- (Inderdaad, waartoe? Maar het is de noodzakelijkheid die ik vóór me zie.
Mijn hart, mijn vleesch en bloed van moeder, verzetten zich tegen deze lafheid dat een jonge, gezonde, en flinke vrouw, die kan, die moet vervullen de heerlijkste der plichten, dat eenvoudigweg weigert.)
- Nog een enkele vraag. Heb jijzelf het gewild dat je vrouw niet zelve voedt?
Hij kijkt onwillig.
- Ik? Neen. Ik vind het onnoodig dat zij zich deze moeite neemt! Ik keur haar besluit goed. Maar, als zij 't absoluut wél had willen doen, dan zou ik mij niet hebben verzet.
- Zoodra ik weder aan het bed van Julia sta, die slaperig de oogen opent, neem ik met zachtheid en kracht haar hand:
- Mijn kind, vergeef mij dat ik je kom spreken over iets, waarvan ik weet dat ge reeds een beslissing naamt. Maar ik heb het gevoel, dat ik in mijn plicht van grootmoeder zou te kort schieten. Waarom geeft ge niet uw eigen moedermelk aan uw kindje?
- Zij vestigt op mij haar groote kattenoogen, en zegt, hare beenen met een soort aanstellerige vermoeienis uitstrekkend, en zich een afgemat air gevend, om op mijn gevoel te werken:
- Och mama, maak het mij niet lastig. Het is een afgedane zaak, - Raymond zal het u toch wel gezegd hebben, - terwille van mijn gezondheid.
- Je gezondheid....
Zij slaat haar oogen neer, en zoekt tegelijk het electrische schelknopje, om hare moeder, of zuster, te hulp te roepen.... Zij neemt een aanvallende houding aan: Waarom zou ik het kind zelve voeden? Die corvées waren goed in een vroegeren tijd, maar tegenwoordig kan je best voeden met gesteriliseerde melk. Massa's kinderen groeien er uitstekend bij op.
- Massa's sterven er óók. Zal jijzelve de flesschen koken, zelve ze schoonmaken, uitstoomen? Eén enkele onvoorzichtigheid, en de ingewandsziekte is er.
- Wij krijgen een uitstekende min.
.... Luister eens Julia; ontroert het denkbeeld je niet als iets heerlijks, dat je kleine Fred het leven heeft te danken aan jou, elk uur van den dag, dat jij als het ware jezelf voelt overgaan in hem, dat hij onder jouw oogen elken dag flinker en mooier zal worden dóór jou....?
- Dank u hartelijk - geeft ze ten antwoord. Hij heeft mij reeds haaruitval veroorzaakt, en ik heb een slechten tand, dien ik zal moeten laten uittrekken, gekregen door hem.
- En dat stelt ge op één lijn met....
- En, als ik leelijk zal zijn, vormloos, zonder figuur....
- Och, wat overdrijf je....
- Dan zal ik niets meer zijn voor Raymond, en hij gaat andere vrouwen 't hof maken....
- Waarom zou Raymond je ontrouw worden? Mijn man is mij óók trouw gebleven.
- O ja, in uw tijd.... En bovendien! Ik zou om u moeten lachen, mama, als ik er toe in staat was. Maar, mijn borst doet mij te veel pijn.
- Als ge Fred laat drinken, zal dat overgaan.
- Dank u hartelijk. Ik heb genoeg dóórgemaakt. Negen maanden zich niet wel gevoelen, een leelijk figuur, heelemaal geen afleiding! Neen, dank u, ik heb de grootste behoefte om mij zelve nu te gaan verstrooien.
- Maar je kind heeft behoefte om te leven....
Ik moest deze scène in haar gehéél overschrijven, want zij is m.i. zoo uitstekend afgezien van het hedendaagsche vrouw-egoïsme, van de verhouding van man en vrouw onderling, óók in de meeste ‘gelukkige huwelijken’, heden ten dage. Die lafheid van den echtgenoot, die niet den moed heeft zijn moeder gelijk te geven, die wéét dat zij gelijk hééft, maar die zich verschuilt achter de ‘slechte gezondheid’ van zijn vrouw, achter zijn werk dat hem belet de discussie te vervolgen, enz., enz.! En dan dat gesprek tusschen schoonmoeder en schoondochter! Dat matelooze egoïsme van zichzelve vóór en boven alles te willen stellen, die angst eenige wereldsche genoegens voortaan te zullen moeten missen! Het wegredeneeren óók van de zoo onomstootelijke gevaren verbonden aan een voeding door vreemden, onder gehuurd toezicht. En eindelijk, als zij er zich niet meer weet uit te redden, die huichelachtige toevlucht van alle dit soort vrouwen in dergelijke gevallen, namelijk dat zij 't doet òm haar man, om hèm voor zich te behouden, om voor hèm mooi en jong te blijven, dat zij dus.... een offer brengt eigenlijk!
Waarlijk, Paul Margueritte heeft wél diep ingeblikt in de ziel der hedendaagsche vrouw, waar hij schildert deze Julia, haar meesterschap over haar echtgenoot, haar grenzenlooze zelfzucht, haar stelselmatig haar moeder en eigen familie den voorrang geven, niet minder juist gezien is ook de verandering die dientengevolge plaats grijpt met Raymond, oorspronkelijk kind zijner moeder, zoon van