Hollands Weekblad. Jaargang 1

[p. 9]

Korte commentaren

Interne aangelegenheden

Er moet een tijd geweest zijn waarin het meelopen in een protestoptocht een gevaarlijke zaak was, waarmee men zijn baan kon verliezen en een sabelhouw verdienen. Daarna was het lange tijd een ongevaarlijk tijdverdrijf voor belegen jeugdbewegers. En langzamerhand is het meelopen in een optocht zó belachelijk geworden, dat het meedoen een werkelijk offer is geworden, zodat het weer zin krijgt om zich aan te sluiten.

Toen de krant dan ook meldde dat in Sharpeville op demonstreren de doodstraf stond, toen na een dag het motief ‘zelfverdediging door de politie’ alleen nog in De Telegraaf te vinden was, toen er na nog een dag bleek dat men in andere landen heel boos was, toen men na nog een dag kon lezen dat het Kremlin de gebeurtenissen zou uitbuiten wanneer we in het westen geen heftige reacties lieten horen, toen werd op zaterdagmiddag met toestemming van het gemeentebestuur in Amsterdam een protestoptocht gehouden en besloot ik daarheen te gaan.

Op het verzamelpunt bleek mij dat de leiding berustte bij de heer Boevé, die ik kende als leider van de Nederlandse delegatie naar het communistische festival te Wenen. Daar werd indertijd een monsterdemonstratie gehouden tegen het kolonialisme. Een moedige jongen uit Sheffield onthulde toen een zelfgemaakt bordje waarop stond: ‘De nieuwste kolonie: Tibet’ (De vorige dag had de broer van de Dalai Lama een redevoering gehouden die, zelfs al was er maar een tiende van waar, ontstellend was).

Het bordje was dertig seconden zichtbaar. Toen werd het uit zijn handen gerukt en nog geruime tijd daarna werd er op hem getrapt, tot de politie hem bevrijdde. Op de dag dat we Wenen verlieten lag hij nog in het ziekenhuis. De heer Boevé vroeg mij toen ik hem dit vertelde: ‘Is die jongen soms in Tibet geweest dat hij het zo precies weet’? Moest ik hem nu vragen of hij soms in Zuid-Afrika was geweest? Men moet zich niet door medestanders laten afschrikken, maar mijn lust tot meelopen bekoelde toch.

Toen las ik een van de zes officiëel goedgekeurde slagzinnen: ‘Rassenhaat is goddeloos’. Dezelfde nederduits-hervormde God geeft zijn nederlandstalige onderdanen op de verschillend halfronden dus wel verschillende instructies. En de godloochenaars konden het zich voor gezegd houden. Achter mij was een bioscoop waar ik nog juist de voorstelling van een aardige zwart-wit film kon zien.

B.C.

Uniek vlagvertoon

Het vliegkampschip Karei Doorman mag zich dikwijls in een grote belangstelling verheugen. Zo kon men vorige week in één avondblad de naam van deze oorlogsbodem onder drie verschillende hoofden aantreffen: de aanvaring van de Karel Doorman, de brand op de Karel Doorman en, als ging het om een straflesje, het wegzenden van de Karel Doorman voor een jaar naar Nieuw-Guinea.

Van de Tweede-Kamerleden heeft tot dusver alleen de heer Burger een regeringsverklaring gevraagd; de heer Kieft van de a.r. zei verheugd te zijn over dit ‘vlagvertoon’ en mevrouw Stoffels van Haaften vond het ook nogal een aardig ideetje. ‘Geen gekke gedachte’, verklaarde zij spontaan.

Al is het dan misschien niet een absoluut gekke gedachte, een helemaal heldere lijkt het nu ook weer niet. Als vlagvertoon enige militair-politieke betekenis wil hebben dan zal de vlag toch moeten worden vertoond door een macht die steeds binnen korte tijd aanwezig kan zijn om ter plaatse in te grijpen. Van de Karel Doorman kan dat niet worden gezegd, want na een jaar moet hij weer voor lange tijd naar de andere kant van de aardbol, naar het dok omdat zijn buik dan vol mosselen zit. Een ander vliegkampschip is er niet. In de letterlijke zin van het woord zal het dus een vlagvertoon van unieke aard worden. Hoe dan ook, het vertoon zou nog juist opvallend genoeg kunnen zijn om de Indonesiërs een mooie gelegenheid te geven om onder hun afrikaanse, aziatische of communistische vrienden, of zelfs in de Verenigde Naties, stemming te maken tegen nederlandse provocerende acties.

Maar als de regering nu eens aanwijzingen heeft dat Indonesië infiltraties op grote schaal aan het voorbereiden is? Als dat werkelijk zo zou zijn, dan kan men zich nog afvragen of er niet wat minder pompeuze en waarschijnlijk ook efficienter maatregelen kunnen worden getroffen, bijvoorbeeld door meer kleine schepen te sturen en door vlugger de afgekeurde Martin Mariner-

[p. 10]

vliegtuigen te vervangen. Dan nog is het de vraag of dat voldoende zou zijn. Als Indonesië infiltraties op grote schaal zou voorbereiden, al of niet met buitenlandse hulp, dan zouden wij aan de andere kant van de wereld een strijdkracht op de been moeten houden, die naast onze NAVO-verplichtingen op den duur onze mogelijkheden te boven zou gaan. Geld om Nieuw-Guinea tot ontwikkeling te brengen zou dan nog minder beschikbaar zijn dan nu. Meer dan ooit zou het tijd worden te proberen het beheer over dat enorme blok aan ons been te internationaliseren. Ik wil graag geloven dat het niet zo makkelijk is als sommige socialisten dat voorstellen, maar aan de andere kant krijgt men bepaald niet de indruk dat de regering er nu verschrikkelijk ijverig en met de nodige vindingrijkheid moeite voor doet.

A.L.S.

Staaldiscussie

Opnieuw hebben er vele kolommen tekst en cijfers gestaan in een nummer van Economisch-Statistische Berichten over de aspekten van een uitbreiding van de Nederlandse staalindustrie. Ditmaal was in de persoon van prof. dr. Ten Doesschate een der belanghebbenden aan het woord, daar de schrijver tevens directeur van de Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrieken is. En Hoogovens zijn tègen Rozenburg. Waarom zij zich druk maken, is overigens niet duidelijk, want de steeds vager wordende Rozenburg-club met zijn steeds onduidelijker plannen is heel aardig bezig zichzelf in vaagheid en wanbegrip voor de publieke opinie weg te cijferen, om nog maar niet te spreken van de wat vreemde smaak, die het publiek in de mond krijgt door het aandeelhoudersproces tegen de Ned. Kabel, waarvan een groep aandeelhouders de tantièmeregeling niet acceptabel vindt. Volgens de laatste vage berichten is er nu kans, dat voordat Rozenburg gerealiseerd wordt, eerst de staalproduktie van de Ned. Kabel in Alblasserdam wordt uitgebreid. Wat wil men nu eigenlijk? Een groot industrieel project opzetten en uitvoeren? Of bedrijfs- en groepsbelangen doordrijven eventueel nog met een soort subsidieregeling bij de gemeente Rotterdam? Het begint er hard op te lijken, dat men eenvoudig niet met zijn plannen voor het voetlicht durft te komen. Of heeft men de gemeenschap niet nodig? Dat laatste valt te betwijfelen, want de belangen van de gemeenschap liggen heel wat breder dan alleen bij het door de overheid doen verstrekken van kapitaal of grond. Ten slotte hebben we in ons land voor de komende jaren werkgelegenheid genoeg en vermoedelijk ook staal genoeg, zelfs als we het uit België zouden moeten invoeren. Wat bedrijfseconomische visie betreft, wordt in elk geval bij Hoogovens niet geamateurd, maar in Rotterdam wel.

E.D.