Wereldvrede
Mijn andere PSP-vriend (ik mag wel gaan uitkijken; twee PSP-ers in de vriendenkring ligt boven het landelijk gemiddelde) heeft me uitgelegd waarom de PSP wel een verklaring heeft afgelegd tegen de Amerikaanse blokkade, en niet tegen China's inval in India. Bij Cuba, zo meende hij, werd de wereldvrede in gevaar gebracht, ‘en je weet hoe na die aan ons hart ligt’. Bij het conflict tussen India en China was het gevaar voor een wereldoorlog niet aanwezig. Later misschien, nu nog niet. Als we bij ieder conflict een verklaring moesten afleggen, konden we wel aan de gang blijven. Trouwens, de PvdA heeft ook over Cuba een verklaring afgelegd, en niet een over China-India.
Ik legde hem uit, dat het grootste bezwaar niet de verklaring zelf was, maar de veroordeling daarin van Amerika. Tenslotte stuurde Rusland raketten aan Cuba, Amerika wilde dat alleen maar - als een brave, pacifistische PSP-er - tegenhouden. ‘Hoe zou jij het vinden als de Russen in Winterswijk, 150 kilometer van Amsterdam, een raketbasis oprichtten?’ Dat zou hem ontevreden stemmen, gaf hij toe. Overigens waren er al raketbases in Nederland, zelfs dichter bij Amsterdam dan Winterswijk, alleen wilde hij van mij aannemen dat daarmee de andere kant zou worden opgeschoten. Dat scheelt toch. Het mocht dan waar zijn, dat Cuba maar 150 kilometer van Amerika afligt, Turkije ligt tegen Rusland aan. De raketten daar staan in de ogen van de Russen niet in ‘Winterswijk’ opgesteld, maar in het cafeetje aan de overkant. En hij kon niet goed begrijpen waarom dat iets anders was dan Cuba. De Amerikanen waren er in Turkije eerder bij, maar een soort recht van de eerstkomende bestaat niet in de politiek, meende hij. Met Walter Lippmann vond hij, dat een ruil, d.w.z. een terugtrekking van raketten zowel in Cuba als Turkije, het machtsevenwicht niet zou verstoren, en een goede pas in de richting van de ontwapening zou zijn. Ik zei hem, dat dat allemaal niet onredelijk klonk, maar was er al niet een machtsevenwicht voordat de Russen hun raketten naar Cuba verscheepten? Door deze ‘schijnaanval’ op Cuba, zou Chroestsjow op vrij gemakkelijke manier van Turkije als angel in zijn vlees zijn afgekomen. ‘Maar Cuba is nu eenmaal communistisch, althans sterk communistisch georiënteerd, het is een duidelijke inmenging in de binnenlandse aangelegenheden als je ze belet hulp van Rusland te aanvaarden - op welk gebied dan ook. We kunnen nu wel zeggen: het westelijk halfrond is voor de Amerikanen, het oostelijk halfrond voor de Russen, en wie
daarin roethaant wordt teruggeslagen, maar dan moeten we toch wel even bedenken dat Nederland, dat goeie ouwe Nederland, ook op het oostelijk halfrond ligt en niet op het westelijk. De grenzen zijn erg vaag.’ Aldus mijn vriend. Ik legde hem uit (voorzover nodig) dat er met te grote indifferentiatie gesproken werd over Amerika versus Rusland. Doet men dit, dan valt het niet moeilijk aan te tonen dat Rusland inderdaad in het nadeel is. Tegenover de vele, haar omringende landen die haar vijandig gezind zijn, kan Amerika alleen maar bogen op het eilandje Cuba, dat nog niet eens aan Amerika vastzit. Maar zeggen we Rusland en Amerika, dan bedoelen we Rusland + Polen + Tsjecho-Slowakije, etcetera, en Amerika + Engeland + Frankrijk + West-Duitsland + Nederland etcetera. En in dat geval is ‘Amerika plus’ niet in het voordeel, bij ‘Rusland plus’ vergeleken. Integendeel. West-Europa is het Cuba van Rusland; een doorn in het oog, een ellendig kreng in je huiskamer, maar gemakkelijk onder de duim te krijgen als het er werkelijk op aankomt. Het machtsevenwicht, met andere woorden, bestond al in bevredigende mate voordat Rusland aan Cuba begon te tornen. Kennedy had gelijk dat hij bij Cuba de grens trok, zonder daarvoor Turkije als strategische basis te ruilen.
N.S.
Auteursrechtelijk beschermd