Hollands Maandblad. Jaargang 1974 (314-325)

[p. 3]

[316]

Jericho en de Nederlandse Bank
Jos Ruting

De Jordaan

Na veertig jaar in de woestijn achter een wolkkolom een licht des vuurs bij nacht kwamen wij aan de oever van een rivier genaamd De Jordaan. Aan de overkant lag Kanaän en dat was naar ik vernomen had het Beloofde Land. Het was dus zaak om de overzijde te bereiken maar dat zag ik nog niet zitten. Je kunt een rivier niet overzwem men met kinderen en kindskinderen en veel jonge geiten en lammeren. Zo te zien leek het Beloofde Land een bos. In het dichte groen kon het wemelen van boogschutters. Ik dacht al: goede raad is duur. Toen kwam dit af: De huisknecht van onze gestorven leider Mozes, de man genaamd Nun heeft een zoon, ene Jozua en deze is een geroepene. Eigenaardig nieuws. Jozua was in de woestijn geboren en de woestijn is leeg. Tegen schemer zijn daar de springmuizen en de sluipende reptielen die de grond likken en dan proeven waar hun prooi zit. In de woestijn zijn geen scholen. Mozes had gestudeerd aan het hof van een Pharao, een grote koning met een zon van goud op zijn hoofd. Zou ik dan nu in Jozua geloven?

Jozua hield een toespraak. Hij zei: ‘De Here heeft ons dit land beloofd maar wij moeten er zelf wat voor doen. Zulks is behaaglijk in de ogen des Heren. Ik zal twee spionnen naar de overzijde sturen en dan weten wij al gauw wat meer.’

Nou ja dat was dan nog niet gek verzonnen.

Een keurig bordeel

De twee spionnen haalden de overkant en kwamen na twee dagen terug met een druiventros van om en bij de honderd kilo. Dit was geen kleinigheid maar ze hadden ook veel nieuws te vertellen. Een van hen zei: ‘Dit land is overvloeiende van melk en honing’. Hij bedoelde dat het land vruchtbaar was, dat alle mensen het daar goed hadden en dat er dus voor ons alle aanleiding was om het land van die mensen af te nemen. De ander zei: ‘Een kleine moeilijkheid is niet uitgesloten. De bewoners van Kanaän zijn “Enaks-kinderen”, even anders gezegd, “Reuzen”. Reuzen zijn groter dan gewone mensen en meestal ook sterker. Wij konden niet rechtstreeks naar de wijngaard lopen om een gemiddelde tros te plukken. De contra-spionage-dienst van de koning van Jericho had doorgegeven: Twee onbevoegden morrelen in de wijngaard met trossen van honderd kilo. Met Gods hulp roken wij lont en belden aan bij een dame die op de stadsmuur woont. De naam van deze dame is Rachab. Zij is in het leven of wat men ook wel noemt een hoer. Het is niet zo'n gewone zal ik maar zeggen. Wij waren hooguit een half uur binnen toen de koning van Jericho en zijn mannen aan de straatdeur stonden. Rachab verborg ons aleer het hele stel de trap op stommelde. Het volgende gesprek kon ik goed verstaan. “Goeden avond Rachab. Twee spionnen zijn de veste binnengedrongen. Ze werden hier het laatst gezien. Hebben de schoften jou ook bedreigd maar hoe dan ook, weet je waarheen ze gevloden zijn?”

Rachab zei: “Wees gegroet machtige koning en liefderijk vader, leef in eeuwigheid, uwe majesteit vergist zich niet. Ik had twee ongure elementen aan mijn deur, kleine mannetjes en voor zover ik kon zien ongewapend. Ik greep de spies van mijn man zaliger en daarop zijn de indringers gevloden. Door dit mijn venster zag ik de twee vreemde elementen nog juist voor sluitingstijd door de stadspoort vlieden. Ik ben er zeker van machtige heer dat de schoeljes de linker karavaanweg zijn gegaan.”

Rachab had ons onder vlas op het dak van

[p. 4]

haar huis verborgen. De koning kwam niet op het idee om op het dak te kijken. Hij is te paard de woestijn in gegaan met zijn mannen. Wie weet zag hij toen in elke dorre struik een verspieder. Rachab liet ons aan een touw omlaag en ook onze druiventros. Het was een heel karwei. Voor ons vertrek zei Rachab nog: “Jongens ik heb jullie geholpen. Meneer Jozua en zijn mannen moeten nu mij en allen die in mijn huis zijn sparen. De geest zegt mij dat de vesting valt door een klein incident. Denk aan mijn woorden.”

Wij hebben Rachab bij de levende God bezworen dat zij en allen die in haar huis zouden zijn door Jozua en zijn mannen gespaard zullen worden.’

De overtocht

Jozua liet twaalf stenen in de rivier De Jordaan leggen. De rivier viel droog omdat de beken boven de rivier bevroren waren. Het bevriezen begon terstond toen de priesters pardoes met de ark des verbonds de rivier inliepen. Het was tachtig graden in de schaduw. Misschien waren de beken dan ook niet bevroren maar drooggevallen en de rivier dientengevolge ook. Ik zal er niet zwaar aan tillen. Wij liepen achter de ark en ik liep mee. In Kanaän was het veel bomen veel bloemen, vogels en vlinders. Ik denk dat de Kanaänieten natuurbeschermers waren. Wij liepen langs grote korenvelden, ik was in Canada. Wij liepen langs druivenbergen, de wijngaarden van sherry-koningen, ik was in Spanje. Je mocht druiven plukken en druiven eten, ze waren niet bespoten. Jozua toog voort. Tegen de middag kwamen wij voor een muur. Uit de steenspleten staken varens en robinia's omhoog. Wij waren voor de muur van de vesting Jericho. Zo'n muur wilden onze jonge herders om hun eigen grond bouwen om hun eigendom tegen een vijand te verdedigen. Ik dacht: Ik zie geen mens. Waar blijven de boogschutters op deze muur. Weet Jericho dan niet dat wij in aantocht zijn?

Jozua sprak tot de oudsten en wij vernamen: Blijft rusten, houdt uw beesten bijeen en laat ze grazen. Ik nam de tent van mijn muildier en liet het grazen. Mijn vrouw en kinderen en kindskinderen zaten bij elkaar in het hoge gras. Veel oudere mensen lagen in de schaduw onder heesters. Jonge soldaten hielden hun boog gereed. Ze waren onrustig en keken nauwlettend op naar de muur. De een na de ander verschool zich in gebladerte en betrok zo een eigen zelf gekozen stelling, bedacht op een plotseling gewapend conflict. Het leek mij niet overbodig. Varren loeiden, schapen bleven maar blaten en dan het praten van de mensen, het dan wat zwakker dan weer sterker gerucht van de velen, dit alles moest de vesting wel wakker maken. In mijn verbeelding zag ik plotseling duizend schutters op de muur verschijnen. Wij hadden er om gevraagd met ons rumoer. Er gebeurde niets. Jozua sprak nog met de legeraanvoerders en liep toen alleen verder langs de hoge begroeide muur. Ik zag hem achter een steunbeer verdwijnen.

Mijn dochter zei: ‘Wij krijgen onweer. Ik zag het weerlicht. Ik zag het daar’. Zij wees in de richting die Jozua gegaan was. Ik had het weerlicht niet gezien, wel een verre vage donder gehoord. Zij kon gelijk hebben.

Een zwaar bewapende engel

Na uren kwam Jozua terug en vertelde ons dat aan de muur van Jericho een engel stond, een krijgsman met blinkende versierselen en een zwaard in zijn hand. Die was de vorst van het leger des Heren, een vrij hoge rang naar ik begreep. De hoge militair van de hemelse inlichtingendienst beval Jozua: Doe uw schoenen uit want de plaats waar gij staat is heilig. Oude Mozes heeft zoiets indertijd ook meegemaakt. Toen stond een braambosje in brand. Engelen schijnen het niet op schoenen begrepen te hebben. Na dit gedoe kwam dan deze boodschap: ‘Jericho is ons gegeven. De priesters en al ons volk loopt zeven keer om de muren van Jericho, de priesters blazen op de ramshorens en de muren zullen vallen.’

Lopen om de muur

De priesters namen de ark op, de wandeling begon. Ik zie mij nog achter de ark met de engelen lopen. Ze waren niet van Zadkine maar het begin viel mee. Na ruim een uur bereikten wij de gesloten poort, het begin van onze rondwandeling. Ik keek naar de poort en de muur en ik zag een grote toren die scheef stond. Zoiets als de toren aan het Oude Delft. Hij stond sterk uit het lood en hij was gebouwd van grote blokken natuursteen. Ik dacht: Zal die toren omvallen, valt die op de muur wat dan nog. De muur is veertig ellen breed. Op de muur rijden ze met wagenen en paarden.

Bij de tweede omwandeling keek ik al of de toren in zicht kwam. Hij stond schever dan eerst. Het ging in de goede richting. Maar misschien was het alleen maar verbeel-

[p. 5]

ding. Na de derde en vierde ronde zag ik geen verandering meer.

Toen ik moeizaam voortslofte nam ik mijn kleindochter Ester op mijn schouders, het kind kon niet meer.

‘Moeten we altijd langs die muur lopen?’ vroeg Ester. ‘Nog één rondje’, zei ik, ‘dan gaan wij de tent opzetten en dan gaan wij eten en slapen en morgen is het feest.’

Ester ging zingen ‘We shall overcome one day’ en ze ging wippen, op en neer wippen. ‘Zit stil’, snauwde mijn dochter. ‘Moet je grootvader een zonnesteek krijgen?’

Toen wij voor de zesde keer bij de gesloten poort waren zei mijn dochter: ‘Levie neem Ester over. Je schoonvader moet het Beloofde Land beërven en hij is kortademig. Een mooie manier van oorlog voeren. Oude mensen kunnen zich doodlopen. Voor soldaten is dit niet meer dan de avond-vierdaagse. Ze hebben de grootste pret met de meisjes.’

Ik zei: ‘Laat ze begaan. Die jongens zijn jong. Laat ze lachen. Ze volgen de ark. Ze trekken ten strijde en de oorlog begint pas als de muren zijn omgevallen. Geloof mijn woorden, jonge jongens hebben godsvertrouwen.’

De jongens waren hulpvaardig. Niet alleen ouders, ook soldaten droegen kinderen op hun schouders. Soldaten hielpen bejaarden op muildieren en een soldaat tilde een oud vrouwtje op een zware geitenbok. Het ging goed. Het ging om de zeven omwandelingen. Omtrent schemer zag ik de scheve toren groot en donker tegen de lucht. Het was de zevende keer dat wij de gesloten poort bereikten. De lange tocht was volbracht. Nu zou de toren vallen en met zijn reusachtige steenblokken een bres in de muur slaan. Hij deed niets. In de toren moesten mensen bezig zijn, mensen die kaarsen ontstaken. Ik zag twee, drie vensters verlicht, daarna andere tot twintig en dertig en meer. De scheve toren moest de eerste torenflat van deze wereld zijn met honderden kamers en bewoond door honderden mensen.

Ik dacht: Dacht ik het niet, waar ik blijf staan blijft de muur staan. Dat komt mooi uit. Als ik betaal voor het openlucht-theater gaat de voorstelling niet door. Zou hier een wonder gebeuren? Wat weet Jozua van muren? In de woestijn zijn de wonderen niet van de lucht. Je sluit je tent voor de nacht, de regen valt en het vale zand is met groen overdekt als je opstaat in de morgen. De wolken beteugelen het monster aan de brandende lucht en alle bloemen die het paradijs niet konden terugvinden ontluiken in de hel. In de verte rolde de donder van een ophanden onweer. Het zat er zwaar in na de hitte van deze dag. Een noodweer brak los met geweldige explosies, de grond beefde onder ons. Alle mensen waren bezig met hun tenten. Mirjam hield een stok in bedwang, Levie en ik zetten stormlijnen uit. Toen hoorde ik roepen: Naar de zuidmuur. Volg mij. De zuidmuur is gevallen. Jongens met spies en schild renden langs onze tent en ze sprongen over de scheerlijnen. De stromende regen deed hun niets, ze gingen in de aanval, de oorlog was begonnen. Kort daarna hoorde ik de priesters op hun ramshorens blazen. Waarschijnlijk hadden ze het ook vernomen dat de zuidmuur, of een deel van de zuidmuur gevallen was. Het was al donker toen nog steeds soldaten snel en veerkrachtig langs onze tent snelden.

Samuel

Wij waren vroeg wakker, het werd laat dag. De regen viel gestadig. Boven de muur hing een zwarte rookbank. Mijn vrouw zat in de zenuwen, ik ben er aan gewoon. Als het volk murmureerde in de woestijn zat zij ook in de zenuwen. Ze vroeg of wij gewonnen hadden. ‘Mens kijk dan’, zei ik, ik wees op de rook, ‘natuurlijk hebben wij gewonnen. De Here is met ons, dat weet je toch.’

Onder de luifel van mijn tent verscheen een krijger met schild en speer, mijn neef Samuel. Hij zei: ‘Dag oom, dag tante, gezegende morgen, is hier alles goed? Ik heb vrij-af tot de derde ure. Ik denk, ik loop even langs. Vader en moeder met de zusjes weet ik ook te zitten. Hun tent staat bij de oostpoort. Daar ga ik ook even langs.’

‘Jongen toch, kom in ons huis, heb je niks, ben je ongedeerd,’ riep mijn vrouw, ‘ik zal lamsvlees voor je braden. Kom toch binnen’.

[p. 6]

‘Tante’, zei Samuel, ‘ik zit onder het bloed. Ik had nog geen tijd om een beek te bereiken, zou ik een goed grondzeil besmeuren. Maar als u wat heeft, graag een teil linzensoep tante. Ik heb er honger van gekregen. Jongens van ons plunderden onder de bedrijven een supermarkt. Daar was van alles om te eten maar aan zoiets doe ik niet mee. Ik ben tegen plunderen’.

Samuel ging in het gras onder de luifel zitten. Hij legde zijn wapens naast zich neer binnen hand-bereik.

‘Ester blijf hier’, snauwde mijn dochter, ‘ben jij gek geworden. Die speer is van oom Samuel, daar blijf jij af. Je bent door je opa over het paard getild maar een klein beetje eerbied voor ouderen zal ik je dan nog bij brengen’.

Samuel lachte. Hij is achttien, een groot soldaat en beresterk. Hij fluisterde tegen mij: ‘De boogschutter Isaschar schoot de koning oom, de koning van Jericho. Hij schoot van grote afstand, heel knap en toch vind ik deze oorlog niet fijn. Het was geen echte oorlog. Jericho had een handvol soldaten. Oom ik was blij als ik een krijgsman zag. Een soldaat kan ik aanvallen maar wat moet ik nu met burgers die lopen voor hun leven. Die burgers zijn ongewapend, een toestand hoor. Voor mij was dit een rot oorlog en toch heb ik nog massel gehad. Ik liep met twaalf man op het plein bij de westpoort, daar heb je een grote scheve toren en dat is het huis van Rachab de hoer. Wat bij haar binnen was mocht je met geen vinger aanraken. Bevel van Jozua. Daar zat wat in. De straatdeur van de hoer stond open. Ik en mijn maat dreven een partijtje kinderen en een ouwe pik naar binnen. In de toren waren ze voorlopig veilig. Alles en iedereen in het huis van de hoer moest gespaard blijven. Toen kwam de sergeant, die ik toch al niet mag, opdraven en hij zei: ‘Die toren is niet het huis van Rachab. Deze vrouw woonde in een klein huisje op de stadsmuur met een rood koord uit haar venster. Ik weet het van de verspieders.’

Onze hoofdman-over-honderd zei: ‘Dit kan mij geen spies verdommen. Dat wijf is natuurlijk als de bliksem naar die toren verhuisd. Voor mij mag ze. Aan haar deur hangt het bordje met de druiventros en de twee kruisjes van de verspieders en de echte “J” van onze heer Jozua. Dit is genoeg. Het is bij onze heer Jozua: Een-man-een-man-een-woord-een-woord. Jaag er nog maar een zooitje in dan hoef je die weerloze wezens niet dood te steken. De Here is groot tot in alle eeuwigheid maar Zijn wegen zijn wonderbaar. Misschien is Zijn engel bezopen geweest. Van engelen weet ik geen lazer maar wij hebben de vesting genomen en daar ging het toch maar om.’

‘Dit zijn de woorden van onze hoofdman oom. Zo'n hoge krijgsman ziet het anders dan zijn mindere. Van zo iemand kun je wat leren. Achter de vensters van die knotshoge toren zag ik overal smoelen; kleine kinderen, ouwe wijven, katten en honden. Daar zat van alles in. Voor mij kon er nog meer bij. Ik zag een jongen met een ezeltje. Dat was zeker zijn vriendje. Hij kon dat rotbeest maar niet naar binnen krijgen en hij bleef er mee worstelen. Levensgevaarlijk voor die jongen. Toen heb ik die ezel zo'n oplazer gegeven dat hij met zijn baasje naar binnen vloog.’

Mijn vrouw en Mirjam waren doende met lamskoteletten. Ester at bij de kleine meisjes van de buren en Levie was met de beesten bezig toen Samuel zei: ‘Dit onder ons oom, ik heb Rachab in een topless gezien. Een mooi wijf en niet bang ook. Een soldaat had een meid van hooguit veertien gegrepen. Die meid zat vol met goud en die was niet gewoon. Ik dacht: Oei, oei, het kan wel een prinses zijn. Ik geloof niet dat hij op het goud loerde maar dat hij een krijgsgevangene wilde maken. U begrijpt wat ik bedoel oom. Het ging mooi mis. Rachab wierp zich op het meisje en sleurde het mee. Zij schreeuwde: “Schoft laat los. Zij is mijn dochter en zij is een prinses. Doorsteek mij als je durft. Ik heb een afspraak met de heer Jozua.” Ik dacht oom, dit meisje is een prinses maar de koning wist niet dat Rachab een afspraak had met de verspieders. Anders had hij zijn dochter toch wel eerder in het bordeel verborgen.’

Mirjam had vlees gebraden. De regen hield aan maar ik ben toch een eind met Samuel langs de muur opgelopen. Bij het afscheid gaf ik hem de groeten aan zijn ouders en zusjes. Dit alles de eerste morgen in het Beloofde Land.

Even aan bij de hoer

Het weer was aardig opgeknapt. Ik zei tegen mijn vrouw: ‘De Westpoort is open. Ik loop even aan bij de hoer in het scheve huis, die hoge toren.’

‘Pas op’, zei mijn vrouw, ‘de hele illegaliteit zit in die toren. Ze kunnen wel denken dat jij de derde verspieder bent’.

‘Wat dan nog’, zei ik, ‘Rachab heeft de verspieders onder vlas verstopt.’

In het onderhuis van de torenflat zag ik een jongen met een ezeltje. Hij liet het eten uit

[p. 7]

een trommel met biscuits, lange vingers, daisy glacé, koffiestokjes maar ook spoorbanket, koningsbrood en paleis-banket. Ik stond er van te kijken maar ja, ik was in het land overvloeiende-van-melk-en-honing.

‘Eet ie koekjes met chocola?’ vroeg ik. Het jongetje lachte, het zei: ‘Hij eet lievergras opa maar ik mag niet naar de weide gaan. Ik moet in de poorten van het huis van mevrouw Rachab blijven. Een soldaat duwde Bertje en mij naar binnen. Wil u een froufrou opa?’

Ontroerend zo'n kind met zijn ezeltje. Samuel trapte die ezel naar binnen. Hij is een goed soldaat. Hij heeft een groot kinderhart.

Naar ik vernam was Rachab op de zevende woonlaag. Dat werd trappen lopen. Het is mij nog een raadsel hoe ik eindelijk boven kwam. Op elke woonlaag was het feest, plaatjes draaien, dansen en drinken. Op elke woonlaag was het: Kom binnen opa, je bent een oudste des volks, je hoort er bij, hier is je glas.

Na menig glas goede wijn bereikte ik Rachab. Het was niet een gewone vrouw-in-het-leven maar een courtisane uit De-duizend-en-één-nacht, een hoge dame. Een maagd in fijn lijnwaad vroeg naar mijn naam. Daarop stelde zij mij voor aan Rachab.

Rachab zei: ‘Welkom oudste des volks. Neem een glas wijn en zeg mij “Derde verspieder” wat is het doel van uw komst.’ Ik zei: ‘Mevrouw, ik wilde u alleen maar komen bedanken. U heeft de twee verspieders onder vlas verborgen. U heeft hun leven gered.’ Rachab zei: ‘Hoe kon ik anders, het waren aardige jongens en de koning was in toorn ontstoken.’

Schone knapen in turkoois en goud droegen zilveren schalen aan met slaatjes en glazen fonkelende wijn. ‘Wat mij betreft’, zei Rachab, ‘had ik uw vee in onze weiden laten grazen om op krachten te komen, had ik uw oudsten des volks zakken graan en nieuwe lederen zakken vol goede oude wijn gegeven om op krachten te komen. Wie kon denken dat een klein deel van de zuidmuur door een aardverschuiving zou vallen. De berichten die ik kreeg over enkele van uw soldaten zijn gunstig. Wie gaf het bevel om de vrouwen en kinderen van Jericho te doden? Zijn kinderen dan slecht als ze mollig zijn omdat ze in welstand leven omdat ze weelde en privacy hebben? Drink een glas goede wijn en ga naar uw heer Jozua en zeg hem dat wij nu met het Jericho-vluchtelingen-probleem te maken hebben. Ik ontbied hem en verwacht ten spoedigste een bespreking op hoog niveau.’

Op mijn manier legde ik Rachab uit dat Jozua ook niet veel te vertellen had bij de gezant van de Here waarop Rachab die gezant onmiddellijk uitnodigde om aan de besprekingen deel te nemen. Of die goed of god of gek was dat maakte voor haar geen verschil.

Ik zag een jong meisje met veel goud en juwelen. Het was de dochter van Rachab en het meisje weende over de dood van haar vader, de koning van Jericho.

Toen scheurde ik mijn opperkleed en ik riep: ‘Wee mij, wee hem die dit deed. Dat de Here Here zelf kome om te zien wat zijn gezant onschuldige levenden doet’.

‘Mevrouw’, riep ik, ‘wij hebben geleden in de woestijn. Als er geen kwakkelen uit de hemel vielen was het praten over de egyptische vleespotten. Als er geen manna uit de hemel viel was het praten over toonbroden. Ach mensen. Als er geen huizen zijn maken ze dikke boeken over huisvesting. Mensen zijn monsters en ze worden als slachtoffers van monsters geboren. Ik zal audiëntie aanvragen bij Jozua. Met engelen is het moeilijk. Ze zijn er meestal niet als je ze nodig hebt. Ik ben zeer vermoeid.’

De Nederlandse Bank

Rachab zei: ‘Jongelingen leg een vlasdeken over deze oudste des volks want hij is zeer vermoeid en hij weende met de wenende.’ Ik zag een grote rivier en ik wist dat die voor ons mensen stroomde van de dagen

[p. 8]

der eeuwigheid tot in de Atlantische Oceaan en later en nog voor wij woorden hadden om te spreken zijn monding koos in de wateren van de Noordzee. Hij legde zand en slik neer en vormde een land genaamd Nederland. Mensen bereikten dit land en onlangs, nog geen duizend jaar geleden, bouwden zij een stad, de stad Amsterdam. Ik zag een hoog bouwwerk verrijzen op het Frederiksplein. Het was de Nederlandse Bank. Waarschijnlijk was het een bedevaartplaats. In de kelders van de Bank lagen goudstaven. Ze dienden als dekking voor een betaalmiddel, grijze nikkelen schijven met het wensje ‘God zij met ons’.

Rachab wees mij een zitbank in een plantsoen met een fontein en spelende kinderen. Zij zei: ‘Rust een weinig oudste des volks’.

Ik zag vele wagenen zonder paarden, zeer driftige wagenen die elkaar achtervolgden naar mij scheen.

Een man kwam naast mij zitten. Hij zei: ‘Jij bent zeker ook al lang aan je AOW’. Het was een bejaard man en vriendelijk zo te zien. Hij wilde een praatje maken. Heel begrijpelijk. Zoiets ben ik gewoon. Hij had het over Lou de Palingvisser, een man die god was en hij zei: ‘Wij wachten op zijn wederkomst’. Nu ken ik Lou niet maar ik dacht als jij hem kende is die palingvisser nog geen honderd jaar dood. Ik zei dan ook: ‘Vandaag of morgen staat ie voor je en dan is het terug van even weggeweest’.

‘Zo is het’, zei de man, ‘met jou kan ik praten. Want grootvader als je es wist wat een ongeloof hier heerst in dit Sodom van heden ten dage. Zie daar nu die jongens met hun baarden en lange haar. Ze vormen een optocht. Ze gaan zeven keer om de Nederlandse Bank lopen en dan gaan ze op ramshoorns blazen en dan moeten de muren van de Bank omvallen.’

Ik had de stoet jongelingen al gezien. Ik meende dat het jonge nazareners waren. Geen gewone natuurlijk, maar in nationale klederdracht, mogelijk in feestgewaad. Met zoiets heb ik geen probleem. Ik denk al gauw: 's lands wijs, 's lands eer.

‘Deze jongens noemen zich De Kabouters’, zei de man naast mij. ‘Het is geen religieuze secte, het is meer een actie-groep. Ze hebben de bijbel gelezen. Ze weten dat zo'n honderd jaar geleden de muren van Jericho zijn omgevallen. Ook al door een actie, een optocht om die muren. Heb je wel eens van Jericho gehoord?’

‘Ja’, zei ik, ‘ik ben er nog moe van, stijf in mijn knieën, maar dat gaat wel over.’ De man moest lachen. Hij lachte als een oude geit met een hoge stem.

‘Met jou kan ik praten’, zei hij en hij vervolgde: ‘Kijk die muren van Jericho dat was nog niet veel. Tegenwoordig bouwen ze met zand en een beetje cement. Zulke muren regenen vroeg of laat weg maar niet meteen. Ze zijn omwandeling-bestendig. Die Kabouters kunnen lopen tot ze een ons wegen en dan blijven die muren nog maanden en maanden lang staan’.

‘Misschien verwachten de Kabouters een aardbeving,’ zei ik voorzichtig.

De bejaarde man naast mij moest uitbundig lachen. De tranen liepen uit zijn ogen. ‘Met jou kan ik praten’, zei hij, ‘wil je een pijp stoppen? Ik heb tabak bij mij hoor. Ach je pijp vergeten, in de bejaardenflat laten liggen, ik ken het hoor. Overkomt mij ook wel eens hoor. Dan heb ik zin in een pijp en dan voel ik in mijn zak en dan denk ik: Verdraaid ik heb hem niet in mijn zak. Volgende keer beter grootvader.

Maar om even op die muren terug te komen. Begrijp jij het verschil tussen vroeger en vandaag de dag? Daar is wel een verklaring voor. Kijk, vroeger was de Here met zo'n optocht maar daar is mooi verandering in gekomen. Vandaag de dag is de Here met die goudstaven. Geloof mijn woorden, hij staat achter de muren van de Nederlandse Bank nou en dan kunnen die jongens lang lopen hè.’

Toen de Kabouters op hun ramshoorns bliezen werd ik indachtig: Daar staat geschreven - Uw jongelingen zullen gezichten zien en uw ouden zullen dromen dromen eer de grote en doorluchte dag des Heren komt.