De Hollandsche Lelie. Jaargang 27

Kunsten en Wetenschappen.

I.
Nederlandsche Kunst.

Ieder stelsel van indeeling heeft zijn voor en zijn tegen. De schepper ervan zal zeker zelf zich overtuigd houden, dat het 't beste is in 't gebruik, en bij wraking door anderen honderd argumenten voor één aan voeren om het superiore te bewijzen.

Toch evenwel houd ik mij overtuigd, dat samenstellers en uitgevers van de ‘Documents classés de l'art dans les Pays-Bas’ gauw uitgepraat zullen zijn om de classificatie te verdedigen, welke zij uitgedacht hebben, om hun werk, - overigens een bijzonder mooi werk - in den handel te brengen.

De groepeering, welke zij zich voor hunne 18 afleveringen hebben gekozen is eene alphabetische. Daardoor vindt men in een en hetzelfde cahier de heterogeenste zaken bij elkâar: Architectonische onderdeelen en kasten; Balustrades en borduurwerk; schoorsteenen en culs-de-lampe; kerken en uithangteekens; gildehuizen en medaillons; boekbanden en rozenkransen; sloten en rijtuigen, enz.

Dit alles neemt echter niet weg, dat het grootsche werk van van IJsendijck - Weissman eenig is in onze kunstgeschiedenis, en de uitgevers Kleinmann & C^o. te Haarlem verdienen allen lof voor de uitvoering.

Toen we er een gedeelte van mochten beschouwen konden we den uitroep niet weerhouden: wat is er toch nog veel moois in ons land! Maar we dachten er bij, waarom vullen we onze woningen toch met alles wat oud is en alleen daarom. Het oude beteekent bij kunst echter niets, zoolang dat oude niet tevens de kunst reprensenteert. Bovendien worden slechte namaakjes ter wille van het bezitten, en daardoor mededoen met de mode, als echte verkocht en gekocht, tenminste ervoor versleten. Het prachtwerk in deze regelen aangehaald kan ons echter uit den droom helpen en wakker schudden.

II.
Een nieuwe manier.

De verzamelaars of eigenaars van kunstvoorwerpen beginnen zich rechtstreeks te wenden tot de Musea, om zonder bemiddeling van de tweede hand, of door kunstveilingen, hun bezitting van de hand te doen.

[p. 176]

Zekere Heer Carlo Gnecchi te Milaan is de baanbreker. In een keurig bewerkten geïllustreerden catalogus beschrijft hij, en beeldt hij af eenige zeldzame stukken, met bijvoeging van den verkoopprijs, waarop geen afdingen kan worden toegelaten.

Deze wijze van verkoopen heeft zijne goede zijde, vooral wanneer er eenigermate de kunstveilingen door verdrongen worden.

Bij deze laatste is er doorgaans te weinig tijd, tusschen het bekend worden van den verkoop, en den veilingsdag, en ook wordt er door verhinderd het à tort et à travers opjagen van den verkoopsprijs, of het vormen van combinaties door kooplui om de prijzen te drukken.

Nu weet men, waar men mede af is, want als bewijs, dat er onder de gevraagde prijzen geen kwaad geld is, moge dienen dat voor een paar Vincennes-beeldjes 100.000 Francs wordt gevraagd, en er uitdrukkelijk bij gezegd wordt: ‘een lager bod kan niet worden aangenomen, daar reeds 75.000 Francs zijn geweigerd.’

Een zeer merkwaardig historisch stuk is een Fransche sjaal uit den jare 1800. Zij werd door de stad Parijs geschonken als bruidsgeschenk aan Caroline, zuster van Napoleon I, ter gelegenheid van haar huwelijk met Joachim Murat, Koning van Napels. De prijs is 20.000 Francs.

Een natuurhistorisch stuk is een barnsteenen sieraad, waarin duidelijk te herkennen zijn 11 insecten, waarvan er een schildvleugelig en de andere tweevleugelig zijn.

Het stuk is geslepen in den vorm van een fibula.

Voor dit zeldzame stuk wordt geen prijs aangegeven. De belanghebbende moet het zelf schatten.

A.J. SERVAAS VAN ROOYEN.

Oud-Gemeente-archivaris.