Hollands Maandblad. Jaargang 2003 (662-673)

[p. 35]

Niet vergeten
door Cathelijn Schilder

Ik heb gedroomd. Kan me niet herinneren wat, maar ik voel aan de zweetdruppeltjes op mijn rug en aan het zware gevoel in mijn hoofd dat het een van mijn twee nachtmerries moet zijn geweest. Of de droom waarin twaalf cobra's vanaf het plafond boven mijn bed op mijn hoofd vallen. Of de droom waarin iedereen danst en zingt en lacht op mijn begrafenis, omdat ze opgelucht zijn dat ik eindelijk dood ben.

In elk geval was het een droom die je al je zin in de dag ontneemt.

Ik ben bang dat als ik straks thuiskom de brandweer de restanten van mijn kamer aan het blussen is. Of dat er een brief ligt waarin staat dat Anna dood is en dat ze haar maar alvast begraven hebben omdat ze mij niet konden bereiken. Of dat ik denk: ‘Oh ja, de pil! Dat was het!’

Als ik bij Bas heb geslapen, voelt het alsof ik ondergedoken ben geweest. Niemand mag weten dat ik hier ben.

‘Heb je lekker geslapen liefje,’ zegt Bas, terwijl hij tegen me aan komt liggen. ‘Ja,’ zeg ik. ‘Heel lekker.’ Ik begrijp niet waarom ik hierover lieg. Ik lieg vaak, over alles, zonder reden.

Zijn lichaam is klam. Ik voel zijn ochtenderectie tegen mijn been. De klaarwakkere piemel en het nog in sluimerstand verkerende hoofd van Bas lijken twee verschillende wezens te zijn.

‘Heb jij lekker geslapen?’ vraag ik. ‘Heerlijk,’ zegt Bas. Hij gaapt en rekt zich uit. Laat zijn rechterarm en been op mijn lijf liggen. Bedolven.

‘Ik heb van jou gedroomd,’ zeg ik. Leg zijn arm op een minder pijnlijke plek onder mijn borst. ‘Ik droomde dat we samen gingen zwemmen en dat je niet van de hoogste duikplank durfde. Ik durfde wel. Duiken zelfs. Maar halverwege de duik draaide mijn lijf, wat ik ook deed, het draaide en ik landde plat op mijn buik. Je moest me uit het water halen.’

(Dit verzin ik dus, ik weet niet waarom).

‘Hmm,’ zegt Bas. ‘Spannend. Esther heeft wel zo'n boek met allemaal dromen.’

(Esther is de nieuwe vriendin van Bas).

Ik leg zijn arm op zijn eigen lichaam. Zijn been volgt vanzelf.

Een paar weken geleden vertelde de nieuwe vriendin van Bas me dat ze hadden gevierd dat ze een jaar verkering hadden. ‘Leuk,’ zei ik. ‘Gefeliciteerd.’ Ik kan heel goed doen alsof ik gelukkig ben. Alleen Anna ziet dat ik dan lieg.

Het klopte niet, wat dat vriendinnetje zei. Ik dacht dat ze elkaar nog maar twee maanden kenden en een beetje vaag en vrijblijvend aan het rommelen waren. Zo had Bas het gezegd. Hij keek er nogal hebberig bij.

Bovendien wist ik dat het nog maar zeven maanden uit was met mij en Bas. ‘Leuk,’ zei ik. ‘Gefeliciteerd.’ Ik voelde de glimlach aan mijn wang trekken. Ik liep naar de wc, achterin het café, alsof plassen dan helpt. Ik zat daar zachtjes huilend met mijn broek op mijn knieën, te doen alsof ik aan het plassen was. Bedacht dat Bas niet eens wist dat hij vreemd was gegaan, omdat hij nooit het idee heeft gehad dat we een stel waren.

‘Ik wist niet dat jij daar prolemen mee zou hebben. Ik dacht dat jij ook bezig was met anderen, ach popje, ik bedoel het niet zo, je kent me toch.’

[p. 36]

Het is waar, ik ken hem. Hij heeft gelijk, dacht ik. Ik ben een slappe snol. Ik ga dit aan niemand vertellen.

In gedachten troostte Bas me, zei dat-ie een verschrikkelijke lul was. Vervolgens ging het gesprek erover dat hij echt niet zo'n hele erge lul was. En dan, en ik heb nog steeds geen idee hoe hij dat altijd voor elkaar krijgt, belandde ik weer bij hem in bed. De rest is steeds hetzelfde. Word ik wakker 's ochtends, zie mijn kleren verspreid door zijn lichtblauwe slaapkamer en denk: ‘Jezus, wat doe ik nou weer hier!’ En fiets ik huilend naar huis, omdat hij niet wilde dat ik bleef. Ga ik vragen: ‘Mag ik vandaag hier blijven?’ Dat vraag ik dan! Ik ben het domste wezen die er op aarde rondloopt. Ik doe het mezelf aan.

Het bed van Bas bestaat uit drie matrassen naast elkaar op de grond. Twee kussens, twee dekbedden, verschillende kleuren. Gekregen van zijn moeder toen hij uit huis ging. Hij slaapt op zijn rug (daardoor heftig snurken) met armen en benen gespreid, is allergisch voor aanrakingen van de persoon die naast hem ligt tijdens het slapen, (daarom derde matras). Het doet me denken aan de slaapverblijven voor grote zoogdieren in de dierentuin.

Ik zie mijn kleren verspreid door de kamer. Mijn onderbroek ligt aan het voeteneind, als een opgerold vodje. Ik moet nu naakt onder de dekens vandaan komen, knielen voor die onderbroek, hem uitrollen en aantrekken. Op zoek naar mijn broek, naar mijn sokken, mijn bh. Mijn bh aandoen, met mijn rug naar Bas toe natuurlijk. Ik wil dit niet doen terwijl hij kijkt.

‘Ik moet zo gaan,’ zegt Bas.

‘Ik ook,’ zeg ik. ‘Ik heb een drukke dag.’

Ik schiet uit bed, trippel zo elegant mogelijk naar mijn onderbroek. Bas gaat ervoor rechtop zitten.

‘Wat moet je allemaal doen dan?’

‘Regeldingetjes,’ zeg ik. ‘Bank, postkantoor, verzekering, huur, bellen, je kent het wel. Oh ja, en een feestje vanavond.’

‘Wat voor feestje?’ vraagt Bas. Zijn ogen volgen mijn handelingen nauwgezet. Ik houd mijn buik in, maar als ik buk voor mijn sokken bungelen mijn borsten onvermijdelijk. Waarom zit alles niet gewoon vast zoals vroeger? Als je jong bent heb je geen kont die in een broek moet.

‘Feestje van vrienden van Anna,’ zeg ik. ‘In Amsterdam.’

(‘Stoer,’ denk ik. ‘Amsterdam.’)

Vannacht is de telefoon drie keer gegaan. Het was drie keer zijn vriendin. Ze belde om welterusten te zeggen. Ze belde om te zeggen dat ze niet kon slapen, belde om sorry te zeggen voor het bellen, dat ze hem zo miste. Ik hoorde haar. Bas zuchtte als hij weer ophing. ‘Dat deed jij nooit,’ zei hij en ging tegen mij aanliggen. ‘Nee,’ dacht ik trots. ‘Dat heb ik nooit gedaan.’ Na elk telefoontje hadden we seks.

Ik sta aan het aanrecht een boterham met appelstroop te smeren. ‘Weet je wel wat dat kost,’ zegt Bas. Ik had hem niet aan horen komen. Ik kijk verschrikt op. ‘Grapje,’ zegt hij. ‘Wil je er voor mij ook één maken?’

‘Als hij niet praat is hij best leuk.’ Dit konden we vroeger over vriendjes zeggen. Met een stalen gezicht, met een sigaretje achter het muurtje bij de hoofdingang van school. Puberwijsheid. Je kon er prima mee leven ook. Een jongen die vooral zijn mond moest houden. Hield je het best een paar maanden mee uit. Daarna dumpte je hem gewoon. Zo heette dat. Jij werd gedumpt, jij dumpte anderen. Iedereen werd wel een keer gedumpt. De sport was om te dumpen, voordat je gedumpt werd. Dat ging soms mis. Op die momenten zijn de meesten begonnen met ro-

[p. 37]

ken, wat ook weer stoer was. Iedereen blij. Wat is er gebeurd, dat dit nu zo ingewikkeld is?

‘Ik heb nog meer gedroomd vannacht,’ zeg ik. ‘Maar ik kan het me niet meer herinneren. Volgens mij waren we in een droom samen op vakantie en aan het zwemmen.’

‘We hebben nooit samen gezwommen en we zijn ook nooit samen op vakantie geweest,’ zegt Bas. Hij drinkt een groot glas roosvicee in één keer leeg, wat me alweer aan de dierentuin doet denken.

‘Heb je zin om een keer samen te gaan zwemmen?’

‘Goed hoor,’ zegt hij. ‘Als jij wilt zwemmen.’

‘Ik hoef niet per se te zwemmen, maar het lijkt me leuk om wat vaker dingen samen te doen.’

Ik ben dit niet. Hier spreekt de Viva, de Yes, de Opzij, mijn moeder. Ik zou zoiets nooit zeggen, ik heb niemand nodig.

Ik moet straks op de fiets naar huis. Onvermijdelijk. Bas gaat niet vragen: ‘Waarom blijf je niet gewoon hier? Kom je hier wonen?’

Begin steeds meer te voelen voor uithuwelijking. Zeg maar gewoon met wie ik moet trouwen. Dwing me.

‘Ik moet zo gaan,’ zegt Bas opnieuw. ‘Jij toch ook?’

‘Ja,’ zeg ik. ‘Ik heb het druk.’

Het is vijfentwintig minuten fietsen. Ik had geen zin om bij Bas te douchen. Geen zin in met natte haren op de fiets. Ik heb er spijt van. Ik ruik hem. Ruik nog naar zijn bed. Ik heb wind tegen. Als ik te veel kracht zet op mijn trappers, trapt mijn fiets door. Ik raas als een kapot vliegtuig door de straten. Ik voel het soort lamlendigheid dat ontstaat na een te lange kerst en een verkoudheid die nu al drie maanden duurt en waarvan de dokter zegt dat het ook kan zijn dat ik niet lekker in mijn vel zit. Een dokter die dat zegt. Hoe ver heen ben je dan? Ik heb mijn neus zo vaak moeten snuiten dat ik bang was dat er hersens meekwamen, in het zakdoekje, in de prullenbak, tussen de kussens van de bank. Ik word steeds dommer.

Ik controleer pas of ik alles bij me heb, als ik al onderweg ben. Ik mis mijn portemonnee en mijn agenda, maar ga voor geen goud terug naar zijn huis. Ik zou me nog aan zijn voeten werpen.

Wil Bas bellen over mijn portemonnee, maar merk dat ik ook mijn telefoon vergeten ben. Die ligt thuis, al anderhalve dag. Ik vergeet alles. Ben vast ook vergeten dat ik moet werken. Fiets maar meteen naar De Vooghel, het café waar ik sinds de zomer werk. Ben heel zielig, want moet weer werken, maar heb wel seks gehad. Dat kun je niet van iedereen zeggen die me tegemoet fietst.

Tijdens seks zijn er momenten dat ik me goed voel. Nuttig voel. Het weegt op tegen de tranen die komen als ik weer naar huis fiets. Het is het waard, heb ik bedacht. Mensen als ik zouden dit soort beslissingen niet mogen maken. Ik moet iemand hebben die dit voor me doet. Ik ga ten onder.

‘Hij is lelijk,’ zegt Anna. ‘Hij is lelijk en stom en dom en het is al uit. Je hebt het al uitgemaakt. Dan is het toch klaar!’

‘Ja,’ zeg ik. ‘Het is klaar. Het is echt klaar.’

‘Je doet het jezelf aan,’ zegt Anna. Ze kijkt zo streng. Als een rechter.

‘Dat weet ik ook wel,’ zeg ik. ‘Dat heb ik al heel vaak tegen mijzelf gezegd.’

‘Je bent heel leuk hoor,’ zegt Anna. ‘Je bent leuker dan ik.’

‘Niet,’ zeg ik. ‘Jij bent leuker.’ Ze schudt streng haar hoofd. ‘Jij,’ zegt ze.

‘Mag ik bij jou komen wonen?’ Wil ik vragen. Ik vraag het niet. Natuurlijk niet. Het zou het ergste zijn wat ik zou kunnen doen.

[p. 38]

Het liefst was ik nu dertien jaar geweest. Dan kon ik een brief schrijven naar de Hitkrant en die zou mijn problemen dan oplossen.

Hallo Hitkrant - Niemand houdt van mij. Ik denk het niet, ik weet het. Ja, mijn moeder houdt vast een beetje van me, maar volgens mij heeft dat meer met dat moederinstinct te maken dan met mij.

Ik ben in een café gaan werken, omdat ik er anders niet naar binnen durf. Ik fiets door de stad en denk: niemand is hier alleen, niemand gaat alleen naar de stad. Niemand koopt kleren in zijn eentje. Hoe moet ik weten of de broek die ik aan het passen ben een leuke broek is? Hoe kom ik er ooit achter of ik lekker kan koken? Of mijn kamer mooi is ingericht? Of mensen praten over dat mijn haar al twaalf jaar hetzelfde zit.

De laatste die bij mij thuis kwam, was een man die mij met succes een lidmaatschap van de boekenclub aansmeerde. Ik zette thee voor hem. Hij vroeg: heeft u ook suiker? Ik moest tien minuten zoeken naar een theelepeltje en opende een pot suiker waarvan ik me nog kon herinneren dat mijn moeder die had gekocht toen ik op kamers ging, drie en een half jaar geleden. Ik heb in al die tijd geen suiker of theelepel nodig gehad.

Ik heb al drie jaar een lijst tegen de muur staan die opgehangen moet worden. Maar ik heb geen boor, ik kan ook niet boren. Hoe lang moet ik nog wachten op die boor? Waarom moet ik zelf initiatief nemen, brutaal zijn, direct, vlot, lief, gastvrij, de moeite waard, voordat iemand voor mij twee gaatjes in een muur wil boren? Wat moet ik doen?

- Een wanhopige Waterman.

Beste Wanhopige Waterman - Iedereen voelt zich wel eens eenzaam, of niet begrepen, of onzeker. Je bent niet alleen daarin. Praat erover. Het is nooit zo erg als je denkt. Trek je stoute schoenen aan en vraag aan de leukste jongen die je kent of hij wat gaatjes in je muur wil boren. Zet hem op!

- Hitsige Hitkrant

Ik ken niemand met wie ik hierover wil praten. Ik ken geen leuke jongens met een boor. Ik heb de poster van Jimi Hendrix uit de lijst gehaald en met punaises aan de muur geprikt.

Heb verse suiker, koffie, koffiemelk, theelepels, schoteltjes en pennywafels gekocht, mocht er visite komen. Sorry voor de vorige brief. Laat maar. Alles. Laat maar. Ik kan het zelf.

- E uit U.

Goed! Girl Power! Neem het heft in eigen handen. Verwen jezelf. Deze week in de Hitkrant: een kortingsbon voor een modderbad met massage op de Utrechtse Heuvelrug!

- Hitsige Hitkrant

Ik ging alleen video kijken bij Bas. Heel onschuldig video kijken. Hij houdt erg van films, ik ook. Ik ging op de stoel zitten. Bas op de bank. Hij vroeg of ik bij hem op de bank wilde zitten. Ik ging naast hem op de bank zitten, de film was nog niet begonnen. Ik keek zo aandachtig mogelijk naar de voorfilmpjes. Bas sloeg een arm om mij heen. ‘Dat hoeft nog niets te betekenen,’ dacht ik. ‘Nu niet achterdochtig worden.’ Zijn arm is zo lang dat hij met de hand aan dezelfde arm over mijn buik kan aaien. Hij kuste mijn oor. ‘Ik heb je gemist,’ zei hij. ‘Ik heb je zo gemist.’ Hij kuste mijn nek. ‘Wat ruik je lekker,’ fluisterde hij. ‘Je ruikt altijd zo lekker.’ Zijn hand zat nu onder mijn trui.

‘Ik heb dit nodig,’ dacht ik. ‘Ik heb dit zo nodig.’ Het was de eerste keer die week dat ik het warm had. Ik draaide me om en zoende hem op zijn mond. Hij zoende terug. Trok mijn kleren uit. Een kwartier later waren we klaar. Lagen we naakt op de bank. Bas pakte een dekentje, we keken de film. Ik mocht blijven slapen.

[p. 39]

Ik heb even geen zin om te beschrijven hoe dat dan precies gaat, seks met Bas. Ik ben bij niemand zo opgewonden als bij hem, dat is goed volgens mij. Hij kan goed zoenen, vraagt voortdurend: is dit lekker? Vind je dit lekker? ‘Ja,’ zeg ik altijd. ‘Heel lekker.’ Dat klinkt zo raar. Alsof hij voor me heeft gekookt.

Ik ben eenentwintig. Ben niet eens een tiener meer. Voor deze leeftijd is er geen Hitkrant, geen kindertelefoon, geen slachtofferhulp. Na je achttiende moeten er veel ergere dingen met je gebeuren, wil je nog een beetje aandacht krijgen, wil je het vergoed krijgen van de verzekering.

‘Elian, je moeder heeft gebeld. Drie keer. En je zus. Volgens mij is er iets. Je bent een uur te laat ik heb naar je huis gebeld, waar was je.’ Ik moest dus werken.

Erik staat achter de bar glazen te spoelen alsof hij dat al drie dagen aan het doen is. Zijn donkere haren hangen voor zijn ogen. Het is dinsdag. Op dinsdag worden

[p. 40]

alle glazen een keer extra gespoeld met een speciaal goedje. Het ruikt naar mondwater, jodium, wasbenzine, zoiets.

‘Ik was er even niet,’ zeg ik. Ik doe mijn tas af, jas uit en stroop mijn mouwen op. Ga naast Erik achter de bar staan en pak een paar glazen.

‘Sorry,’ zeg ik.

‘Je moeder heeft gebeld,’ zegt Erik. Hij kijkt op. ‘Drie keer.’

‘Mag ik haar even terugbellen op deze telefoon?’

‘Moet,’ zegt Erik.

Ik durf niet. Er is vast iemand dood, of verbrand, of ik ben iets heel ergs vergeten.

Ik bel eerst Anna. Bij haar voel ik me minder schuldig.

‘Elian waar was je!’ Er klinkt een enorm verwijt door in haar stem. Ik weet niet hoe het komt maar ik begin meteen te huilen.

‘Wat is er gebeurd? vraag ik, zo rustig mogelijk. ‘Is er iets ergs gebeurd?’

‘Mamma is ongerust,’ zegt ze. ‘We waren je kwijt. Waar was je?’

‘Er is niets,’ zeg ik. ‘Alles is goed.’

‘Waar was je?’

‘Ik was even weg, we zijn elkaar gewoon een beetje misgelopen, denk ik.’

‘Was je weer bij Bas?’

‘Ehh...’.

‘Was je bij Bas?’

‘Ja.’

‘Ei.’

‘Ja, sorry.’

‘Mama heeft geen oog dicht gedaan.’

‘Ik zal haar wel bellen.’

‘Ja.’

‘OK, doeg.’

‘Ja, doeg.’

Ik was bij Bas. Klinkt als een heel slecht Nederlandstalig liedje.

Mijn moeder kan zo ongerust kijken. Als je dat een keer gezien hebt, voel je je de rest van je leven schuldig. Ik maak haar ongerust. Ze is nooit ongerust over Anna. Die gaat zes weken in haar eentje fietsen door Thailand en niemand is ongerust. Ik ga vier dagen naar een pensionnetje bij een vriendin van een vriendin van mijn moeder in Schin op Geul en ik word gedwongen het mobieltje van papa mee te nemen, voor de zekerheid. Ik ben iemand geworden waar mensen zich zorgen over maken.

Over een paar jaar zal ik te zachte pennywafels en versteende suiker geven aan de man die de meter op komt nemen. Heb ik net als mijn opa een zak met taaie wokkels onderin de kast achter het flesje met ‘weerstand en herstel’-druppeltjes.

Ik zal het allemaal alleen kunnen. Ik zal niemand meer missen.