Hollands Weekblad. Jaargang 3

[p. 13]

Prins Hubertlaan 33
P.J. van den Burg

Er sloeg een klok.

Omdat ik bij elke stap omhoog ook de treden van een stoep telde, raakte ik in de war. Ik bleef staan op de één twee drie vierde tree van boven en de één drie vijfde tree van onder. Het lukte me bijna de uitgegalmde slagen nog te achterhalen, maar inmiddels ontkwamen de nieuwe weer aan mijn toegespitste aandacht, zodat ik het moest opgeven.

Ik wist dat het negen uur was. Precies op tijd. Langzaam klom ik de laatste treden op. Ze behoorden tot de stoep van een ouderwets huis.

Boven zou alles beginnen. Ik moest er niet aan denken. En voorlopig was dit nog de stoep, de blauwe hardstenen hardstikke hardstenen stoep. En dan kwam de deur nog, de deur en de bel... niet verder. Niet verder!

Voor alle zekerheid haalde ik de brief met het adres erop uit de binnenzak van mijn jas. Prins Hubertlaan 33. Het klopte. Er viel niets meer te tellen. De negen treden zaten in mijn benen. Ik was moe.

Straks zou de deur opengaan, opengeda...

- Kalm blijven! Wat kun je meer verliezen dan een baan die je nog niet hebt. En iets wat je niet hebt kun je niet eens verliezen. Zie de dingen rustig onder ogen. Blijf objectief. Je bent toeschouwer. Gedraag je als een toerist. Kijk nu die gevel eens. Wat zie je?

Dacht ik het zelf? Was het de stem van Boris?

- Wat zie je?... Juist! Herenhuis. Eind vorige eeuw. Pilasters en loze torentjes. Burgerlijke romantiek. Grappig speelgoedkasteeltje van bourgeois-riddertjes. Tot de nok gevuld met schaapjes op het droge. Is het niet ontroerend?

Ontroerend? Grappig? Dit is een laboratorium. Een psychologisch laboratorium vol retorten en reageerbuisjes die glashelder mijn volstrekte belachelijkheid aan het licht brengen.

- Stel je niet aan. Druk op de bel.

Waar?... o ja, hier. Ik hoor niets. Ja toch. Ergens diep in het gebouw begint het zoemen van een ontleedmes. Bijna zonder geluid. Wat staat er op dat bord?

- Lees dan.

Dr. S. Plancet. Instituut voor psychologisch onderzoek.

Boris! Boris, goede vriend, waar ben je? Zeg me wat ik moet doen.

- Luister Leendert. De kunst is om een persoonlijkheid te zijn en je niet te laten intimideren. De eerste indruk kan al beslissend zijn.

De deur ging een klein stukje open. Een meisje van achttien zou er net door naar buiten kunnen. Maar ze bleef staan, in de opening. Zij keek. En opeens begonnen haar ogen te stralen, alsof ze Cary Grant op de stoep zag staan.

Dank je Boris.

Ik liet het meisje kijken. Ik liet haar ogen alle tijd om zich te verzadigen aan de opvallende uiterlijke kwaliteiten van deze oermannelijke bezoeker. Ik zag hem staan met zijn brede schouders, he-man smile en intelligente oogopslag...

Hier ben ik. Kijk me aan. Je ziet het goed, Cary Grant lijkt een beetje op me en John Wayne en Yul Brynner. Maar hier ben ik zelf. En jij bent een heel aardig meisje. Je lacht op een manier die me draaierig maakt. Je kijkt me aan... je loenst rakelings langs me heen. Een schoonheidsfoutje dat je nòg aantrekkelijker maakt. Wie ben je?

Zij doet een stap achteruit om ruimte te maken. Ik schuif naar binnen, zijdelings. Even ben ik heel dicht bij haar. Van binnenuit verspreidt de warmte zich over mijn lichaam. Het masker smelt. De mimiek verslapt. Mijn ogen verraden mij het eerst. Maar de hare hebben het haar immers al veel eerder gedaan!

Nog altijd is er die verrukte lach op haar gezicht. Alleen... zij blijft langs mij heen kijken, veel duidelijker dan eerst. Eenmaal voorbij het meisje, kom ik tot mijzelf in een marmeren hal. Zij staat aan de deur met Cary Grant, die dicht achter mij de stoep moet zijn opgekomen. Ik kan hem niet zien, omdat zij de deur op een kier houdt. Ik zie haar benen die naar buiten willen. Stévige benen. Iets tè stevig, misschien. Maar ik voel nauwelijks voldoening. Boris heeft mij

[p. 14]

in de steek gelaten, nog vóór de test is begonnen.

- Laat je nooit uit het veld slaan. Wees wie je zou kunnen zijn.

Boris, hou op met je loze praat.

- Potentieel ben je iemand die beslist en leiding geeft. Toon dat dan!

- Zeg meisje!

Wie zei er wat? Ik niet... ik toch niet? zei ik het heus?... ik bedoel... ik wou zeggen, U...

U negeert me. U fluistert weer met die... met die... Je laat me staan, hè, in dit marmeren mausoleum. Je meent dat ik me laat koeieneren door de eerste de beste domme kantoorjuffrouw, door de eerste de beste domme slet. Wat denk je wel? Zo'n houding hoef ik niet te accepteren. Waar...?

- Wilt U mij volgen?

In een nauwe rok stapt ze kittig voor mij



uit. Het klikklakken van haar naaldhakjes en het zachte geluid van nylons die telkens onzichtbaar langs elkaar schuiven maken mij prettig weemoedig. Ik kijk om. De voordeur is niet meer te zien en ik kan niet nagaan waar de man gebleven is op wie zij zo gesteld schijnt.

Waar gaan we heen? De muren van deze gang zijn niet meer van marmer. De vloer wel. Vierkante platen. Niet op de naden trappen... dat scheelde niets. Stap iets verlengen. Niemand die het merkt.

- Wacht U hier even.

Weg is ze. De massieve deur is bijna geluidloos in het slot gedrukt. Toch blijft er iets natrillen. De vloer? mijn benen?...

- Kalm blijven.

Stik, Boris.

- Zie de dingen objectief. Je bent toeschouwer. De benen objectief zien...

Ze trillen op een manier die je niet ziet en alleen maar voelt. Hoe zien benen er uit?... de tenen zijn in leer gevat, de knieën scharnieren in grijs kamgaren hulzen, de enkels... gek woord: enkel. Twee enkels aan één voet. Enkelstel. Enkelspel. Dubbelspel. Niet afdwalen. Benen lopen. Penelope. Antilope. Loopbenen. Loopbanen... ik heb loopbenen. Zij niet. Klik klak. Shff shff... nylon op nylon. Streelbenen in een warme wollen jurk... daar is ze weer.

- U kunt binnenkomen.

Eerst drie keer diep inademen. Ik ben ik. Leendert Bosman. De naam van een mens. Zoals Einstein de naam is van een mens en Mozart en Churchill en Dupont en Jansen. Leendert Bosman. Een ingewikkeld mechanisme. Een ongekend zonnestelsel. Een mysterie. Wie ontraadselt het? Plancet, je krijgt één dag de tijd. Ik - Leendert Bosman - ben jouw probleem. Ga je gang, Plancet. Werk je in het zweet.

- Hoe is uw naam?

- Bosman. L. Bosman...

... de naam van een zak. Een zak zonder weerga.

Maar jij, Plancet, je bent geen haar beter. Je bent oom Karel. Ik herken je wel. Oom Karel van tante Fiep die sinds mensenheugenis slecht ter been is. En de neven... de onbehouwen krengen... Hendrik en... hoe heet die andere ook weer?

Dr. Plancet praat. Tegen mij. Opletten!... hij is jonger dan oom Karel. Hij praat vlugger. Hij heeft meer haar. En meer vlees. En meer hersens waarschijnlijk. Hij vraagt iets. Wat wil hij weten?

- Nee, ik ben nooit eerder getest.

Hij schrijft. Hij vult formulieren in.

Boris wel. Boris is al vier keer psychologisch onderzocht. Hij kreeg de banen die hij hebben wou. Maar hij hield het nergens lang uit omdat het werk hem overal binnen een half jaar verveelde. Wat deed Boris nu ook weer? Iets op een reclamebureau. Ik zit er droog, zei hij.

Dr. Plancet was klaar met schrijven en stond op.

- Meneer Bosman, ik laat U nu over aan mijn assistent. Juffrouw Van Vloten zal U bij hem brengen. U hebt gesolliciteerd naar een leidinggevende functie bij een handelsonderneming... hij kijkt me aan. Een beetje onderuit. Spottend?

- Ik wens U veel succes.

Hij drukt op een zoemertje. Met de andere hand krabt hij op z'n kont, net als oom Karel. Zijn linker broekspijp danst ervan op en neer.

- Leendert, jongen, groet je ouders van me. En God zegen je.

Het is nooit helemaal zeker of oom Karel dat niet meent. Het brengt me steeds in verlegenheid. En het verplicht me tot een dubbelzinnige mimiek. Erkentelijkheid voor de heilwens? Waardering voor het grapje? Wat moet ik kiezen? Ik aarzel tot het te laat is.

[wordt vervolgd]