met mij, die lijdend zijn aan hartkwalen: Hoe komt deze gunstige verandering? - Zoudt U dat eens willen meedeelen?’ -
In antwoord hierop het volgende:
Ik ben dit jaar, - na mijne ondervinding van verleden jaar, door mij uitvoerig beschreven in het 4-Juni-nommer ll., - overgegaan van den dokter die mij tot hiertoe behandelde tot de behandeling en de methode van Professor Schott. Er bestaat namelijk eene zeer beroemde ‘Schott-sche’ methode in zake hartkuren, waaraan deze Nauheimsche professor zijn grooten naam dankt, en die in medische brochures in verschillende talen is beschreven. Waarin die methode precies bestaat is het natuurlijk niet aan mij hier uit te leggen. Ik weet alleen dit uit persoonlijk ervaring, dat ik van professor Schott geheel àndere baden krijg, volgens een ander systeem, dan die welke mijn vorige arts mij voorschreef. Mijn vorige arts placht mij steeds te antwoorden, als ik onder zijn behandeling voortdurend minder kon loopen, en minder wel werd gedurende de kuur: ‘Das kommt von der Kur, die greift so an!’ In aansluiting aan dit vonnis veroordeelde hij mij dan tot vóórtdurend op het balcon liggen, verbood loopen, gaf verleden jaar zelfs het bevel dat ik na èlk bad ('s ochtends-vroeg genomen) tot minstens vier uur 's middags te bed moest blijven! Professor Schott's wijze van de kuur mij voorschrijven heeft daarentegen het gevolg, dat ik veel minder last heb van benauwdheden dan vroeger terwijl ik loop, en speciaal terwijl ik stijg, dat ik veel langer en met veel minder vermoeienis kan op de been blijven, in één woord dat ik thans volkomen in staat ben tot al datgene wat de zegsman van mijn correspondent haar ten mijnen opzichte heeft geconstateerd, namelijk veel uitgaan, dagelijks, ook des avonds, het Kurhaus bezoeken, deelnemen in een woord aan het gewone gezondemenschenleven. De baden die ik thans neem zijn sterker dan die welke ik vroeger kreeg, maar zij worden anders gegeven en anders samengesteld. Vroeger was
het gedurende de kuur een voortdurend achteruitgaan in sterkte van bron, en in aantal minuten van in het bad mogen blijven, (omdat ik altijd dóór lijdender werd); nu is het daarentegen een voortdurend toenemen in sterkte van bron en in aantal minuten van in het bad mogen blijven (omdat alles zoo voortdurend goed gaat thans). Ziehier mijn persoonlijk wedervaren. Nog dezen zelfden ochtend heb ik hier iemand naar den trein gebracht (de weg naar het station is voor een hartlijder vrij-stijgend), en ik kon dit voor het eerst te voet volbrengen zonder bijzondere beklemming. Terwijl ik, nog toen ik hier aankwam, daartoe niet in staat was, en mij steeds genoodzaakt zag mij dan van een rijtuig te bedienen. Verleden jaar ben ik, - gelijk ik in het 4-Juni-nommer l.l. uitvoerig vertelde, - door professor Schott gered van een zéér ernstige levensgevaarlijke, twee maanden lang geduurd hebbende ongesteldheid (gewrichts-rheumatiek en gevolgen). Omdat mijn toenmalige dokter die twee maanden lang vergééfs met mij had rondgeknoeid, riep ik ten slotte professor Schott te hulp, en dankte den anderen af, en, ook hier geldt het achterna: Uit het kwade komt vóórt het goede. Want, ware die ziekte toen niet erbij gekomen om mij de oogen te openen, dan ware ik bij mijn toenmaligen dokter gebleven natuurlijk! Dan had ik aan zijne verzekering: ‘het is de kuur die U zoo aangrijpt’ dus blijven geloof slaan; dan zou ik dus nu nog steeds op een balcon liggen, en nog steeds zijn buitengesloten van het gewone gezellige leven. Terwijl ik daarentegen nu, - sinds ik door professor Schott word behandeld, - veel meer kan doen gedurende de kuur hier dan anders in den Haag, voel hoe mijn hart steeds beter en gemakkelijker werkt, en van alle kanten datgene hoor getuigen wat ik-zelve, in dank, voel ook wáár te zijn: Wat zie je er goed uit! - Niet voor niets is deze rubriek getiteld: Uit persoonlijke
ervaring. Uit persoonlijke ervaring getuig ik, niet om mij in medische quaesties te verdiepen. Bij de vroegere methode werd ik persoonlijk steeds minder, kreeg op mijn klachten ten antwoord: ‘Dat komt van de kuur, die grijpt zoo aan.’ Bij de ‘Schottsche’ methode word ik steeds beter, en ik krijg de verzekering dat die beterschap komt van de kuur, hetgeen ik dáárom zelve gelóóf, omdat ik hier dezen zomer, gedurende deze kuur, méér kan volbrengen dan in den Haag zonder kuur.
ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd