dan nu bij thuiskomst bleek dat tijdens mijn afwezigheid mijn huis was gepulst en de roofridder-psychiater nog eens 800 gulden erbij vroeg, terwijl mij mijn girorekening al had ingepikt. Hij had, zo bleek mij later, ook éérst de girorekening kunnen nemen, en daar afhalen wat hij wou, maar zo was het natuurlijk veel leuker: eerst fijn alle boeken van die Chapkis verkopen, en daarna zijn giro in beslag nemen.
Het bovenstaande heb ik al aan genoeg mensen verteld om niet te weten wat ook uw reactie zal zijn: ongeloof. Dat kan toch niet, dat bestaat toch niet, hoe kan iemand, een arts, voor een schuld van 90 gulden bij iemand in zijn vakantie het huis leeghalen? Hoe kan een inventaris, waaronder duizend boeken, dan 93 gulden opbrengen?
Ik vond het zelf ook ongeloofwaardig, en ging maar eens een bevriend advocaat opzoeken. Daar leerde ik veel. Het kan wel degelijk, al was mijn geval dan wel zijns inziens ‘legale viezigheid’. Je kan bij iemand voor elke schuld, hoe klein dan ook, de boel laten verkopen. Je kan eerst de boel laten verkopen, en als dan blijkt dat de opbrengst minder is dan de verkoopkosten nog zijn girorekening in beslag nemen. Je kan dan iemand die met vakantie is sommeren binnen een week te betalen, en er dan nog 500 gulden bovenop leggen. Je kan bij een verkoping duizend boeken voor vijfentwintig gulden verkopen, dus 2½ cent per stuk. De verzamelde Multatuli voor twintig cent. De drie delen Euclides voor 7½ cent, de gehele Vestdijk-produktie voor één gulden. Je kan dat allemaal doen zonder het slachtoffer éénmaal op te bellen, al wist van Poolse Havenstad, gezien zijn brief van een jaar geleden, precies waar ik werkte.
Maar er moeten toch aangetekende stukken zijn voor het tot een executoriale verkoop komt? Ja zeker, en als de geadresseerde niet thuis is wordt zo'n stuk, in het dieventaaltje van de deurwaarders, ‘een burgemeestertje’, d.w.z. het ligt op het stadhuis en wordt geacht te zijn aangekomen. Alleen het allereerste stuk moet echt in handen van de schuldenaar komen.
Wij naar het kantongerecht, en daar lag op zolder mijn dossier. Op 13 mei 1964 was op een adres waar ik toen al niet meer woonde een aangetekend stuk afgegeven, dat door de een of andere idioot daar was aangenomen die het toen in een prullebak gooide. Het enige wat je zou kunnen doen, aldus mijn advocaat, is de PTT aanspreken omdat zij dat aangetekende stuk aan een niet-gemachtigde heeft afgegeven.
Maar Poolse Havenarts, de ellendige afperser, gaat die dan vrijuit? Want het staat vast dat hij in eigen persoon al de stappen tot en met het verkwanselen van mijn boeken heeft ondernomen. Juridisch kan ik hem alleen aanspreken voor een te hoge rekening. Daarmee krijg ik dan - misschien - 45 gulden terug. Maar wat is mijn schade?
Een nog nimmer beslapen bed, een nog niet eens betaald vloerkleed, een nieuwe stalen boekenkast, samen: meer dan duizend gulden. En dan duizend boeken. Gemiddelde prijs vier gulden? Er waren dertig dezelfde boekjes bij: exemplaren van De reizen van Pater Key die ik net van de uitgever had ontvangen, die zou ik toch maar weggegeven hebben. Maar er waren ook, zoals in ieders bibliotheek, boeken die niet van mij waren: geleende boeken, zelfs van bibliotheken, een paar recensie-exemplaren die nog niet gelezen waren. En, o ik denk er nu pas aan, dat is misschien het ergste, een heel dun boekje, voor 26 cent gekocht bij De Slegte, het zal er nu wel niet meer liggen: Werther Nieland, waardoor ik leerde lezen. Vier gulden per boek gemiddeld is vierduizend gulden. Nog 400 gulden diverse onkosten, dat geeft 5400 gulden schade, voorzichtig gerekend.
Het komt er dus op neer dat van Poolse Havenstad mij, omdat ik een gulden per minuut teveel vond, nu een gulden per seconde heeft laten betalen.
Maar de schade is natuurlijk veel groter. Er zijn boeken die niet te vervangen zijn. Boeken met dierbare inscripties. Foto's. Knipsels. Tijdschriften. Brieven.
En toch: als bij thuiskomst was gebleken dat een wervelstorm dit alles uit mijn huis had gezogen, dan had ik er vrede mee. Zelfs inbrekers zou ik vergeven hebben. Maar zouden inbrekers dingen meenemen die voor hen waardeloos zijn en voor mij kennelijk wel waarde hebben? Dat deze zenuwearts tijdens mijn vakantie mijn totale bezit wegrooft, dat is moeilijker te verdragen. Een psychiater zou toch moeten weten dat zoiets iemand wel eens gek kan maken. Of is dat juist zijn bedoeling? De man vraagt nu veertig gulden per uur, dat betekent 80.000 per jaar. Zijn vrouw oefent hetzelfde beroep uit, dat is dus 160.000 per jaar. En als hij iedereen zoals mij dubbele rekeningen stuurt, dan is dat 320.000 per jaar (Ja, hij zal wel over hoge belastingen klagen). Driehonderdtwintigduizend gulden per jaar, op voorwaarde natuurlijk dat elk postje van negentig gulden wordt ingevorderd.
Een vriendin had bij mij een tekenmachine gestald. Ik verwees haar naar de plunderaar. Zij belde hem op en vroeg hoe of zo iets nu mogelijk was. Tja, was zijn antwoord, dat viel onder het medisch beroepsgeheim.
Auteursrechtelijk beschermd
