De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 2

[p. 9]

Colibri
door Melati van Java.
(Vervolg van blz. 3.)

II.

De moeders van twee en drie hoog waren niets gerust over hun kinderen. Men hield geen conversatie met elkander; mevrouw Dirksma keek een beetje neer op juffrouw Wirthmuller, wier man een kruideniers-affaire had gehad en wier zoon op rekening van een oom studeerde voor iets als fijne stukadoor, zooals zij 't minachtend omschreef, en die in zoo'n fatsoenlijke buurt als de G.H.-straat alleen kon wonen omdat zij haar voorkamer verhuurde en daarvan ook een meid bekostigde.

Juffrouw Wirthmuller

een voetbal-wedstrijd.

daarentegen had het altijd over de koude drukte van dat muziekvolk; de dames zagen er op straat uit als pauwen, en ze hadden niet eens een meid en zelfs niet alle weken een werkster, en het was een beproeving altijd die vioolkrasserij boven het hoofd.

Mijnheer van vóór had reeds gedreigd met heengedreigd met heengaan als er aan dat spektakel geen einde kwam, maar dan moest zij den huisbaas eerst spreken.

Kwam men elkaar tegen op trap of overloop, dan werd er even gegroet, soms een woordje gezegd over het vuile weer, over het lastige van het aanschellen der negotiemenschen, maar anders bleef men op een afstand; en nu plotseling kwam die wonderlijke sympathie tusschen Max en Vera daar op de trap groeien.

Waaruit ze bestond wisten de beide moeders niet recht, maar Max zat altijd te luisteren als Vera speelde, wat zij vooral 's avonds nogal deed. Wanneer zij uitscheidde, dan ging hij pas uit, want voor een jongmensch die in het buitenland studeerde en nu vacantie had, was er in de achterkamer van moeder, uitkijkende op een stuk braak terrein, met hier en daar huizengeraamten, hoopen zand, steen, kalk en spichtige boomen, niet veel aantrekkelijks.

Nu ja, luisteren kon geen kwaad, maar als zij er niet op lette, dan loerde hij werkelijk of zij niet naar beneden kwam, en dan wist hij het altijd zoo te maken dat hij iets te doen had tusschen zijn voorkamertje en de achterkamer, om haar tegen te komen. Spreken deden zij niet met elkander, 't was een groet, soms van haar een vriendelijk lachje, maar meer niet.

Moeder Dirksma viel 't alleen op dat Veerke nu meer haast had naar de schel te loopen dan vroeger; toen liep zij als 't eenigszins kon liever eens dan twee keer de trap af en liet Taakje of zelfs Moeke maar loopen, nu echter was zij in een wip beneden en dikwijls keek de moeder over het hekje, luisterde scherp, maar geen klank van een woord kwam naar boven.

Max zag wel in dat tusschen de spied-oogen van de beide moeders geen nadere kennismaking mogelijk was. Aan een praatje op neutraal terrein viel niet te denken; een visite boven maken zou zijn moeder met ergernis vervuld hebben; hij hoopte dus maar op een ontmoeting op straat, en vervuld door het idee van dien tref stond hij er mee op en liep er den geheelen dag mee rond.

Maar het scheen of zij niet uitging. Eindelijk op zekeren Septembermiddag kon men duidelijk boven hooren dat er sprake was van uitgaan voor Vera; moeke Dirksma hield er niet van haar zaken achter gesloten deuren te behandelen. 't Betrof een boodschap, iets wat verkeerd bezorgd was, een domheid van den vader, want aan het gepruttel kwam geen einde zonder eenige prikkeling door een woord van andere zijde.

Vera bood zich aan de boodschap te doen; het was een mooie herfstdag, de zon scheen zoo guitig in de straat en op het bouwterrein. Zoodra Max het hoorde vloog hij de trap af, liep de straat door en bleef toen staan, zoo dat hij het

[p. 10]

gezicht had op de huisdeur; daar kwam zij er uit, een vlug slank figuurtje, met een schotsche blouse en een zwarten rok en een matrozenhoedje op het kroeshaar. Hij liet haar passeeren.

‘Juffrouw Dirksma!’

Zij zag hem even aan en lachte vriendelijk toen zij hem herkende; hij vond haar hier in de volle zon nog veel aardiger dan op den donkeren overloop met een mand aardappelen in de hand.

Ze was zoo heel iets anders dan de meisjes die hij kende; wat het was kon hij niet zeggen, maar 't lag in haar manier van het hoofd te dragen, van de handen te houden, van te loopen, van iemand aan te zien; zij was zoo eenvoudig gekleed en toch zoo geheel verschillend van de opgeschikte meisjes die bij moeder aan huis kwamen of op de dansles, en ook heel wat anders dan zijn medestudenten in haar dikwijls nonchalant, slordig optreden en vrije manieren.

‘Mag ik u iets vragen?’

‘Nu?’

‘Was dat niet Abendlied van Brahms wat u gisteravond speelde.’

‘Neen, 't was van Dvorak.’

‘O, van Dvorak!’

Hij liep een paar stappen met haar mede.

‘Van den zomer in 't Kurhaus van Scheveningen heb ik Dvorak gehoord, maar 't stond me niet duidelijk voor.’

‘In 't Kurhaus, is u daar geweest? O, dat had ik ook zoo graag gedaan, maar er is niets van gekomen.’

‘Is u nooit in Scheveningen geweest?’

‘Ja, 't vorige jaar, met den goedkoopen trein, maar van 't Kurhaus kwam natuurlijk niets. Dat kostte bijna evenveel als de heele reis en dit jaar zijn we verhuisd, dus toen kon 't ook niet.’

Zij hield een pakje in de hand en hep zonder parasol, als deed de zon haar goed.

‘Moet u de stad in?’

‘Even in de Leidschestraat.’

‘En gaat u dan naar huis?’

Zij schudde het hoofd van neen; alles in haar gezichtje tintelde en straalde van ondeugd.

‘U moet mij niet verklappen.’

‘Ik?...’

‘Ik was van plan heel hard te loopen en dan nog eventjes door het park naar huis te wandelen; bij den vijver op eer bank zitten, dat is zoo'n traktatie voor mij. Ik ben zoo dol op zon en op groen en op water. Ik zou altijd buiten willen zijn.’

‘Dan houd ik u niet langer op, juffrouw Dirksma, ik dank u voor de inlichting.’

Hij groette even en ging heen.

‘Wat doet hij raar,’ dacht Vera; ‘is 't hem werkelijk te doen om een praatje of - alleen om Brahms?’ Zij had in een wip haar boodschap gedaan en liep nu vlug het park in.

Alles wat zij zag en hoorde zette zich om in muziek; altijd zong het in haar hoofd en speelde het in haar vingers; zij vroeg zich dikwijls af of 't ieder zoo ging, elk schijntje van de zon op de bladeren, elk perkje bloemen, elk groepje kinderen, scheen haar het onderdeel van een symphonie, die zij alleen hoorde en die zij gemakkelijk op de viool zou kunnen spelen.

Zoo kwam zij aan den eersten vijver bij het Paviljoen, maar daar was het zoo vol burgerjuffrouwen en kinderen en kinderwagens, telkens moest zij voor fietsen uit den weg gaan, en zij liep verder, eerst vlugger, toen langzamer. Die massa's groen, afstekend tegen de blauwe lucht, de gazons glooiend naar den vijver, gaven aan het punt een indruk van bosch.

‘Als ik nu maar alleen kon zijn, heel alleen,’ dacht zij.

‘Wat heeft u gauw uw boodschap gedaan!’

Zij keek op, Max stond naast haar.

‘Ik wist wel dat u hier zou komen. 't Is zoo'n bijzonder mooi plekje,’ ging hij voort.

Zijn oogen zochten een bank, maar zij zeide haastig, nog vóór hij iets gevonden had:

‘Neen, niet zitten! 't Wordt al laat en Moeke zou mij vergeefs wachten als ik te lang wegbleef.’

‘Maar u moet toch in de lucht komen.’

‘Dat vindt Moeke onnoodig! Zij deed het ook niet in haar tijd.’

‘O, die ouderwetsche menschen. Mijn mama denkt precies zoo.’

‘Wij hebben zooveel meer behoeften, niet alleen voor ons lichaam, maar ook voor onzen geest.’

‘U ook?’ vroeg hij verrast.

‘Ach! ik zou zooveel gelukkiger zijn als ik wat minder had. Maar ik ben zoo vol verlangens, zoo vol illusiën. Ik vind het leven zoo heerlijk, zoo mooi en - ik moet kousen stoppen!’

‘Ja, om dat mooie te kunnen hebben, of ten minste te zien, zouden wij het er voor overhebben met kapotte kousen te loopen, maar dat begrijpen onze moeders niet.’

‘Maar toch kousen moeten heel zijn; alleen er zou zooveel tijd nog overschieten, zelfs al zijn ze gestopt, voor allerlei mooie dingen.’

‘'t Geld is er niet altijd.’

Zij haalde de schouders op.

‘Och, 't hangt er van af, waarvoor men 't overheeft.’

Zij liepen langzaam voort; hij vertelde van zijn studiën, hij ging werken voor den Prix de Rome, en als hij dien kreeg en hij mocht naar Italië, dan stond de wereld voor hem open, de zonnige, schitterende, groote wereld.

Haar oogen schitterden en zij sloeg de handen tegen elkander.

‘Ik zou er van duizelen, als ik er heen mocht!’

Een elegante victoria reed langs, geruischloos op de guttaperchabanden, koetsier en palfrenier zaten bewegingloos op den bok, de prachtige vossen in hun glinsterend tuig trippelden in een hoog gevoel van waardigheid en deden den lossen grond van het park even daveren. Een heer en dame zaten er in, beiden in het elegantste laatste toilet; haar rose kanten parasol opende zich als een reusachtige roos om haar gevoileerd, lelieblank gezichtje.

Max zag naar den goed gesoigneerden baard, de licht chamois-handschoenen en grijzen hoed van den heer, en plotseling viel 't hem in:

‘Als wij daar eens zoo reden in plaats van hier in 't stof uit den weg te moeten gaan.’ Toen doortrilde een groote vreugde zijn hart.

Dat was de moeite waard er voor te werken en naar te streven; zoo'n bestaan en dan met haar, die nu naast hem hep en ook met oogen dorstend naar genot de victoria nazag.

‘Ja, die hebben 't mooiste van het leven in alles; wij zien maar toe.’

‘Maar wij zijn jong, wij zijn sterk, wij hebben talent; zouden wij ook niet daar kunnen komen, waar zij reeds staan!’

Zij glimlachte ontkennend.

‘Neen, ik zie er geen kans op! Ik heb geen steun en geen eigen wil en ik ben maar een meisje. Als vader durfde, - maar och! als hij gedurfd had of kon durven, dan zou hij niet zoo'n arme tobber zijn.’

‘Wij hebben de toekomst - waarlijk u moet uw tijd niet verliezen met al dat huiswerk. Dat kan iedereen, maar zoo Dvorak spelen als u....!’

Zij lachte nu vroolijk.

‘Ik mag u niet in 't idee laten, 't was geen Dvorak en ook geen Brahms, het was een fantasietje van mijzelf, anders niets!’

‘Maar dat is nog knapper!’

‘Och, ik weet het niet! 't Zingt hier altijd in mijn hoofd, en als ik de viool in handen heb dan glijdt het mij vanzelf uit de vingers.’

‘Neen, niet uit uw vingers, uit uw ziel, diep uit uw ziel. Speelt u van avond weer? Daar blijf ik voor thuis.’

‘Ik geloof dat wij zuurkool moeten inmaken,’ schertste

[p. 11]

zij, en toen plotseling zich omkeerend voor een snellen blik op de kerkklok: ‘ik moet weg, tot ziens, mijnheer! Ik zal mijn best doen te studeeren en te werken voor de victoria.’

Max zag haar, zoo gracieus, zoo elastiek, zoo vlug; nu wist hij 't woord wat haar geheele optreden uitdrukte.

‘Distinctie!’

‘Ja, dat is zij, een dame, heel en al. Maar hoe komt zij in die omgeving? De vader een wouldbe-artist van den zooveelsten rang, de moeder een kurassier en de zusters huismuschjes. En zij - zij is een colibri.’

III.

Na dezen dag ontmoetten Max en Vera elkander dikwijls in 't Park; eerst ging het zonder afspraak, later ontstak men wel eens een lichtje onder het passeeren in de gang of op de trap, een enkel woordje was voldoende; dan wist Vera een boodschap te vinden; als er geen was, dan had zij altijd iets te doen voor vader, dien kon zij goed aan het verstand brengen dat zij noodzakelijk voor hem naar deze of gene moest, en al pruttelde moeder ook, Vera kwam er wel uit, als het haar beliefde.

Eerst had zij wel gewetensbezwaren uit te gaan, alleen om in het Park een paar vijvertjes om te wandelen met een jongmensch, maar later suste zij het geweten wel. Zij had immers zoo weinig in haar leven; wat voor kwaad stak er in een vijvertje om te wandelen, al pratend met iemand die evenzoo dacht en voelde als zij!

Niemand kende haar hier; 't kon evengoed haar neef of broer zijn, dan stak er niets in. Taakje had ook een vriend; eigenlijk was zij stil geëngageerd met een apothekers-bediende in Sneek. Moeder wist er niets van, maar daar hij nog in de familie was, lette niemand er op, als hij eens overkwam, dat hij de nichtjes vroeg mee te wandelen; dan liepen Jet en zij tezamen en die twee konden naar hartelust praten. Taakje correspondeerde ook met hem, maar al wisten de zusters er alles van, verklappen zouden zij niets.

Toch nam Vera haar zusters niet in haar geheimpje. Over een paar dagen, als Max weer naar de Academie moest, dan was het toch gedaan met die wandelingetjes en toevallige ontmoetingen; aan alles wat prettig was kwam een eind, alleen het vervelende, eentonige duurde altijd.

Maar als Vera nog een beetje wijzer was geweest, zou 't haar opgevallen zijn dat de vrijheid, die men haar in de laatste dagen liet, wat al te groot was. Zij bleef langer uit dan anders en Moeke vroeg niets; alle dagen wist zij een voorwendsel te vinden om uit te komen en Moeke liet haar grif begaan.

't Ware was dat Moeke reeds lang achterdocht had opgevat, maar zij wilde niets zeggen of doen vóór zij zekerheid had; instinctmatig voelde zij het dat de meisjes één lijn trokken, en dat, zoo zij Taakje of Jet uitzond om Veerke te spionneeren, deze toch haar zuster niet zouden verraden, maar wel waarschuwen.

Zij nam dus een groot besluit, en toen Vera 's middags vroeg of Moeke nog wat te bestellen had, want zij moest snaren voor vader gaan koopen - de snaren sprongen tegenwoordig opvallend veel - droeg mevrouw Dirksma haar op een ons koekjes mede te brengen, liefst bij Jamin, want daar waren zij goedkooper.

Vera ging heen; om den hoek stond Max te wachten. Zij groette met een vroolijk gezichtje, zij gaven elkander de hand en hielden die iets langer vast dan noodig was; de boodschappen werden gauw afgedaan en toen ging het door 't Weteringsplantsoen. Dit was niet zoo ver als het Park en niemand kende hen hier; toen stak Max zijn arm onder den hare en fluisterde:

‘Overmorgen ga ik aan mijn werk. Ik heb zoo'n mooi idee voor den wedstrijd, 't is dezen keer Nausicäa aan de rivier door Ulysses aangesproken; ik weet nu hoe een prinses er uit moet zien. Zeg Vera, zal ik mijn uiterste best doen en is 't de moeite waard?’

‘'t Is altijd de moeite waard,’ antwoordde zij schalks lachende en hem van ter zijde aanziende, zooals zij dat zoo eigenaardig doen kon.

't Bloed steeg hem naar het hoofd.

‘O, Vera, Vera, natuurlijk meen je het!’

En hij drukte haar arm tusschen zijn vingers.

‘Zullen wij samen ons best doen, om hoog, heel hoog te stijgen, zoo hoog als wij het kunnen?’

‘'t Zal me wat zijn,’ spotte zij, ‘'t is nog de vraag wat wij eigenlijk kunnen! We hebben nog zoo weinig geleerd.’

‘Nu, je moet moed houden, gelooven aan jezelf, aan je talent. Wij zullen beiden werken, ons ontwikkelen, niet waar Vera? En daarna mekaar steunen - tot wij eindelijk heerlijk kunnen genieten - samen....’

En toen fluisterend aan haar oor:

‘Als man en vrouw!’

Een vreemd gevoel doortintelde Vera; zij had altijd gehoord dat arme meisjes geen kans hadden ooit tot een huwelijk te komen; een man, een eigen huishouden was een weelde-artikel, geheel onbruikbaar voor zulke kinderen als zij en haar zusters. Taakje's vrijage had haar nooit den indruk gegeven van iets ernstigs, iets waarvan het einde zou zijn een bruiloft, een tocht in koetsen door de stad en later eeuwige ellende, kleinzielig bekrimpen. Daar kon Vera niet aan denken, zij werd er benauwd en wee van; wel droomde zij van iets heel moois, iets heel schitterends dat in haar leven zou komen en dat gedurende haar omgang met Max meer bepaalde vormen verkreeg.

Lichte zalen, vol menschen. Zij alleen boven hen in het wit, haar viool in de hand; zij voelde hen allen verbonden aan haar spel, zooals zij tegenwoordig de ziel van Max altijd beneden zich in de kamer tot haar opgeheven voelde, in de hare versmeltend, en zij speelde altijd door, alles vergetend, alles tot zich trekkend; die menschen bestonden niet meer, zij leefden allen in haar, door haar - en dan met haar laatste streek - brak de betoovering. Alles barstte los in gejuich en gejubel, getrappel en geklap. Zij stond tusschen bloemen en nog verdoofd, nog verblind door die tweespraak van daareven, strekte zij de armen naar hen uit alsof zij zich nog steeds één voelde met hen, wier namen zij niet eens kende, wier gelaatstrekken in den gloed van licht rondom hen verdwenen en verglommen.

En nu vroeg hij haar zijn vrouw te worden.

‘Is dit niet wat gauw, Max?’ vroeg zij.

‘Gauw!’ Een bittere glimlach trok zijn lippen samen. ‘Denk je dat het morgen zal zijn, of de volgende maand, of het volgende jaar? Ik bedoel later, veel later - als ik naam heb gemaakt als beeldhouwer en jij als violiste.’

‘Zal ik ooit naam maken?’

‘Dan zonder naam. Ik zal wel werken voor jou en mij. Zeg Vera, wil je? Dan zijn wij geëngageerd; onze ouders hoeven het niet te weten. Die vinden het in hunne hooge wijsheid toch maar gek en zouden ons van mekaar afhouden. Vera, Veronica, zeg nu ja! Och toe! Wij kunnen zoo goed samen! Ik heb nooit iemand aangetroffen zooals jij Vind je mij niet te eenvoudig...’

‘We zijn nog zoo jong!’

‘Worden wij niet alle dagen ouder? Is dat niet de echte liefde, die groeit met de jaren? Och, Vera, je durft wel, zeg toch ja, lieveling!’

En hij nam haar vingers in de zijne en drukte ze tot brekens toe; zij trok ze met een coquet gebaar van pijn terug.

(Wordt vervolgd.)