De Hollandsche Lelie. Jaargang 27

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschap kring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nummers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Alle brieven moeten, om in de d.a.v. week omgaand te kunnen worden beantwoord, uiterlijk Zaterdag-ochtend in mijn bezit zijn.

Redactrice.

P.S. Het spreekt vanzelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers, die in de corr:-rubriek thuisbehooren.

L. t. H. - Gaarne voldeed ik aan Uw verlangen. Hoezeer ik het inderdaad ontzettend druk heb; is het mij toch steeds aangenaam van correspondenten te hooren. De vrees mij lastig te zullen vallen behoeft U dus nooit te weerhouden.

N.B. - Vriendelijk dank voor Uw onderschrift - Gaarne voldeed ik aan Uw verzoek.

H.J. - Ik verwijs U naar het Overzicht v/d Week: Als de menschen lezen konden. Immers, gij hebt hetgeen ik overnam uit een ander Blad gelezen als zijnde mijne eigene woorden. Niet ik maar de Nieuwe Spectator gebruikte de uitdrukkingen: ‘Als de Koningin eens weer een vlaag krijgt,’ en ‘het fiere gebaar van afwijzing van Mengelberg’; daarom vecht gij tegen windmolens. Ik weet van de heele afwijzing van Mengelberg om bij de Koningin té komen dineeren niets af, en nam enkel het artikel over om de welverdiende tuchtiging aan het adres van Bernard Canter. Dus, gij behoeft mij niet aan te vallen over de al of niet gerechtvaardigheid van Mengelberg's weigering om aan de Koninklijke tafel aan te zitten.

Geheel onjuist is Uw opmerking dat de Koningin nu eenmaal Koningin is ‘par droit de naissance,’ evenals ik om diezelfde reden Anna de Savornin heet. Neen, Koningin is zij niet ‘par droit de naissance,’; zij heeft haar naam en hare titels, zoo goed als ik den mijnen draag, als geboorterecht, maar, Koningin is zij enkel omdat onze constitutie dat aldus beschikte; evenals, in geval van haar overlijden en van dat der prinses, een geheel toevallige ‘regent’ is aangewezen om haar te vervangen. Indien het volk haar morgen aan den dag wegjaagt blijft er van haar ‘recht op het Koningschap’ niets over, maar recht om zich Wilhelmina van Oranje-Nassau te blijven noemen heeft zij ook dan, evenzeer als ik het recht heb mij Anna de Savornin Lohman te betitelen. Ook meen ik dat ik, en wie ook van adel, anders staat tegenover het Nederlandsche volk dan de koningin en haar gemaal, welke een groot inkomen betrekken van dat volk, wier paleizen (b.v. het Loo) op rekening van het volk worden verbouwd, enz., enz. - De ‘mooie les’ van van Kol is m.i. niets anders dan een der vele draaierijen, die deze heer telkens maakt in zake de Indische politiek; het is bekend dat hij tegenwoordig den G.G. Idenburg in den zak kruipt; iets ‘moois’ kan ik voor mij nimmer vinden in draaien en wenden in zake politiek. Ik ben het volkomen met U eens dat men personen van zaken moet weten te scheiden, maar juist daarom kan men zijn tegen het Koningschap en niet tegen de Koningin, of tegen wien ook persoonlijk, maar enkel uit-principe tegen den regeeringsvorm als zoodanig. Doe nu voortaan eens Uw best juist te lezen s.v.p.

J.G.S.N. - Uw opmerking over die ‘beesten’ was mij nieuw. En ik vind haar zoo aardig dat ik voornemens ben haar mede te deelen in de

[p. 735]

Lelie (natuurlijk zonder Uw naam te noemen). Daar gij een nieuwe abonnee zijt, en dus eerst nu die bewuste artikelen hebt kunnen lezen, sta ik U gaarne toe mij alsnog over het artikel Schippérus eene beschouwing te zenden.

Vriendelijk dank voor Uw schrijven.

Wil. - Het deed me zooveel genoegen een zoo hartelijke instemming van U te ontvangen met den inhoud van het Lelie-nommer waarin ik het Haagsche Asyl voor Noodlijdende(?) Dieren besprak en in een ander artikel de dienstbodenquaestie behandelde. Met mijn oprechte verontwaardiging over het Haagsche dierenasyl en de handelwijze van het hoofdbestuur ontving ik enkel bewijzen van instemming. Wat de dienstbodenquaestie aangaat zijt gij een dergenen die al héél beslist en onomwonden mijne meening deelt. Ik hoop dat ge 't mij in 't belang der zaak ten goede houdt als ik over beide quaesties een en ander citeer uit Uw brief:

U hebt die asyl-quaestie kranig-zakelijk behandeld, en voortaan weet ieder wat 't voor 'n zaakje is daar in den Haag, geen beschuldigingen maar feiten. Die Quarles van Ufford moet zich toch wel klein voelen nu, me dunkt, als er ten minste wat in zit... De zaak op deze wijze te verdedigen, daarvoor zou ik me schamen. En hoe grappig en onnoozel zijn zulke verdedigingen. Hebben die menschen dan geen hart om zulke stumperds van honden zoo maar af te maken?

Ik acht mij verplicht in het belang van het aan het Haagsche Toevluchtsoord voor noodlijdende(?) dieren verknoeide geld (dat komt in den zak van meneer Driessen, ex-aspirant-inspecteur van politie en schoonzoon van het lid van het hoofdbestuur meneer Wolterbeek, en van den oppasser Groen), op te komen tegen hetgeen het hoofdbestuur in den Haag maakt van een oorspronkelijk als liefdadigheids-instelling bedoeld toevluchtsoord voor noodlijdende dieren, namelijk een pension voor betalende hondjes, waar men de ingebrachte noodlijdende zwervertjes zonder de komst van den veearts af te wachten onmiddellijk doodmaakt, door niet-deskundigen, uit vrees dat de betalende hondjes een of andere besmettelijke ziekte zouden kunnen opdoen. Voor deze eigenaardige soort van liefdadigheid aan noodlijdende dieren steekt meneer Driessen, schoonzoon van het lid van het hoofdbestuur meneer Wolterbeek, f 1000.- in den zak plus vrije woning, en wordt de hoofdoppasser Groen eveneens gesalarieerd en bovendien verrast met extra belooningen van levensverzekeringen (terwijl hij in de kracht is van het leven).

De dieren, de verwaarloosde honden en katten, de zwervelingen waarvoor het asyl is opgericht en bestemd, zij hebben geen andere hulp of verdediging dan de mensch. En daarom zal ik onverpoosd mijn pen gebruiken om hen te verdedigen tegen het hen aangedane onrecht, tegen het hen gemakshalve vermoorden. De hond, die door de Amsterdamsche dame is ingebracht, en door haar en mij intijds werd gered voor den moord op hem door meneer Driessen, is een jonge hond, thans geheel hersteld, van wien mij nog gisteren de vrouw, bij wie wij hem brachten, schreef: Hij is een schat van een hond; wij zouden hem niet willen missen, wij zijn allen dol op hem, enz., enz. Welnu, dat ongelukkige wezen, dat zich vol vertrouwen instinctmatig vastklemde aan de Amsterdamsche dame, dat deze, in hare goedheid, per rijtuig naar 't toevluchtsoord(!!) voor noodlijdende dieren in den Haag ging brengen, het zou, waren zij en onze Marie er niet geweest, meedoogenloos, terstond, zijn afgemaakt door den niet-deskundige ex-aspirant-inspecteur van politie, die tegenwoordig optreedt als directeur (voor f 1000.- en vrije woning). En, let wel, indien onze Marie niet gezorgd had, haast je, rep je, vóór vijf uur hem terug te halen, dan was ons telefonisch bericht, dat men zelfs hare komst niet meer wilde afwachten, en onmiddellijk tot den moord zou overgaan. Vergelijk met dat zelfbeleefde feit hetgeen mijn zegsman mij meedeelde die, voor zaken in het asyl zijnde, honderden lijken zag van blijkbaar pas-afgemaakte honden, en op zijn vraag daaromtrent van Groen onverschillig ten antwoord kreeg, dat er jaarlijks honderden en honderden ingebrachte zwervers worden afgemaakt!

Is het niet de plicht van elken dierenvriend hiertegen krachtig te protesteeren.! Het Haagsche Toevluchtsoord voor Noodlijdende dieren is niet wat men van dezen naam mag verwachten, het is een pension voor betalende hondjes, voor wier wel en wee de zwervelingen worden opgeofferd. Lees het stuk van meneer Quarles van Ufford, Voorzitter, en van Dr. Woudenberg, dierenarts van het asyl, in de Holl. Lelie. Commentaar is dan overbodig.

- Veel genoegen ook doet mij Uw getuigenis - omdat gij-ook iemand zijt van den hedendaagschen tijd - dat gij ook waarlijk wel Uw dienstboden weet te regeeren, nimmer last hebt van brutaliteit, en dat juist daardoor steeds een prettigen toon heerscht in Uw gezin. Het antwoord Uwer dienstbode: U vergt ook nooit iets onredelijks, houdt een oplossing in omtrent veel misverstand tusschen mevrouw en ondergeschikte; de eerste, - ik heb dat duizenden malen gezien - is vandaag te goed, en is morgen te veeleischend. Het zich verplaatsen in den gedachtengang, in de levensbeschouwing en in de behoeften van dienstmeisjes geschiedt m.i. lang niet genoeg tijdens hare meesteressen, ook al meenen deze het soms goed met haar. Dit gebrek aan het zich weten te verplaatsen in het gevoel der dienstbode heb ik dan ook meer bedoeld dan wel, zooals gij schijnt te vermoeden, trots zijdens de mevrouw. Ik geloof dat die laatste eigenschap meer bepaaldelijk voorkomt bij van niets tot iets geworden burgermenschjes. - Ja, huishoudens waar steeds dienstboden-gesukkel heerscht, schijnen mij-ook diep-beklagenswaardig. Ik ken een meneer, die dikwijls heel slecht-gehumeurd is en mij daardoor wel eens ergert; als ik dan echter zie hoe hij bij zijn druk leven en zijn rijkdom nochtans nooit gezelligheid heeft in huis, omdat zijn vrouw steeds dienstbodenloos is, dan zeg ik tot mezelve: Geen wonder dat hij eigenlijk zoo dikwijls onmogelijk is in den omgang, want het moet voor een man met een drukken werkkring wel vreeselijk deprimeerend zijn aldus te leven in een janboel, ondanks al zijn fortuin. Voor C. Tierie te Haarlem neem ik graag over dat gij-ook haar feuilleton zoo aardig hebt gevonden, zoo pittig en vlot geschreven.

[p. 736]

Tenslotte moet ik U nog zeer mijn instemming betuigen met Uw opmerking dat de nuchtere kalme Hollander alleen warm wordt over geloofsquaesties, en dan meestal dadelijk aan het schelden en hatelijkheden zeggen gaat ook nog. Indien iemand eene geloofsquaestie aantast, dan is er steeds de meest algemeene belangstelling. Nooit kreeg ik zoovele ingez. stukken als toen Regina jaren geleden het R.K. geloof verdedigde. - Nu ook weer is er terstond geharrewar ontstaan over die geloofsquaestie. Het is nog precies als in den tijd der Remonstranten en Contra-Remonstranten, toen wij, gedurende het twaalfjarig Bestand, geen betere wijze schenen te kennen om van den vrede te genieten dan door over geloofskleinigheden te vitten en te kibbelen totdat het eindelijk zelfs den grooten Oldenbarneveldt het leven kostte. Na dien tijd is de Hollander nog steeds geen steek breeder van opvatting geworden. Calvijn zit hem veel hooger dan Christus. En Kuyper is grooter afgod voor de Kleyne luyden dan het gouden kalf dat de Israëlieten zich maakten voor dezen was.

Een goed pension in Baden-Baden weet ik-zelve niet. Misschien kan een der lezers een opgeven? Ik wil het hier dan gaarne vermelden. Mij is Baden-Baden niet sympathiek, zoodat ik er slechts ééns ben geweest. Het Hôtel de Hollande is goed en goed gelegen, en Hôtel Stephanie is het luxe-hòtel bij uitnemendheid.

Ingezonden aan de Holl: Lelie, door iemand die haar of zijn naam niet wil noemen. - In het openbaar behoeft dit niet, maar mij moet gij Uw naam opgeven; dan zal ik Uw stukje opnemen. Meldt mij dus wat gij wilt?

J.S.M. - Ik wil trachten Uw schets te plaatsen zoodra ik kan; ook wil ik met alle genoegen Uw nieuwe bijdrage ontvangen ter beoordeeling. Maar, wilt ge liever het beproeven daarmee bij een ander tijdschrift, dan heb ik niets daartegen, U daaromtrent iets aanraden kan ik te minder, waar ik niet weet van welken aard Uw bijdrage is, en tot welk tijdschrift gij U wilt wenden.

Maria. - Gij gebruikt zoovele woorden om U te verontschuldigen over iets dat in 't geheel geen verontschuldiging behoeft, dat ik mij haast U de verzekering te geven hoe ik 't niets kwalijk nam. Ik heb U enkel willen uitleggen dat zulk soort correspondentie nutteloos zou worden en tijdroovend, maar ik begrijp volkomen hoe gij er als vanzelve toe kwaamt mij zoo te schrijven als gij deedt.

Overigens ben ik, indien dat gesprek U aanleiding gaf U tot mij te wenden om inlichting, gaarne bereid alsnog die inlichting te geven, maar dan moet gij Uw vraag wat duidelijker stellen, Uw gedachtengang wat breedvoeriger uitwerken. Naar aanleiding eener korte noot onder aan een ingez: stuk kan ik niet een artikel maken over een zoo véélomvattend onderwerp als het door U bedoelde, alvorens eerst te weten wat gij eigenlijk zoudt willen zien opgehelderd. Die uitdrukking over dat ‘egoïsme’ neem ik U niets kwalijk. Ik vind het niets egoïst enkel voor zich en een paar goede vrienden te leven en in naaste omgeving in stilte goed te doen. Indien ik rijk ware, en den ganschen dag voor mijne vriendin en onze Marie kon leven, mijne naaste omgeving (armen, zieken, enz.), kon helpen en oppassen. en, last not least, de dierenwereld al mijn tijd wijden, heusch dan zou ik zoo'n leven veel nuttiger vinden in alle vergetelheid dan het drukke gedoe der meeste hedendaagsche ‘nuttige’ dames. En, als ik nu maar zelve 't zoo vind, dan kan mij de opinie over mij van onbekenden niets schelen. Overigens, het is slechts een utopie. Ik zal nooit zoo kunnen leven. Mijn plaats is niet eene van vergetelheid, maar van strijd. 't Geen gij mij vervolgens uitlegt omtrent de plaats Uwer inwoning had ik reeds zeer goed begrepen uit uw vorige brieven. Ik sprak echter opzettelijk erover op die wijze om U niet te verraden, waar gij mij zoo herhaaldelijk hebt verzocht vooral daarvoor te willen zorgen dat niemand U zou herkennen. Daarom gebruikte ik dus opzettelijk die uitdrukkingen. Maar ik heb heel goed begrepen hoe de plaats is Uwer inwoning en hoe die omstandigheden daar zijn. - Natuurlijk, iemand die zulk een positie bekleedt en die zoo leeft als gij het beschrijft, is niets anders dan een harteloos mispunt! Juist in zulk een positie kan men zoo oneindig veel goeds doen. Ja natuurlijk, er zijn dieren die het heerlijk hebben, evenals er ook menschen zijn die in rijkdom en genot leven, maar gij moet de verwaarloosde menschen stellen tegenover de verwaarloosde dieren. En dan, zonder eenigen twijfel, hebben deze laatsten het veel erger op aarde. Voor hen bestaat wet noch recht. Niets wordt van overheidswege voor hen gedaan; zij zijn geheel afhankelijk van slechte, wreede, mishandelende ellendelingen. Lees maar eens al de dierenmishandelingen die ik, enkel in de laatste Lelienommers, overnam uit andere couranten. - Met het kiekje ben ik recht blij; ik zie mijne correspondenten zoo gaarne. En gij deedt mij daarom heel veel plezier er mee. Hartelijk dank. En, schrijf heusch zooveel gij wilt.

Mevr: de K. - U hebt niet tevergeefs een beroep gedaan op mij. Ik dank U voor Uw instemming met mijn woorden, in de Dierenvriend overgenomen, en met mijn Holl: Lelie-artikelen in zake dierenmishandeling. Steeds, en onder alle omstandigheden, is mijn pen ter beschikking om het mishandelde, verwaarloosde dier te helpen en te verdedigen.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.