Deze maand
Voor dichters mag april de wreedste maand zijn, de rest van de wereld weet allang dat januari veel meedogenlozer is. Het is ondraaglijk al die prille voornemens geplet te zien worden onder de bloeddorst van ons onvermogen ze na te komen. Wat ik wil zeggen, is dat deze maand een hele opluchting is voor mensen met beperkte talenten maar met een onverwoestbaar goed humeur - mensen zoals ik.
Toch valt het moeilijk niet stiekem terug te kijken op het voorbije jaar. In navolging van de rest van de wereld doe ik dat met een lijstje. Geen opsomming van ‘De Tien Beste Boeken’ dan wel ‘De Vijf Mooiste TV-Momenten’ (een dappere onderneming!) - neen, mijn lijstje is bescheidener en onbeduidender. Hier volgen de drie meest veelzeggende krantenkoppen van het afgelopen jaar:
1 - nederland in staat van opwinding - voor wie het zich kan permitteren: neem een dag vrij - tot weekeinde is er volop natuurijs - Dit sprekende mozaïek van koppen, onderkoppen en subkoppen was de opening van De Volkskrant op 20 december jl., en zelden is het wereldbeeld van een krant zo duidelijk in beeld gebracht. Dit bleek toen De Volkskrant een paar dagen later schoorvoetend berichtte dat er ‘louter vijftigers’ onder werktijd op het ijs te vinden waren, en zo te zien vijftigers met bovenmodale en vrijgestelde banen. Onlangs meldde hoofdredacteur Pieter Broertjes trouwens dat de omzet van De Volkskrant sinds de zomer ‘in elkaar is gestort’. Volgens hem gaat het niet om een conjuncturele ontwikkeling, maar is er ‘een structureel probleem’. Deze kop spreekt dienaangaande boekdelen.
2 - het zat er wel een beetje aan te komen - Deze treffende wereldwijsheid stond over de volle pagina van nrc.nxt van 28 december jl.; de diagnose betrof de moord op Benazir Bhutto. Als lezer met een onverwoestbaar goed humeur dacht ik twee dingen (en dat is meer dan op een gewone dag). Ten eerste: jammer dat men mevrouw Bhutto niet even heeft gewaarschuwd als men toch zag dat het er aan zat te komen. Ten tweede: de vorige keer dat ik deze krant las, was op 2 juni 2006, en toen stond er over de gehele voorpagina het is weer weekend! Ik meen thans definitief te begrijpen dat de koerswijziging van NRC Handelsblad bestaat uit een wending van onvervulde high-brow aspiraties naar onverteerbare middle-brow pretenties.
3 - bokito door het lint! - Deze observatie sierde in chocoladeletters de voorpagina van De Telegraaf van 29 december jl. en de dichterlijke kracht ervan werd nog versterkt toen al snel bleek dat het bericht geheel verzonnen was. Vandaar dat deze poésie pure het nipt won van de twee volle pagina's opening van de Trouw op 2 januari met de ‘Benoemen en Bouwen’ advertentie van Doekle Terpstra tegen de ‘verwildering van de samenleving’. Dat was wel een journalistiek novum in parti pris, doch niet in creativiteit, want er was geen enkele redactionele inspanning nodig geweest voor deze moralistische uitglijder.
Dit lijstje doet de gedachten dwalen naar een recent bericht in The Observer (30.12.07), waarin werd geschreven over de vele problemen van de reguliere kranten en de ‘wederopstanding’ van de literaire tijdschriften in Engeland. Of er een direct verband was, bleef wat vaag, maar het stemde tot nadenken. - bb
Auteursrechtelijk beschermd