Hollands Maandblad. Jaargang 1973 (302-313)

[p. 30]

Twee vriendinnen
Hannes Meinkema

Als de bel gaat prikt Ada zich in haar vinger van schrik. Snel legt ze haar handwerk neer en loopt naar het raam. Beneden op straat staat Beertje.

Ada's veel te enthousiaste ‘hallo’ blijft als een opvallende ballon in de straat hangen. Terwijl ze het atelier doorloopt schaamt ze zich alweer. Ze doet haar best niet de trappen af te rennen, maar langzaam te lopen. Gewoon, denkt ze nadrukkelijk, koffievisite van een vriendinnetje, dat kan je elke dag overkomen.

Maar het valt niet mee onderweg de wirwar van gevoelens te analyseren. (Toch moet dat gebeuren; het moet altijd en voortdurend gebeuren, het is de enige controlemogelijkheid waar ze waarde aan hecht.) Vier trappen de tijd, dat is ruimschoots zou je zeggen, maar niet genoeg want haar onzekerheid neemt toe naarmate ze dichter bij de voordeur komt.

Er zit spijt bij, denkt ze; ze heeft zich niet opgemaakt vanmorgen en haastig een t-shirt en een spijkerbroek aangeschoten tot ze iets beters zou bedenken om aan te hebben, ja ze was van plan geweest voor Dennis thuiskwam iets flatteuzers te zoeken, elke dag even moeilijk, dit staat haar niet, heupen te breed - en nu zou Beertje haar zo zien.

Dat dus, maar het gaat ook om wat haar te wachten staat, het hangt zo van Beertjes bui af, daar kan ze zich zo bezorgd over maken. Het liefst heeft ze haar rustig, vertrouwelijk, problemen besprekend. Ook mag ze wel vrolijk zijn, en vertellen wat haar nu weer overkomen is: zo vertedert Beertje haar, als een soort moeder kan ze dan belangstellend zitten luisteren en kijken - Beertje heeft zo'n klein, ferm lichaampje - en gelukkig worden omdat ze dingen hoort die Beertje misschien wel niet aan iemand anders vertelt. (Maar ze moet niet te vrolijk zijn, o ze hoopt maar dat ze niet te vrolijk is, want dan voelt ze zich zo buitengesloten, alsof ze voor een feestje niet uitgenodigd is, dàt gevoel).

Maar ze is nu bij de deur, doet open en ziet meteen: Beertje is niets van dat alles.

‘Hallo’, zegt ze, en verder even niets terwijl Beertje haar jas ophangt. Vandaag kordaat, zakelijk, snelle bewegingen met haar kleine lijfje (Ada voelt dus weer alle centimeters van haar te groot lichaam alle kanten opgaan).

Beertjes haar zit anders, achter haar oortjes gekamd. Iets te ordinair naar haar smaak. Een teleurstelling, denkt Ada.

‘Hoe vind je mijn haar?’ vraagt Beertje die ziet dat ze staat te kijken.

‘Een beetje ordinair.’ zegt Ada. Beertje en zij zeggen altijd alles tegen elkaar.

‘Ja hè, dat vind ik zelf nou ook.’ Helemaal niet agressief hoor of verdedigend of zo, maar gewoon kalm zegt ze dat. Teleurstelling maakt plaats voor bewondering. Ze zegt: ‘Wil je koffie?’ en loopt naar de keuken om het te zetten.

Nee, ze is niets van dat alles, voelt Ada. Beerje heeft zo'n bui waarin ze onbereikbaar is, waarin alle woorden en probeersels haar niet raken, dat weet ze van te voren, haar niet zullen raken maar daarentegen op korte afstand van haar huid tot stilstand zullen komen en onbeweeglijk blijven hangen. Ongetwijfeld, denkt Ada, zal ook deze morgen weer een vergeefse morgen zijn. Maar we maken er het beste van, verdomd, we geven de hoop niet op.

‘Zeg luister eens,’ zegt Beertje, ‘ik kom je eigenlijk iets vragen, of je iets voor me wilt doen.’

‘Wat je maar wilt,’ zegt ze terug, ze meent het nog ook, jawel, voor Beertje zou ze alles willen doen. Even merkt ze hoe haar gevoel van verstarring een beetje een klein beetje los gaat zitten, een puntje licht tussen haar ribben, zo van: misschien komt alles nog goed. ‘Wat is het?’ vraagt ze.

‘Nou, ik vind het echt een beetje lullig hoor, het lijkt wel of ik steeds van die karweitjes op je afschuif, maar ik heb het echt eerst zelf geprobeerd en het lukte gewoon niet.’

Ze weet het al, en valt Beertje in de rede (say no more, say no more): ‘Moet ik iets voor je verstellen soms?’

[p. 31]

Dat was goed, ze zouden naar boven gaan naar het atelier, Beertje zou belangstellend naar haar nieuwe wandkleed kijken, ze zou uitleggen en misschien durven vragen of Beertje een keer wilde poseren?

‘Een nieuwe rits in mijn spijkerbroek,’ zegt Beertje.

Flink neemt Ada de koffiebenodigdheden ter hand: ‘Laten we dan naar het atelier gaan.’ Ze gaat nog een stap verder zelfs: ‘Dan kun je onderweg vast mooi nadenken over de vraag die ik je nu ga stellen: namelijk kun je kort samenvatten hoe het met je gaat en wat je zo'n beetje hebt gedaan sinds ik je het laatst gesproken heb?’ Maar waarom klinkt alles wat ze zegt zo krampachtig?

‘Wanneer was dat?’ zegt Beertje die voor haar uit de trap oploopt. Kleine ronde billetjes als babybuikjes ritmisch in een rode broek. Ze voelt zich blozen: Beertje weet het niet meer. Ze had ongelijk daarnet: het is niet alleen dat ze Beertje niet kan raken, maar omgekeerd en desastreuzer is het dat elk woord van Beertje op haar afkomt met een scherpe punt. Ze spant haar binnendijspieren, rilt, en zegt onverschillig: ‘O, een paar weken of zo.’

In het atelier legt ze een paar kussens tegen de muur, tegenover de portretkubus (ze hoopt dat Beertje er iets van zal zeggen, maar ze zal niet zelf beginnen, wil niet te kunstzinnig klinken of interessant of geheimzinnig, weet je wel). Beertje gaat zitten maar vraagt eerst hoe het met Dennis gaat. ‘Goed hoor,’ zegt ze, ‘en met Renaatje?’ ‘Nou, die begint goddank zindelijk te worden,’ zegt Beertje, ‘Dat scheelt een boel in de ellende. Jullie moeten maar geen kinderen krijgen, je weet niet waar je aan begint.’ (In haar hoofd plotseling een beeld van Dennis gisteravond, naakt, maar ze wou niet, ze wou niet). ‘Allemaal ellende’ zegt Beertje. Ze maakt een grapje, denkt Ada, maar ze weet het niet zeker.

‘Geef de broek maar.’ Ze strekt haar hand uit naar het plastic vroom en dreesmann tasje. ‘Wacht,’ zegt Beertje en keert het tasje boven een kussen om. Er valt veel uit, een zakje shag, vloeitjes, een aansteker die ze naar ze met zekerheid weet laatst nog iemand anders heeft zien gebruiken, na harder schudden een paar UB-boeken, een glazen potje met wiet en een make-uptasje - en al die tijd zijn Beertjes polsen bezig smal en beslist buigend en strekkend te bewegen. Ze draait zich om en pakt een klos rijgdraad, een naald en een tornmesje. Met haar voet duwt ze een kussen naar voren, om tegenover Beertje te gaan zitten die nonchalant wat draadjes shag en wat kruimels op de vloer veegt. Alles is altijd anders dan je je voor had gesteld, denkt Ada. ‘Geef maar,’ zegt ze.

‘Het lullige is, dat ik er uit ben gebarsten, en toen ik de rits erin geregen had kon ik hem godsonmogelijk nog dichtkrijgen.’

‘Helemaal niet?’

‘Helemaal niet.’

‘Nou, dan zetten we hem gewoon iets wijder in,’ zegt ze, en schrikt van haar eigen stem, die ‘we’ zei alsof er tussen hen iets bestond, alsof er tussen hen een band was waardoor vanzelfsprekende dingen gezegd konden worden, spontaan en zonder nadenken. Eroverheen dus maar gauw iets anders gezegd:

‘Hoe vond je trouwens de film gisteren?’

Als ze de linkerhelft van de rits nu vlak langs de flap inreeg kwam er een heleboel ruimte vrij.

‘Was jij daar ook? God, ik heb je helemaal niet gezien.’

Ze kijkt snel op of Beertje jokt (ze was gisteren al bang geweest dat het een teken van iets zou zijn, nog een paar keer haar richting uitgekeken maar Beertjes ogen gleden net langs haar heen telkens, toeval? of boos om iets? tot Dennis zei ‘wat kijk je toch om de hele tijd?’) maar haar gezicht onverschillig-onschuldig, haar blik gericht op de rits alsof het onderwerp van gesprek zeer onbelangrijk was.

‘Je had wel lol, hè, anders,’ zegt ze.

‘O? Ja, dat zal wel, daar weet ik niets meer van,’ zegt Beertje. (Een groepje giechelende mensen, jawel ze kende ze allemaal maar geen begroeting, en helemaal dus niet iets van kom erbij zitten of zo, maar Dennis trok haar zo snel mee naar de stoelen vooraan dat het inderdaad, in alle rechtvaardigheid geredeneerd, mogelijk was dàt ze haar niet hadden gezien.)

‘Ik was nogal stoned, weet je,’ zegt Beertje, ‘en ik begreep er geen fluit van wat er allemaal gebeurde daar als je begrijpt wat ik bedoel.’

‘O,’ zegt Ada.

‘Nou ja, die générique bevoorbeeld, toen die afgelopen was dacht ik dat ik de hele film gezien had, ik weet nog dat ik toen opstond om beneden een biertje te gaan halen maar ze hielden me vast: daarna was ik zo onder de indruk van het feit dat ze twee films vertoonden - ik dàcht dus dat het twee films waren, dat ik niet meer kon opletten van de immense dankbaarheid die me doorstroomde. Te gek man, voor één vijftig een hele avond film, en dat ging maar door en ging maar door, je weet wel.’

‘Ja’ zegt ze, ze weet het natuurlijk niet. Ze weet niets terug te zeggen ook, want ter hoogte van haar borstbeen alweer dat vervelende gevoel van buitengesloten zijn, iets

[p. 32]

onrustigs en bekrampts is het, net als wanneer ze met stonede mensen in één kamer is. Alle anderen samen een geheimzinnig contact, glimlachen, grappen die eigenlijk niet leuk zijn: maar hoeveel ze ook rookt, zij wordt nooit stoned, waarschijnlijk omdat ze bang is - en ze heeft wel eens bedacht dat het misschien maar goed is zo, wie weet hoe'n absolute paniek ze zou voelen als ze stoned was en het zou niet ophouden en niemand begreep het of zou zich met haar bemoeien - ze zou helemaal alleen zijn in een vierkant gat, alleen met de geheimen die ze van zichzelf niet eens weet. Maar daar moet ze niet bij stil staan, daar moet ze niet aan denken.

De spijkerbroek is belachelijk klein, ze houdt hem omhoog met beide handen. Smalle heupen moet Beertje hebben, vertederend.

‘Pas maar eens.’ zegt ze.

Terwijl Beertje haar broek uittrekt drinkt ze haar koffie, expres, maar ze kan toch niet helemaal nalaten te kijken. Klein bol buikje, met groeistrepen, van Renaatje natuurlijk. Waarschijnlijk heeft Beertje net zulke lange benen als zij, terwijl er toch wel vijftien centimeter verschil in lengte is. Kleine donkere haartjes erop.

Ze staat op en schenkt nieuwe koffie in.

‘Ik kan hem nòg niet dichtkrijgen,’ zegt Beertje achter haar. Ze draait zich om. ‘Hoe kan dat nou?’

‘Ik krijg die rits gewoon niet naar boven.’

‘Je hebt ook een beetje een verkeerde rits gekocht, dat lipje is veel te smal en te scherp aan de randen, zo kun je geen kracht zetten. Weet je wat, ik doe er een koordje aan straks.’

‘Het is natuurlijk gewoon dat ik teveel

[p. 33]

gegeten heb de laatste lijd. Moet je horen, ik wou laatst een jurk kopen en had Naatje meegenomen in de paskamer, en toen ik de jurk terughing riep Naatje tegen alle mensen in de winkel: Mammie kan er niet in! Heel stralend en enthousiast. Het rotkind.’

Ada lacht, maar niet van harte, Ongetwijfeld bedoelt Beertje dit als een goed verhaal, denkt ze, geen moedwillige wreedheid. Vreemd toch, dat mensen die zoveel smaller en slanker zijn tegen haar altijd benadrukken hoe dik ze zich vinden.

‘Geef maar,’ zegt ze, ‘ik zal de andere helft van de rits ook iets dichter naar het midden toerijgen. Vertel ondertussen verder over de film.’

‘Jij hebt hem toch ook gezien?’

‘Ja, maar ik was niet stoned.’ Een lachje.

‘Nou ja,’ zegt Beertje, ‘die générique hè, die zat ijzersterk in elkaar. Van de film zelf heb ik niets begrepen, die duurde te lang om er een touw aan vast te kunnen knopen - maar dat voorstuk, dat was iets heel bijzonders. Vooral die letters op het doek, daar heb ik erg lang over gepiekerd voordat ik in de gaten had hoe dat zat.’

‘Hoe dat zat?’

‘Nou, ik dacht eerst dat het de ondertiteling was die ze voor de verandering middenin het doek hadden gezet, weet je wel, experimenteel of zo, een beetje als in stomme film dus, ter begeleiding van de handeling. Dat vond ik geweldig gewaagd, dus ik probeerde al die woorden te lezen.’

‘O, nòu begrijp ik het,’ zegt ze ineens heel hard.

‘Wat, van die letters?’

‘Nee, van je rits. Moet je kijken, ontzettend dom dat ik het niet gezien heb, maar je had die rechterhelft er gedraaid ingezet. Geen wonder dat je hem niet dichtkreeg.’ Ik schaam me dood, denkt ze, Zoiets niet meteen te zien. ‘Is het erg stom?’ vraagt Beertje.

‘Nee nee, het is mijn eigen suffigheid, laat maar. Hoe zat dat dan met die woorden?’

‘Ja maar luister eens, het is toch niet te veel werk hè?’

‘Ach welnee, helemaal niet joh.’

‘Goed dan, die woorden. Toen begon ik ze dus te lezen, erg alert vond ik want ondertussen moest ik ook op de handeling letten - maar ik begreep er geen klap van. Na een tijd dacht ik: weet je wat, ik vraag aan Paul wat die er van maakt, en die zei: het zijn namen. En verdomd, hij had gelijk, toen zag ik het pas: het waren allemaal namen. En je weet wel hoe dat is, dan denk je eerst dat je een grote ontdekking hebt gedaan, en dat je nu de zaak precies door hebt, maar na een tijdje zie je dat juist daardoor weer een hele serie nieuwe problemen opduikt: de vraag was, wat hadden die namen met de handeling te maken.’

‘En ben je daar nog uitgekomen?’

‘Nee, eerlijk gezegd niet. Dat wil zeggen, ik dàcht dat ik eruit kwam, maar was er toch niet helemaal tevreden mee. Het zat zo: ik besloot ten slotte maar dat ze het expres gedaan hadden, om het publiek in de war te maken, dat klopte trouwens ook precies met wat ik in het begin had gedacht over experimentele films, dus ik eindigde met een zeer tevreden gevoel dat ik de filmmakers had doorzien weet je wel, en ik was erg blij dat ik stoned was omdat ik wel inzag dat ik daar normaliter nooit achter zou zijn gekomen. Maar ik bleef dus zitten met het probleem: waarom juist deze namen, en dat kon ik toch niet helemaal oplossen.

Zeg luister eens, vind je het ècht niet lullig? Kan ik het misschien zelf doen, als je nou uitlegt hoe het moet?’

‘Ach,’ zegt ze, ‘in de tijd die nodig is om het uit te leggen kan ik het net zo goed zelf doen. Het gaat om de spanning: de spanning van de rits en de spanning van de stof moeten precies op elkaar zijn afgestemd.’

Trut, denkt ze meteen erna, ga een beetje zitten uitleggen ook nog.

‘Weet je,’ zegt Beertje, ‘ik heb soms wel eens de indruk dat ik misbruik van je maak. Laatst heb je ook al een gat in Pauls broek gemaakt. Eigenlijk schaam ik me dood, weet je dat?’

‘Voor jou is het wat anders,’ zegt ze. ‘Voor Paul deed ik het alleen omdat jij het vroeg.’ Meteen had ze haar woorden wel willen inslikken. Zou Beertje denken dat ze jaloers was?

Om het nog erger te maken blijft het een tijdje stil. Ze ziet Beertje om zich heen kijken, maar weet niets te zeggen. Als ze nu de kubus ziet, kan ze vertellen van haar nieuwe werk, heel voorzichtig natuurlijk, niet superieur - het was zo moeilijk als je zelf niet studeerde, alleen maar wandkleden maakte, het verschil zo groot, of zou dat iets zijn wat ze zelf alleen maar voelde, waar Beertje geen last van had?

‘Waar ben je nu mee bezig?’ vraagt Beertje.

Zie je wel, denkt ze, en ze wijst de kubus aan, en enthousiast gaat ze vertellen, dat ze op het idee gekomen is door die plexiglazen kubussen, waar je foto's in kunt doen, dat het een serie portretten is van Dennis - maar al snel houdt ze zich in. Kijkt Beertje aan, bang dat ze slechts luistert uit beleefdheid. Van Beertjes gezicht is niets te lezen, helemaal niets. Ze haalt diep adem en zegt: ‘Ik wil van jou ook wel eens een portret maken,

[p. 34]

vind je dat leuk?’

‘Goed idee,’ zegt Beetje, ‘maar voorlopig even niet, weet je, ik heb het nogal druk met colleges en zo.’

‘Maar 's avonds?’ vraagt ze.

‘'s Avonds ben ik zo moe, dat ik tot niets meer in staat ben.’ zegt Beertje. ‘Je moet niet vergeten dat Naatje er ook nog is!’

Ada probeert het nog eens: ‘Je kunt Naatje best af en toe hier brengen, als je wilt, ik ben toch meestal thuis.’

Vragend kijkt ze Beertje aan, die knikt bedachtzaam maar zegt niets.

Wanneer wist je zeker dat mensen om je gaven? Nooit, nooit kun je het vragen, of misschien wel vragen (als je durft dan) maar hoe weet je zeker dat het antwoord dat je krijgt eerlijk is? Zou ze het Beertje vragen?

‘Ik zet de rits nu maar op de gewone afstand in,’ zegt ze. ‘Het duurt nu wel wat langer. Hoewel ik toch denk dat je hem niet dicht kon krijgen omdat hij gedraaid zat.’

‘Moet je nu alles weer overdoen?’ vraagt Beertje.

‘Ja, maar het is ècht niet veel werk. Voordat hij knapte kon je er toch gewoon in?’

‘Vroeger wel, maar vergis je niet hoor, hij ligt er al een paar weken. En de laatste tijd heb ik zo schandelijk veel gegeten. Weet je wat het is, ineens val ik ontzettend op paprikachips. Ik eet wel twee zakken per dag.’

‘O,’ zegt Ada. Zou ze naar Paul vragen? Ze begrijpt zichzelf niet goed, aan de ene kant wil ze alles weten wat Beertje doet, vooral met jongens - hoewel ze toch zelf niet zo valt op sex - maar aan de andere kant, dat weet ze van te voren, doet het pijn als Beertje van die dingen vertelt. Niets is zo eenvoudig als het lijkt, denkt ze, hier zit ik een broek te verstellen voor een vriendinnetje, hier zitten wij samen te praten en koffie te drinken - ik zou gelukkig moeten zijn, maar in plaats daarvan ben ik bang, en waarvoor?

‘Je kunt weer passen,’ zegt ze.

‘God, het is wel een gedoe hoor,’ zegt Beertje terwijl ze haar broek weer uittrekt. ‘Hoe lang ben je nu al niet voor me bezig? Een uur? Wat had je anders gedaan vanmorgen?’

‘Gewerkt,’ zegt ze. ‘Ik bedoel, geborduurd. Gewoon. Het maakt niks uit, bovendien vind ik het veel te gezellig als er iemand komt en zo. Ik meen het, het geeft niets.’

‘Toch heb ik het gevoel dat ik misbruik van je maak,’ zegt Beertje.

‘Ach ik weet niet, als je zoiets niet eens voor je vrienden overhebt...’

‘Mm. Geef maar hier.’

‘Ik bedoel,’ zegt ze vlug, ‘je kunt toch al zo zelden iets doen voor de mensen waar je om geeft, en dit is ten minste iets concreets.’

‘Ik kan hem weer niet dichtkrijgen,’ zegt Beertje. ‘Help es.’

Aarzelend, ‘Wat zal ik doen? Trekken of duwen?’

‘Ik trek wel’ zegt Beertje, ‘als jij duwt.’

Ze gaat op haar knieën voor Beertje zitten. Beertjes buik is heel zacht. Een soort schaamte in haar vingertoppen. ‘Ik doe je toch geen pijn?’

‘Welnee, duw zo hard je kunt. Ai. Nee, het lukt niet. Het spijt me. Ik ben gewoon te dik geworden.’

‘Je bent helemaal niet dik. Je bent precies goed zoals je bent. Doe maar uit, dan doen we het nog eens volgens het eerste plan: ik zet 'm gewoon zo wijd mogelijk in. Zo gebeurd.’

Maar ze blijft op haar knieën zitten.

‘Okee.’ Beertje stroopt de broek naar beneden, haar onderbroekje mee. Ada schrikt, haastig steekt ze een hand uit en houdt het tegen. Beertjes blik is verbaasd, en iets waakzaam?

Zenuwachtig staat ze op. Ze gaat zitten, het kussen is lager dan ze dacht. Ze valt bijna. Doet nieuwe rijgdraad in de naald, het raakt in de knoop ook nog. ‘Verdomme,’ zegt ze hardop.

‘Wat is er?’ vraagt Beertje.

‘Niets.’ Ze haalt adem. ‘Heb je nog een tijdje geduld? Ik ben zó klaar.’

‘Zal ik dan ondertussen nog wat koffie zetten?’ zegt Beertje, en pakt de bekers al. ‘Lekker,’ zegt ze.

Alleen. Vage gedachten liggen als olievogels machteloos in haar hoofd. Voorzichtig begint ze een plezierige gedachte aan een dagdroom, die ze vanavond in bed zal gaan spinnen, een verhaal waarin Beertje voor zal komen en alles anders zal gaan dan nu gebeurt. Ze voelt zich warm getroost als Beertje terugkomt met twee koppen koffie, en vraagt spontaan: ‘Hoe gaat 't met Paul?’

‘Nou,’ zegt Beertje, ‘het gaat erg goed hoor: hij logeert voorlopig bij ons, voor een tijdje, op proef weet je wel.’

Beertje lacht, kijkt voor het eerst deze morgen blij en tevreden, en Ada voelt haar maag samenkrimpen, wil zeker weten (hoewel ze beseft dat het onzin is, zo'n vraag is volstrekt overbodig, in feite heeft Beertje al gezegd dat het zo is, maar toch wil ze het horen, met zoveel woorden horen): ‘Gaan jullie met elkaar naar bed?’

‘Wat dacht je?’ Beertje kijkt als een pluizige poes, denkt Ada, en verdomme, waarom is het zo erg, waarom is het zo lullig om te horen? Ze mag Paul niet (hij noemt haar altijd dikkertje), ze vindt Paul niet aardig ge-

[p. 35]

noeg voor Beertje - en ze kijkt op haar handen en ziet dat ze alweer klaar is met rijgen. Ze produceert een klein (verkeerd) lachje. ‘Pas maar weer.’ zegt ze.

Ze blijft zitten nu en drinkt aan haar koffie. Ze kijkt naar haar linkerhand in haar schoot. Een brede hand, dikke vingers. Bah, denkt ze, ik heb een hekel aan mezelf.

‘Het gaat!’ zegt Beertje. ‘Kijk maar.’

De broek zit dicht, maar mooi is anders. Ze heeft de rits te wijd ingezet, de flap dekt niet genoeg af, je kunt de rits gewoon zien zitten.

Beertje ziet het zelf ook. ‘Het is niet mooi zo, hè?’

Alles mislukt vandaag, denkt Ada. ‘Nee,’ zegt ze, ‘hij zal toch iets strakker moeten. Vind je dat erg? Als de rits gestikt is, kan hij veel meer spanning hebben dan nu. En ik zal een koordje aan het lipje maken, dat je hem makkelijker naar boven trekt. Het spijt me.’ zegt ze. Beertje trekt de broek weer uit. Ze helpt niet (ik help niet, denkt ze, ik doe niets, ik verhinder niets) en Beertjes onderbroekje gaat mee.

Tòch schiet haar hand uit, maar te laat. Voordat ze in staat is haar blik af te wenden, nee, voordat ze in staat is te bedenken dat ze haar blik had moeten afwenden, ziet ze Beertjes kutje, heel wollig en klein met bruine schaamlipjes die iets donker uitsteken tussen haar benen.

Het is warm in het atelier. Ze doet haar ogen dicht. En nu? denkt ze, en nu?

Ze voelt haar hart vlak achter haar wangen kloppen. Haar vingertoppen herinneren zich tintelend de gladheid van Beertjes zachte buik daarnet. Ze weet niet -

Beertje zegt dat ze weggaat. Nee, dat ze wegmòet. Beertje doet alsof er niets gebeurd is. Ze praat gewoon: ‘Zeg luister eens, je kunt het nu verder wel alleen af, hè? Ik ben hier nu al zo lang, en al die tijd zit er thuis iemand te wachten en op Naatje te passen.’ Ze zegt niet wie. Is het belangrijk?

Ada staat op, langzaam. ‘Natuurlijk.’ zegt ze. Loopt naar de deur. Beertje pakt haar plastic tasje met spullen. ‘Ik kom je broek één dezer dagen wel brengen. Ik zal je uitlaten.’

‘Dat hoeft niet,’ zegt Beertje, ‘ik kom er wel uit.’ Beertje loopt langs haar heen naar de trap, kijkt niet om. Haar aandacht elders? Ze wacht tot ze de voordeur hoort slaan, draait zich dan om. Langzaam loopt ze het atelier weer in. De spijkerbroek ligt op haar kussen. Beertje heeft haar koffie niet opgedronken. Volle asbak. Ze gaat zitten en barst in tranen uit.