De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 2

[p. 193]

Op de Meuthe
door Dr. J. Herderschee.
(Vervolg van blz. 187.)

Het was een brandend heete dag, en in het bosch dus allerverrukkelijkst. De knaap ging dan ook met opgewektheid aan het zoeken, maar hoewel hij wist, dat er vele wilde aardbeien moesten zijn, hij vond niets. Reeds dreigde hij den moed op te geven, te meer daar hij het spoor in het bosch bijster raakte, toen 't

CHRISTUS AAN HET KRUIS.
Figuur eener altaarschrijn in St. Albans Abdy te Londen, gebeeldhouwd door Harry Hems.

hem was of alle vogels hem toeriepen: ‘Ga dien kant uit! zoek ginds!’

Hij volgde dezen wenk, en bereikte nu eene plaats, waar de gevallen dennenaalden eenigszins platgetreden schenen te zijn. Verwonderd bleef hij opeens stilstaan. Midden in het bosch lag eene groene weide, met bonte bloemen bezaaid, helder door het zonlicht beschenen, terwijl meerls en vinken de lucht met hun blij gekweel vervulden. In het midden stond een hutje van dennestammen opgetrokken, en daarvóór zat een oud vrouwtje, bezig op een gouden spinnewiel zeer fijn vlas te spinnen. De knaap was door den aanblik van dat alles meer verbaasd dan bevreesd, en verheugde zich, naast de hut aardbeien te zien groeien, zoo groot als duiveneieren. Het vrouwtje hief haar hoofd met de sneeuwwitte lokken op, hare oogen fonkelden als sterren, hare tanden glinsterden als de schoonste paarlen. Nadat de knaap haar zijn verlangen te kennen gegeven had, gaf zij hem drie aardbeien voor zijne moeder mee en voegde erbij: ‘Bewijs mij nu ook een dienst. Achter uw huisje staat een pruimeboom met heerlijke gele pruimen; wilt gij mij morgen drie daarvan brengen?’ De knaap beloofde dat, en volgde nu den hem door 't vrouwtje aangewezen weg, die hem weldra bij zijne moeder bracht. Hoe verheugd was hij, haar de zoo vurig begeerde verkwikking te kunnen geven, die haar aanstonds zichtbaar goeddeed. Hij vertelde haar daarop, wat hem in het bosch weervaren was, maar in zijn groote vreugde dacht hij aan de beloofde pruimen niet meer. Zijne moeder werd intusschen veel beter en kon hare gewone bezigheden hervatten. Haar zoontje hielp haar naar vermogen; en toen het herfst geworden was, ging hij wederom naar het bosch, om bessen te plukken, die zijne moeder vervolgens zou verkoopen. Hij vond er niet veel, en drong het bosch al dieper in. Wel wiegden zich de vogels op de takken der boomen, maar alle waren stil, en 't was den knaap, of zij boos op hem waren. Haastig liep hij voort, totdat hij plotseling voor de hut van het oude moedertje stond. Nog altijd was zij bezig met spinnen, maar een matte tint lag over haar gelaat. De bloemen waren verwelkt, het gras was verdord, en het vrouwtje zelf, ach! nauwelijks was zij te herkennen, zoo stokoud was zij geworden, heelemaal in elkander geschrompeld. Maar hare oogen glinsterden nog altijd als sterren, en in haar mond schitterden de paarlen. Ontroerd stond de jongen vóór haar; zijn geweten klaagde hem luide aan.

‘Zijl gij daar weer?’ mummelde het vrouwtje. ‘Gij hebt mooi goed met goed vergolden! Maar zoo zijn alle menschen. Ook uw gezicht heeft mij bedrogen.’

Nu ontzonk hem alle moed, de tranen sprongen hem in de oogen, hij smeekte om vergeving op zóó roerenden toon, en betuigde zóó plechtig, dat hij niet met opzet de pruimen vergeten had, dat het besje hem eindelijk aanzag en zeide: ‘Ik zal er niet langer aan denken. Zie, de pruimen, door een dankbare hand mij geschonken, zouden mij honderd jaren jonger gemaakt hebben, en wat ben ik nu geworden! Maar alles is nog niet verloren. Hier hebt gij drie takken; aan elken tak zit een vrucht. Zorg er goed voor. Wel bewaard, zullen zij rijkdom in uw hut brengen. En breng gij mij nu morgenochtend drie peren, die groeien aan den achtersten boom in uw tuintje.’ Plechtig beloofde de knaap aan haar verzoek te zullen voldoen, en een sijsje wees hem op een wenk van het vrouwtje den weg naar huis. Daar gekomen

[p. 194]

vond hij de deur gesloten. Hij legde de bessen op den grond en probeerde de deur te openen. Terwijl hij daarmee bezig was, kwam er eene kip, die haastig de drie bessen oppikte. Toen hij nu de deur geopend had en de takken wilde opnemen, vond hij ze tot zijne groote ontsteltenis van vruchten beroofd. Maar zijne belofte zou hij toch niet vergeten. IJlings loopt hij naar het tuintje, maar o wee! geen enkele peer is aan den boom te vinden. Intusschen was zijne moeder tehuisgekomen en vertelde hem, dat zij juist dien morgen de peren had verkocht.

Maar hoe kon dat voor hem zoo groote reden van droefheid wezen? Zoo'n snoeper was hij toch niet! ‘Neen, Moe! maar....’ Tot haar groote verbazing voltooide hij den zin niet, maar liep op een draf naar het bosch, al verder en verder, al dieper en dieper. Vroolijk zongen de vogels: ‘Goed zoo, goed zoo!’ De knaap zelf voelde zich veel prettiger gestemd dan zoo even. Op de bekende wei bloeiden de bloemen weer als te voren, scheen de zon even helder als vroeger, en zongen de vogels hun hoogste lied. Maar hoe! De hut was verdwenen en in plaats daarvan stond een priëel van rozen, die den heerlijksten geur verspreidden; geen stokoud moedertje zat daarin, maar eene schoone fee, die den knaap vriendelijk toeknikte en zeide: ‘Kom hier mijn jongen! en vrees niet! Niet uw peren, welke gij mij niet brengen kunt, hebben mij verjongd, maar uw dankbaarheid uit een getrouw hart heeft dit wonder gewrocht. O, wisten de menschen eens hoe een oud hart door warmen dank wordt verjongd! ‘Wees maar niet bedroefd, dat uw bessen verloren zijn. Wie weet, of met grooten rijkdom ook ware zegen in uw huis zou gekomen zijn. Neem deze aar, deze lelie, dit vergeetmij-nietje. De korenaar brengt u arbeid en geluk; de lelie houdt uw hart rein; het vergeet-mij-nietje herinnert u aan de weldaden, die gij dagelijks van God ontvangt, en aan het weldoen, dat een mensch eerst waarlijk vroolijk doet zijn.’ De knaap wilde haar zijnen dank betuigen, maar de fee was verdwenen. En langs de bloeiende bloemen, onder het gezang der vogels, ging de knaap huiswaarts, met een gevoel of het lente was geworden in zijn binnenste. - -

Het zou wel aardig zijn dat laatste tafereel als pendant te maken, denkt Anna, terwijl zij vluchtig de schetsen beziet en zich de bijzonderheden te binnen brengt. Maar eerst dat andere, waarvoor zij nu naar den vijver wil.

Gerust kon zij, zonder iemands argwaan te wekken, het bootje losmaken; dan zou zij tot dicht bij de Meuthe sturen, en bijna zonder zelf het te weten op de Meuthe zijn. Van avond had zij al een mooie schets! Daar kon zij oom mee verrassen op zijn verjaardag! Ja, wie weet? al lijkt 't idee dwaas!

Vlug maakt zij zich gereed. Ieder oogenblik is er één. Aan de koffietafel heeft zij al aan tante gezegd, dat zij den middag in het bosch wilde gaan teekenen. Maar tante had er niet bijzonder acht op geslagen, gelukkig, want haar zelf was 't bloed naar de wangen gestegen. Anders had zij van kleuren gelukkig weinig last. Mal, dat zij toen zoo'n kleur kreeg! De eenvoudige stroohoed is spoedig opgezet, een doekje in de eene hand, als voorzorgsmaatregel, wanneer het daarginds (zelfs in gedachte wil zij den naam niet noemen, om door niets zich te verraden) eens minder zonnig is, in de andere hare teekenbenoodigdheden. Zoo gaat Anna de trap af. Zij loopt zachtjes; hoe gek, denkt ze met een zweem van glimlach, ik heb toch geen kwaad in den zin. Er is niemand te zien; niets te hooren dan het getik van de ouderwetsche hangklok in de koele vestibule. Zelfs Black heeft haar niet opgemerkt; anders is haar manuaal van zich aan te kleeden of een eenvoudig: ‘Gaat-ie-mee?’ genoeg om hem als een razende te doen kwispelstaarten en opspringen. Waarschijnlijk wordt hij getrakteerd door de keukenmeid, of geniet hij al zijne siesta. Allerwege stilte; ook nu zij buiten komt; alles loom liggende onder de warmte, te sterker uitkomende het gezoem der insecten. Even wacht zij op het bordes, ziet rond; alles als uitgestorven. Snel daalt zij van de weinige treden, gaat den tuin door, het hek uit, de laan af en nadert de roeiboot. Wat is het lekker onder de boomen! Doordringend zijn de geuren van het hout, warme lichtplekken liggen op den grond gezaaid, waar de zonnestralen dringen door het dichte loof. Daarnevens steekt de mosgrond donker af. Achter de boomen vertonnen zich links korenvelden, de aren wiegelend op de zachte bries, de roode en blauwe bloemen schalks lachende daartusschen. Ter rechterzijde velden van klaver en boekweit, schilderstukjes van rood en wit in een lijst van eikenhout gevat. Vlindertjes fladderen als fleurige bloempjes daarboven.

Het bootje ligt niet in het schuitenhuis, maar gemeerd aan den oever, zoodat zij, langs het struikgewas de nauw merkbare glooiïng afgaande, niet anders heeft te doen dan de pin uit den grond trekken, den ketting in het bootje slingeren, fluks deze naspringen, een roeispaan grijpen om de schuit af te duwen om dan met enkele kloeke slagen de overzijde te bereiken.

Eenige oogenblikken wordt geen geluid vernomen; dan plast het weer in 't water, maar flauw, als heel uit de verte.

Weder zwijgt het bekende geplas. 't Is of er gekraak van hout wordt vernomen, daarna het schuren eener boot over eene ondiepe plaats. Dan, heel flauwtjes, riemgeplas.... nog eens weer.... Eindelijk houdt alle geluid op. Anna is op de Meuthe.

Een genotvol uurtje heeft zij er doorgebracht. Al te snel ging het voorbij. Het plannetje, zoo lang overdacht, nu verworpen, dan weer opgenomen, was thans werkelijk tot uitvoering gekomen. Eerst onderging zij een gevoel van teleurstelling. O, is dat nu de Meuthe!

Heel lief, maar in het bosch en elders op den vijver waren nog wel mooiere punten aan te wijzen. Een sensatie, een huivering, iets geheimzinnigs? Niets van dat alles was over haar gekomen. Zij had 't zich zelf willen opdringen, maar 't was niet mogelijk geweest. Zoo zenuwachtig als zij geweest was vóór haar vertrek, zoo kalm gevoelde zij zich nu. Rondgekeken of ergens iets merkwaardigs was te zien!

Niets bijzonders - alles gewoon. Een lief waterpartijtje! Daar was het kunstenaarsgevoel wakker geworden. Met grooten ijver was Anna aan het teekenen gegaan. En wanneer zij terugroeit en, na niet zonder vernieuwde krachtsinspanning de boot in den grooten vijver te hebben gebracht, den terugweg aanvaardt, kijkt zij tersluiks in haar schetsboek. Ja waarlijk, daar ligt de teekening van de Meuthe. Zij is tevreden over haar werk. Zoo spoedig als haar mogelijk is, zal zij de schets gaan uitwerken. Hartelijk hoopt zij ook daarmee goed te mogen slagen.

Zij denkt toch wel, dat zulk souvenir aan oom welkom zal zijn, ondanks alle droeve herinneringen; ja, deze zullen daardoor in een ander licht voor hem verschijnen! Eene teekening van zijn nichtje noemt hij altijd een prettig cadeau. Zal 't deze ook zijn?

De teekening blijft evenwel voorloopig in portefeuille, terwijl de gedachte aan het Meuthetochtje verdrongen wordt door de drukte, waarmee de opening van den stoomtram zal worden gevierd. Het is een heele gebeurtenis voor de dorpelingen. Wel woonden zij op een twintig minuten afstands van een spoorweghalt, maar de tram zou hun veel meer gelegenheden tot reizen schenken. Ook zou hij door het dorp zelf rijden. Dat was nog wel zoo gemakkelijk; het gaf ook vertier in de plaats zelf. En menig renteniertje of oud moedertje zou een nieuwe bezigheid vinden in het nauwkeurig nagaan, of de tram (op zijn Hollandsch uitgesproken) al áán was, wie er mee was gekomen of vertrokken, en te bedenken, wanneer zij zelf er nog eens in zouden zitten.

Reeds vroeg in den morgen van den gewichtigen dag

[p. 195]

werden de slapers gewekt door gehamer en gezaag, te midden van het geraas der af- en aanrijdende karren en het vroolijk geroep van menschenstemmen. Uit de bosschen in den omtrek waren wagenvrachten dennegroen aangebracht, ja zelfs geheele denneboompjes, om de straten te versieren, waarlangs de tram of de feeststoet zich bewegen zou. Groote palen waren ingeheid, die nu met 't groen omwonden, bij afwisseling met vlaggedoek omslingerd werden. Ook zijn vlaggetjes en wimpels aan de palen bevestigd in kwistigen overvloed. Wie met dezen arbeid gereed was, ging van de ladder af en kwam midden op de straat staan om met een critischen blik zijne versiering te beschouwen. De buren werden om hun oordeel gevraagd, en vaak gaf dat nog tot eenige verschikking en verbetering aanleiding.

Daar het huis van den notaris meer afgelegen lag, was van opsiering geen sprake, al wapperde reeds vroeg in den morgen de driekleur uit het zolderraam. Wel had de goede man een milde bijdrage geschonken voor de algemeene straatversiering, terwijl Anna hare diensten had aangeboden voor de ontvangst aan het station.

Het wordt al drukker en drukker op straat. Alle menschen in het Zondagsgewaad, smidse en timmermanswerkplaats gesloten, vacantie op school, en dan zulk mooi weer! Voor de herbergen zitten de banken vol, voornamelijk nog van dorpelingen, die van verre gehuchten waren gekomen om mede feest te vieren.

Tegen twaalf uur is ieder op de been. Vol zijn de versierde straten, propvol is de weg naar het nieuwe station. Reeds uit de verte is het nette gebouwtje zichtbaar, daar 't eenigszins op eene verhevenheid staat en nu rijkelijk met vlaggen is getooid. Hossende jongens en meiden verbreken bijwijlen den stroom van wandelaars, die lachende hen doorlaten, maar om aanstonds weder de gelederen te sluiten en met bedaard schuivenden tred zich voort te bewegen.

Nu wordt echter een grooter opening gemaakt. De veldwachter baant zich met zijn stok ruimte, doch zou zeker niet geslaagd zijn, wanneer niet eensklaps de tonen van muziek waren vernomen, die een algemeen geroep van: ‘daar komen ze!’ deden ontstaan en allen zijwaarts deden uitwijken. Die ‘daar komen’ zijn, achter de muzikanten aan, de burgemeester in groot ornaat, gevolgd door het dagelijksch bestuur en den gemeenteraad, waaraan zich de kinderen der hoogste schoolklassen aansluiten. Statig trekt de stoet naar het station, waarbinnen de hooge autoriteiten verdwijnen, door allen aangegaapt en nagetuurd, als hadden zij nimmer de aangezichten van deze hunne familieleden en medeingezetenen aanschouwd. De kinderen worden onder toezicht der onderwijzers op het stationsperron geschaard, niet weinig benijd door de menigte, die zich op het plein vóór het station verdringt, maar ook bewonderd door ouders en andere liefhebbende harten, die zich met de onderscheiding gevleid voelen als met een eere, hun zelf te beurt gevallen.

‘In postuur!’ commandeert het hoofd der school. Een gefladder van witte jurkjes met oranjeceintuurs, een geschitter van oranjebandelieren om doffe jongenskielen; geduw, gelach, stilte!

Ringelingeling! een zenuwachtige schok door alle harten. Wat de menschen hooren is toch niets anders dan het gelui eener bel. Maar het is de bel van de locomotief voor den nieuwen tram, hun tram. Het geluid wordt sterker. Dof bonzen de wagens over een wissel. Daar is hij, getooid met vlaggen. Vlug zwiert hij tot vóór het station.

Eén handbeweging van den machinist, en de versierde feestwagen staat vlak voor de wachtkamer stil.

Het schoolhoofd knikt, slaat met den wijsvinger der rechterhand energiek de maat, en het welkomstlied klinkt helder en frisch door de zomerlucht.

Inmiddels zijn een paar heeren afgestapt, terwijl andere op het balkon van den wagen blijven staan.

Nu het lied geëindigd is, naderen twee jonge dames om aan de hoofdpersonen bouqetten aan te bieden, maar trekken zich aanstonds daarna bescheiden terug als burgemeester, directeur en ingenieur gaan speechen.

Gelukkig weten allen tamelijk maat te houden en kan de eerewijn spoedig de harten verheugen.

‘Nu naar het raadhuis!’ zegt de burgemeester, zijn geschreven programma raadplegend.

Als burgemeester 't niet euvel duidt, zou de directeur deze kleine wijziging willen voorstellen, dat eerst een ritje wordt gedaan door de aanwezige autoriteiten. Men kan dan uit eigen ondervinding over de zaak spreken.

‘Als 't u blieft! burgemeester,’ noodt de directeur, met de hand naar den wagen wuivende. Ook de andere op het perron aanwezigen zijn in die bijzondere noodiging begrepen, uitgezonderd de kinderen, die in stilte zich verheugden.

Een vlugge jongen had zichzelf reeds aan een der stijlen van het balkon opgetrokken, maar werd vriendelijk verwijderd met de toezegging: ‘later ga jelui er ook wel eens mee rijden.’

De dames? Natuurlijk behooren deze bij het genoodigd gezelschap. Aangeboren schroomvalligheid zal haar echter wellicht weerhouden. Lansing schijnt die althans bij Anna in sterke mate te veronderstellen. Hij acht het tenminste noodig haar speciaal de uitnoodiging over te brengen, en als zij daaraan gehoor geeft haar zijn arm aan te bieden. Ook geen oogenblik van hare zijde te wijken acht hij zijn bijzonderen plicht. Hij is immers de ingenieur, en de weg is nieuw....

Met een bijzonder prettig gevoel keert zij huiswaarts om oom en tante alles te vertellen, daar de oudjes zich niet in het gedrang hadden gewaagd. 's Avonds zouden zij de gasten van den burgemeester zijn en dus toch iets van de feestviering genieten. Lansing echter vond in zijne herinnering dat samenzijn op het raadhuis na den feestrit allersaaist.

De avond was echter weer heel prettig geweest.

Ten huize van den burgemeester waren tal van genoodigden samen. De gevel was met vetpotjes verlicht en te negen uur zou er serenade wezen. Hoort! daar klinken al doffe tromslagen; straks overschettert de hoornmuziek ‘het geloei des volks’.

Eene dichte menigte staat voor de woning des burgemeesters opeengepakt. Het kost veldwachter en muzikanten thans veel meer moeite dan des morgens om ruim baan te maken. Eindelijk gelukt het. De muzikanten scharen zich in een halven cirkel, en vóór hen een eerewacht. Op vriendelijken raad van den burgemeester was van een eerewacht te paard afgezien; de beesten waren zooveel drukte niet gewoon, het kon ongelukken geven. Zijn twijfel aangaande de equestrische bekwaamheden zijner dorpsgenooten had hij niet onder woorden gebracht.

Stoere boeren zijn het, eveneens met oranjebandelieren en strikjes aan hoed of pet. Onbeholpen staan zij eenige oogenblikken het burgemeestershuis aan te gapen, maar met een ernst op het gezicht als gold het de begrafenis van een geliefd familielid of geëerd medeburger.

Intusschen, weldra ontspannen zich de gelaatstrekken. Hun aanvoerder is eenige passen naar voren getreden. Nu staat hij midden voor zijn troep, dicht bij het geopende raam, waarachter in de en suite loopende kamers dames en heeren zichtbaar zijn bij het schijnsel van tal van kaarsen, die de burgemeester voor alle zekerheid had aangebracht. Het was schemerdonker, en hij vermoedde dat voor de serenade fakkels een ongekende weelde zouden zijn.

(Wordt vervolgd.)