Hollands Maandblad. Jaargang 2008 (722-733)

[p. 20]

Wachten
door Cathelijn Schilder

‘De familie is onlangs verhuisd naar New York,’ zegt de makelaar. ‘Drie eeuwen geleden heeft een rijke bierbrouwer het laten bouwen. Hier hebben altijd bijzondere mensen gewoond.’

Hij praat zo zacht dat ze hem bijna niet verstaat. Hij heeft een auto met te veel koplampen, is eind vijftig en hij werkt te hard. Hij kan er na al die jaren gewoonweg niet meer mee stoppen.

‘Dit is de bijkeuken,’ gaat hij verder. ‘Ideaal voor wasmachine, droger, enzovoort. Alle aansluitingen zijn er. De vorige bewoonster gebruikte deze extra spoelbak ook om de hond in te wassen. Is toch jammer als je dat in de badkamer moet doen, nietwaar?’

Ze knikt. Hij lacht een beetje. Maakt hij een grapje?

Het huis is veel te duur, onmogelijk duur. Het is belachelijk dat ze hier staat te knikken en doet alsof ze de bijkeuken maar zozo vindt, hoewel die zo groot is als haar halve flat.

Als ze de voorkamer op de eerste verdieping inlopen, begint het te hagelen. De hagelstenen slaan hard tegen de ramen. Ze zou hier graag een tijdje blijven staan. Hier hoef je bij een bui geen theedoeken voor de deurposten te leggen. Hier pulk je bij regen niet de vloer als vochtig behang van de fundering. Ze heeft een goed huis nodig, op stevige palen tot diep in de grond. Een huis. Dan kan ze beginnen.

Ze staan bij het raam en kijken naar buiten.

‘Dubbel glas,’ zegt de makelaar.

‘Fijn.’

Dat is dom. Nu verraadt ze zichzelf. Op zo'n opmerking moet je niets terugzeggen. Hooguit een knikje. Desnoods toonloos herhalen wat de ander zojuist heeft gezegd.

Dubbel glas.

Het is lang stil. De makelaar kijkt naar haar. In de rustige brede straat stopt een mevrouw met hoogblonde coupe een zware vuilniszak in de container terwijl ze een mobiele telefoon aan haar oor heeft. Marijn kan zien dat ze schreeuwt, maar kan zelf niets horen. De hagel blijft op het kapsel liggen als op een bedje. Ze kijken er allebei naar. Pas als de vrouw de zware deur achter zich dichttrekt kijkt Marijn weer op. Hij kijkt naar haar. Net iets te lang weer.

‘Denk er nog maar eens rustig over na,’ zegt hij.

Ze knikt. Zegt niets. Zoals het hoort.

En dan: ‘Zeg bedankt, ik ga maar weer. Laat wel weten.’ Hij kan nog net zien hoe ze aan het eind van de straat het kettingslot van haar fiets van de lantaarnpaal slingert.

Ze komt thuis en begint zonder zichtbaar effect aan de afwas. Van de diverse buren dendert Heavy Metal, Turkse muziek en Wagner door de muren naar binnen. De baby van drie hoog krijst mee, zoals gebruikelijk.

Aan het eind van de middag gaat de telefoon. Het is de makelaar. ‘Ik heb een

[p. 21]

appartement voor je aan het water. Singel 252. Schikt het morgenochtend, kwart over acht?’

‘Goed’, zegt ze.

Ze wil nog iets zeggen, hem bedanken of een vraag stellen, of iets belangrijks zeggen.

‘Dag,’ zegt ze zachtjes. En hangt op.

‘Dat huis is voor een ton boven de vraagprijs weggegaan,’ zegt Elise terwijl ze haar glas leegdrinkt. ‘Ik zeg tegen Kees, Kees dat ken je niet menen. En Kees zei dat hij ook nog nooit zoiets had meegemaakt.’

Marijn begrijpt ook niet waarom ze elke keer onaangekondigd bij haar op de stoep staat, vooral als ze net die ochtend wijn en bier heeft gehaald.

Ze leerden elkaar meer dan tien jaar geleden kennen tijdens een vakantiebaantje paprika's plukken in de kassen. Sindsdien blijft ze langskomen. Zelf is ze nog nooit bij Elise langs geweest.

‘Ik zeg tegen Kees, Kees zeg ik, ik verdien honderdduizend per jaar en ik kan hier in deze kutstad gewoon geen huis kopen,’ ratelt Elise door. ‘En alle prinsen zijn al bezet, dus die kunnen me ook niet helpen. Het is een godvergeten klerezooi.’

Elise schenkt zichzelf bij.

‘Heeft die buurvrouw nou zeil in de achtertuin gelegd? Waarom is dat?’

Elise kan goede vragen stellen.

‘Ik weet het niet,’ zegt Marijn. ‘Ze dweilt het elke dag.’

‘Het is vast woningbouw,’ zegt Elise. ‘Zo'n tuintje, daar betaal je hier zo een ton extra voor.’

‘Ze is elke dag thuis.’

‘Woningbouw,’ zegt Elise nog een keer.

Marijn denkt aan die ton.

Op het tafeltje, onder de wijnvlekken ligt de krant van vanmiddag. Op de voorpagina de foto van de nieuwe Zweedse pokerkampioene. Een blonde stoot van 23 met donkere zonnebril en petje die in de afgelopen twee jaar 1,7 miljoen euro won. ‘We speelden thuis al altijd spelletjes,’ staat in het bijschrift onder de foto, en klein daarnaast dat er die dag twee Nederlandse doden in Afghanistan vielen. Marijn denkt aan haar ouderlijke keukentafel en of ze misschien iets over het hoofd ziet. Iets waar ze vroeger vanzelfsprekend goed in was en wat haar nu fortuin zou kunnen bezorgen. Het enige wat in haar opkomt zijn de rijkelijk bespoten paprika's die Elise en zij elke zomer gingen plukken. Ik was er goed in, denkt ze. Ik was de snelste. Als haar baas niet ook zulke snelle handjes had gehad, was ze misschien wel gebleven.

Elise steekt nog een sigaret op, en drukt hem dan bijna meteen weer uit op een gebaksbordje.

‘Ik heb trouwens een baan voor je,’ zegt ze. Dat zegt ze ook altijd als ze teveel gedronken heeft. ‘Je werkt toch nog bij die bejaarden? Dat verdient toch helemaal geen ene moer? En al die enge kunstgebitten.’

‘Deze tanden zijn ook niet echt,’ zegt Marijn ineens. Ze tikt op haar twee voortanden.

Elise buigt naar voren en bestudeerd de tanden van heel dichtbij. Marijn zit met haar kiezen op elkaar en haar ogen halfdicht, Elise's hoofd wiegt heen en weer.

‘Dat zou je niet zeggen,’ zegt ze uiteindelijk.

[p. 22]

‘Ik was naar een feest gegaan,’ zegt ze. ‘Zo'n echt feest, weet je wel. Zo'n feest dat je het gevoel geeft dat je weer terug bent. En aan het eind sta ik gewoon te zoenen met de zanger van de band en ik dacht: ik ben er weer. En ik fiets naar huis en het sneeuwt en ik denk als ik nu val en ik ga dood dan ben ik toch gelukkig geweest. En ik val en zo tjoep: allebei mijn tanden eruit.’

‘Shit man, je had gouden tanden moeten nemen,’ zegt Elise. ‘Dat vind ik echt iets voor jou.’ En ze moet heel hard lachen en Marijn lacht mee, zoals je meelacht als iemand grappen over je maakt.

En ze drinken nog meer en nog meer, totdat de buurvrouw met een bezemsteel tegen haar plafond bonkt en dan vallen ze in slaap. Marijn droomt van gouden tanden en ze bluft en wordt professioneel pokeraar in zalen van velours waar het altijd nacht is. Ze wint huizen, die ze uitdeelt onder haar familie en vrienden. Ze geeft een huis aan haar moeder, die haar vraagt hoe dat nu dan moet met haar uitkering.

De makelaar haalt een grote bos sleutels uit zijn tas. Aan elke sleutel zit een stickertje met daarop het adres. Als je die bos hebt, denkt Marijn, dan heb je een bos huizen. Dan heb je alles.

Het schijnt dat je voor makelaar niet eens een opleiding nodig hebt. Je mag jezelf gewoon zo noemen en dan ben je het. Hij ziet er niet als een makelaar uit, meer alsof hij eigenlijk journalist wilde worden, of schrijver, en dat het allemaal anders gelopen is.

Dit is hun tiende huis. Het kan ook de elfde zijn. Ze vroeg eens: houdt u van voetbal? De makelaar zei: Ja. En dat was het. Ze wist ook niet waarom ze nu juist dat vroeg.

Ze loopt achter hem aan de steile trap op. Zijn broek ruikt alsof hij gisteren is natgeregend en vandaag dezelfde kleren heeft aangetrokken. Hij heeft billen. Een beetje vrouwenbillen eigenlijk. Als hij stil zou staan, zou ze er een tikje op kunnen geven.

De gordijnen in het huis zijn dicht. Er hangt een geur alsof er nog mensen slapen. Er liggen kleren op de grond en bergjes mandarijnenschillen op tafel.

‘Hallo,’ zegt de makelaar zachtjes. Alsof er elk moment een man in onderbroek of zelfs zonder onderbroek de kamer in kan lopen.

Het appartement is een grote zolderruimte, met veel dakramen en kleine vensters die uitkijken op de gracht. In de hoek rechts achterin staat het bed. In het halfduister is niet goed te zien of daar nog iemand in ligt. De makelaar loopt naar het bed toe en zegt: ‘Hallo?’ Hij buigt over het bed heen. Port dan nog met zijn hand tegen de berg kleren. Zachtjes. Alsof hij de leeuw niet wakker wil maken.

‘Er ligt niemand,’ zegt hij bijna verontschuldigend.

Hij doet de gordijnen open. Het schemert nog buiten. De regen slaat tegen de ramen.

‘De eigenaar is een vriend van me,’ zegt hij terwijl hij de mandarijnenschillen oppakt en naar de keuken brengt.

‘Kennen jullie elkaar al lang?’ vraagt ze.

‘Ja,’ zegt hij.

Marijn kijkt uit het raam naar de regen in de gracht. Het regent zo hard dat ze zich afvraagt of de gracht niet over gaat lopen.

De makelaar is in de keuken. Ze hoort kastjes open en dicht gaan en even later het pruttelen van een koffiezetapparaat.

[p. 23]

Wat een rotzooi hier. Ze pakt een kussen van de vloer, klopt het stof eraf en legt hem terug op de oranje bank in het midden van de kamer. De man heeft geld maar geen vrouw, denkt ze. De bank zit vol pluisjes en broodkruimels, vlekken van wijn en koffie. Ze legt de kussens recht.

De makelaar kijkt over het halve keukenmuurtje de kamer in. Hij heeft een theedoek over zijn schouder hangen. Er zit sop op zijn wang. Hij ziet er lief uit denkt ze. Met zijn pluizige haar en zijn ongestreken makelaarsblouse.

Ze legt een omgevallen stapel boeken recht en raapt wat foto's van de vloer. Foto's van een vader met zijn volwassen dochter zo te zien. Op het strand. Op

[p. 24]

een herfstdag. Het waait hard. Ze hebben allebei zonnebrillen op. Ze zien er opgelucht uit. Alsof na een lange zware dag alles goed is afgelopen. Zoals na een begrafenis. Het meisje is ongeveer zo oud als zij, maar iets jonger. Ze is nog maar net begonnen met alles. Het is allemaal nog goed gegaan. Op de volgende foto staan drie mensen met hun hoofden bij elkaar. Hetzelfde strand, dezelfde vader en dochter, ze herkent ineens de makelaar.

Ze kijkt op naar de keuken. Hij droogt kopjes af. Hij lacht. Ze heeft hem nooit eerder zo zien lachen. Hij heeft een slecht gebit, maar dan op een aantrekkelijke manier, dat kan.

‘Suiker? Melk?’ De makelaar gaat naast haar op de bank zitten. Ze zet de koppen koffie op tafel, draait zich naar de makelaar toe, kust hem op zijn mond, duwt hem naar achteren en kust hem nog meer. En ze denkt: ik heb nog nooit seks gehad in deze stad. En ze trekt zijn riem los, terwijl hij haar riem losmaakt. Wat doet hij daar op die foto, denkt ze. Terwijl zij zijn schoenen uittrekt, maakt de makelaar grommende geluiden. Hij draagt dure sokken en komt snel klaar.

Ze gaan pas weer naar buiten als ze het hele huis hebben schoongemaakt. De makelaar doet de keuken, zij de badkamer en de wc. Zij stofzuigt terwijl hij het bedorven eten uit de koelkast in een vuilniszak gooit.

Ze fietst naar het verzorgingstehuis. Ze vraagt zich af of de spelletjesgroep al is begonnen zonder haar. Of iemand op het idee is gekomen het pak kaarten en het ganzenbord uit de kast te halen en alvast maar te beginnen. Misschien moet ik ze leren pokeren, denkt ze.

De huizen, de straten, zelfs de regen lijkt anders, scherper. Alsof ze voor het eerst recht heeft in deze stad te wonen.

Ze loopt de eetzaal in. Ze zitten zwijgend bij het raam in de hoek. De kin van Kees hangt op zijn borst, er druipt kwijl uit zijn mondhoek. Hij is in slaap gedommeld. De rest staart naar buiten. Marie beweegt haar handen in haar schoot alsof ze aan het breien is. Ze zijn nog niet begonnen. Ze wachten. Ze zijn gewend aan wachten.