ongelezen boeken! Daarom staan mijn kasten vol met ongelezen boeken. Voor later, of voor nooit. Jezuïeten-Gruwelen en Die Flöhe van Goethe, The Spy's bedside book en Das grüne Gesicht en ook een IJslands woordenboek. Dat zijn boeken die door ze ongelezen te laten liggen, rijper worden, samen met mijn eigen ontwikkeling. Ik heb ze wel maar moet er niet aan denken ze gelezen te hebben. Soms verval ik in mijn oude verslaving, met bijna fataal resultaat. Van Dostojewski las ik net Witte Nachten, tot de helft - toen herpakte ik me net op tijd. Al twee weken wil ik niet weten hoe het verhaal afloopt. Het boek schreeuwt, het ligt krijsend naast mijn bed maar ik geef geen krimp. Alle andere boeken blijven vanuit de kast toekijken hoe wij het gevecht aangaan. Wel of niet lezen. Wel of niet gelezen worden. Dat is de vraag!
Waarom wordt Amsterdam wereldboekenstad? Het is een raadsel. Nu ja, Markies de Sade is hier geweest om te overleggen met zijn uitgever. In de dagboeken van de Sade staat een notitie dat hij na de besprekingen bij de uitgever thuis dineert. Zodra die in zijn statige grachtenpand de eetkamer verlaat, is de Sade alleen met de dochter des huizes. Een pronte Hollandse deerne die geen woord durft te zeggen. Er gebeurt niets. Op seksueel gebied mag De Sade in de Lage Landen dan wel niet aan zijn trekken komen, en heeft hij derhalve niet veel op met Amsterdam, maar voor de uitgave van zijn boeken had hij wel een Hollandse uitgever nodig, want zijn schrijfsels mochten in Frankrijk niet van de pers rollen. Diezelfde roekeloosheid van Nederlandse drukkers en uitgevers zien we op wijsgerig gebied en op politiek gebied terug bij Descartes en de Exil-literatur.
En dan is er als reden natuurlijk de ook voor Amsterdammers vrijwel onbekende boekwinkel Boekie Woekie. Al 25 jaar zit die in de Berenstraat en verkoopt louter kunstenaarsboeken. Hier vertonen internationaal bekende en nationaal onbekende kunstenaars hun in kleine oplage vaak zelf uitgegeven boeken. Er zijn veel kunstboeken uit IJsland, Amerika, Duitsland en Japan, maar ook uit Hengelo, Dokkum en Dieren. Bij Boekie Woekie liggen boeken rustig twintig jaar op een koper te wachten zonder dat ze worden verramsjt. Uit liefde voor het kunstenaarsboek is er in vijfentwintig jaar geen uitverkoop geweest.
Heel anders gaat het toe in de overige boekwinkels in de wereldboekenstad! Neem de vier containers die elke week op de hoek van het Spui en de Kalverstraat staan, boordevol met afgedankte boeken en tijdschriften van de Engelse boekwinkel Waterstone's. Jarenlang heb ik die containers leeggehaald en geprobeerd de mooiste exemplaren op het Waterlooplein te ruilen voor wat echte boeken die ik niet ging lezen. Nu is het zo dat van elk boek in de containers de achterkant of voorkant is afgescheurd, dus dat ruilen ging niet altijd even gemakkelijk. Ik beschouw die mutilatie als zinloos geweld, maar de politie denkt daar anders over. Onlangs werd ik betrapt door de milieupolitie terwijl ik weer een container met afgedankte boeken aan het leeghalen was.
Diefstal! Wat? Een boete van vijftig euro voor het stelen van gemeente-eigendom! Wat? Afval dat aan de straat is gezet, wordt automatisch eigendom van de gemeente! Pas na mijn ellenlange levensverhaal vol misbruik en jeugdtrauma's liet hij me deze keer begaan. Ik mocht de boeken meenemen mits ze voor eigen gebruik waren. Pfff! Daar glipte ik als boekenworm nog weer eens door de mazen van de wet. En weer had ik nog meer ongelezen boeken voor in de door ongedierte aangevallen boekenkast, en weer was er meer doodstrijd tussen de letters en de boekvreters.
Johnny Rentokil lacht als ik hem bel en zeg dat mijn boeken jeuk hebben. Horloges van de dood, dat zijn de kevers in de boekenkasten, de zilvervisjes, de rode papiertorretjes, de inktvraat. Kom maar op. Hij eist wel dat ik mijn huis en boekenkast verlaat als hij toeslaat. De dame tussen mijn boeken grist Ecce Homo van Nietzsche mee, en we gaan een paar uur naar het park waar we samen lezen uit het boek. Nietzsche beweert dat hij zulke goede boeken schrijft, dat wie zich aan zijn werk laaft, het gevaar loopt zijn smaak te bederven. Andere
Auteursrechtelijk beschermd
