De Hollandsche Lelie. Jaargang 26

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren, weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnee zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen déérin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nummers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Alle brieven moeten, om in de d.a.v. week omgaand te kunnen worden beantwoord, uiterlijk Zaterdag-ochtend in mijn bezit zijn.

Redactrice.

P.S. Het spreekt vanzelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers, die in de corr:-rubriek thuisbehooren.

Tip. - Een stukje door U den 7den Mei ‘persoonlijk’ gebracht - gelijk gij mij schrijft - is dus vermoedelijk door U bij mij in de bus gedaan. En dérédoor dan niet in mijn handen gekomen, want den 7den Mei waren wij allen reeds lang vertrokken. Hebt gij niet gezien, dat de gordijnen gesloten waren? De post zendt alles dóór, maar natuurlijk blijft datgene wat iemand in de bus doet daarin liggen totdat ik thuis kom. Het is heel jammer. Ik zou nog kunnen schrijven aan dengene, die den sleutel heeft, om onderzoek te doen. Wenscht gij dat soms? Echter lijkt het mij practischer, dat gij mij een afschrift zendt.

Ja, wij zijn hier met ‘de menagerie’, zooals ik ons gezin noem, in goeden welstand gearriveerd. Wij-zelve hadden de papegaai onder onze hoede, daar Marie, die een paar dagen later kwam, natuurlijk niet alles tegelijk kon meenemen; en de brutale rakkerd had in de trein, vóór Keulen, reeds zijn tralies dóórgebeten, en klom op onzen schoot. Maar hij is zoo lief-mak, dat hij zich dadelijk laat vangen, en daarna hebben we in Keulen een hechter gevangenisje voor hem doen maken. Gij weet namelijk zeker wel, dat men in de coupé slechts een héél klein vogelhokje mag meevoeren. Marie's tweetal en het poesje zijn als passagiersgoed meegegaan, en Benjamin en Frits reisden met haarzelve mee in de coupé 3e kl. We vonden elkander allen weer in Frankfort, en reisden gemeenschappelijk door per derde klasse naar Nauheim; en toen de conducteur ons daar, met de noodige handbagage, 4 honden, een papagaai, en een poes hielp uitstappen, toen had hij evenveel vermaak in 't geval als wij zelf en de overige passagiers. Benjamin vindt hier natuurlijk heel wat oude vrienden terug, en maakt, als gewoonlijk, vele nieuwe. Hij wordt zoo dikwijls op straat aangehaald door menschen die hem, na 1 Aug. verleden jaar, toen ik reeds ziek lag, hebben leeren kennen, en van wien ik dus niet weet wie zij zijn. Dan zie ik opeens een lachend gezicht, en hoor in de een of andere taal: ‘Daar is die leuke hond ook weer’, en dan begint het wederzijdsch begroeten. Gij vraagt mij waarom gij in den laatsten tijd zoo weinig hoort van Frits. Hartelijk dank voor Uw belangstelling in hem. Neen, hij is gelukkig zoo gezond, ondanks zijn bejaardheid, als wij maar kunnen wenschen. Maar hij is altijd zoo'n zoet, bedaard, kalm, eenkennig kereltje, dat er met hem veel minder gebeurt op een dag dan met dien rekel van een Benjamin, van wien wij angstig elkaar vragen, als hij een half uur lang rustig is: ‘Benjamin zal toch wel gezond zijn; hij is zoo zoet’. Zijn leven gaat namelijk voorbij in drukte maken, kussens, en wat er verder in zijn bereik komt, verscheuren, ons hartstochtelijk liefkozen, en bedelen om lekkernijen. Bij vreemden maakt hij ons in dit laatste opzicht zoo te schande, dat hij o.a. gretig droge broodkorsten eet, alsof hij niet genoeg krijgt, terwijl hij bij ons thuis van het fijnste wittebrood zijn kopje afwendt als er niet een beetje boter op zit. Frits daarentegen zal nooit aldus zichzelf en ons vernederen. Die neemt een aristocratisch airtje aan als een vreemde hem wat lekkers voorhoudt dat hij niet gewoon is te eten; ook van liefkozingen van vreemde menschen wil hij niets weten. Hij is te oud om, zooals Benjamin, steeds mee uit wandelen te gaan, en blijft dan maar zoet bij Marie; want alleen wil hij nooit wezen. En hij vindt het heerlijk als ik een dag in bed lig, en hij mij gezelschap mag houden. Het is aandoenlijk te zien hoe zijn halfblinde oogen toch diens ondanks nog zoovéél expressie hebben van teederheid en mee-leven met alles. Zoo ziet hij 't b.v. dadelijk als ik mij niet wel voel. Dan nemen zijn oogen zulk een ernstige, verschrikte uitdrukking aan. Zijn eene zoon, - een der twee van Marie, - wordt óók al een oud ventje, en kan eigenlijk nog veel minder dan hij, de vader. Het behoort nu juist niet tot zijn grootste deugden dat hij uitmunt in teederheid voor zijn kroost. Hij is veel vinniger en jaloerscher op hen dan Benjamin; die laat alles van hen toe zoolang wij er niet bij zijn, maar Frits jaagt hen steeds uit zijn nabijheid. Wij wilden de poes niet achterlaten in den Haag, uit vrees dat zij zou wegraken, en namen haar daarom hierheen mee. Gelukkig is zij zoo aan Marie gehecht, dat zij niet denkt aan wegloopen. Voor het asyl ben ik namelijk bang, omdat men zoo dikwijls hoort dat dieren

[p. 783]

daar besmettelijke, huidziekten opdoen. Het is echter wel een heel besluit om met zooveel dieren te moeten reizen. Niet dat zij-zelven zoo lastig zijn, integendeel, maar, over het algemeen, stuit men op zooveel onwil en tegenkanting bij de menschen. Waar van allerlei onhebbelijkheid van de lastigste en onhebbelijkste menschen en kinderen wordt goedgevonden, omdat het menschen zijn, daar legt men een dier allerlei noodelooze bepalingen en plagerijen en kwellingen, van dit mag niet en dat mag niet, in den weg. Het is intusschen zoo heerlijk dat Marie evenzoo denkt in deze dingen als wij, en ons daardoor zoo trouw helpt.

Een Tweetal. - Zooals gij ziet maak ik terstond melding van Uw schrijven, omdat het mij nooit te véél is van dieren-liefhebbers te hooren over hunne dieren, zoodat ik mij dan ook gaarne aanbevolen houd voor méér over dit onderwerp. Zeer goed herinner ik mij hoe gij er de vorige maal over hebt geschreven, en hoe sympathiek Uw brief mij toen was daarom. Wat den overigen inhoud aangaat van Uw brief, ik geloof dat gij mijn artikel over de auto-bandieten in zijn geheel moet lezen en moet beschouwen, juist zóó als gij het ook deedt den eersten keer toen het uw ‘volle sympathie’ had. Want, gaat gij het bij gedeelten beoordeelen, dan rukt gij het uit zijn verband. Zoo b.v. waar het geldt den stervensmoed dier bandieten. Ik voor mij vind wel degelijk dat er moed toe behoort, - wanneer men meer dan vijftig dagen heeft geleefd in de onzekerheid wannéér het doodvonnis zijn zal - zoo kalm en vastberaden den dood in te gaan, zelfs weigerend de bedwelming van den alcohol, als deze drie mannen het deden. Stel daar eens tegenover hoeveel angst en benauwdheid en stervensvrees dagelijks aan den dag wordt gelegd door ongeneeslijk-zieken, met kwalen-behebten, heel-ouden van dagen. - Of het nog wel ‘menschen’ zijn die er zich een feest van maken naar zulke veroordeelingen te gaan kijken - vraagt gij. Wel m.i. zijn zij, die tot de hoogste kringen van Parijs behooren, die allen te samen vormen ‘le tout Paris’, op het gebied van geboorte, kunst, ontwikkeling, enz., en die in de Gerechtszaal-zelf zich zijn gaan verlustigen aan het proces, oneindig veel verachtelijker en minner dan het door U bedoelde lage gepeupel, dat naar de onthoofding-zelve gaat kijken als naar een kostelooze vermakelijkheid.

Hoe gij de overspanning, waarin iemand verkeert die in woede een ruit inslaat, kunt gaan vergelijken met de volkomen bedaardheid en koelbloedigheid waarmede de bewuste drie autobandieten den dood zijn ingegaan, zonder eenige vrees of aarzeling, is mij een raadsel. Van ‘verheerlijking’ van hen kan bij mij geen sprake zijn, en, voor zoover ik weet, heeft ook niemand deze misdadigers ‘verheerlijkt’. Maar wèl verdienen zij onze achting en onze sympathie om hunne van karakter en van krachtige persoonlijkheid getuigende wijze van boeten voor hun misdrijf. En m.i. is de houding van hun rechters(?) en van het ‘beschaafde’ publiek zóó verachtelijk geweest, dat juist daardoor - gelijk ik immers ook schreef in mijn artikel - de verontwaardiging en het medelijden met deze veroordeelden is opgewekt bij ieder onpartijdig toeschouwer.

Neen, ik geloof niet, dat het wijzen op de laakbare schuld en de laakbare nieuwsgierigheid van rechters en publiek, in tegenstelling met de flinke manlijke houding der drie auto-bandieten, een ‘gevaar’ kan opleveren. Weet gij wat wèl gevaar oplevert: het malle enthousiaste uitrafelen in de couranten van elke misdaad, begeleid met photo's zoowel van de schuldigen-zelf als van hunne maïtressen, enz. Daardoor wekt men ‘zwakkelingen’ op tot reclame-zucht, tot verlangen om ook ‘in de courant’ te staan afgebeeld, tot welken prijs dan ook. Maar heusch, de laffe martelingen, dezen drie auto-bandieten aangedaan, zij zijn niet geschikt om op te wekken tot navolging, wèl tot wraak. Overigens, ik herhaal, zooals ik begon, gij moet het bewuste artikel in zijn geheel lezen en in zijn geheel beschouwen, en niet hier en daar een zinnetje eruit nemen, en dat-alléén behandelen. Dan zult gij zien, dat ik noch de misdaden vergoelijk, noch de schuldigen verontschuldig, noch hun dood ‘verheerlijk’, maar wel dat ik het toelaten van het publiek in de zaal, het gedrag van dat publiek, en dat van de rechters, en de onnoodige marteling, van twee en vijftig dagen moeten wachten op de voltrekking van het doodvonnis, zoo vele laffe gruwelen vind, waartegen de flinke, kalme, berustende, fiere houding der gevonnisten, tot hun eer en hun welverdienden lof, scherp afstak. Wat overigens het artikel van den heer Schippérus betreft, ik-ook ben het niet ééns met alles wat dáárin staat, maar het is aan hèm U te antwoorden, indien gij U, per gedachtenwisseling, tot hem wilt richten.

J.M. - Even een kort woordje om U te danken voor Uw lief briefje. Natuurlijk vind ik het heel prettig dat gij-zelve een abonnement gaat nemen. Uw werk komt inderdaad nu heel spoedig. Gij moogt gerust omstreeks Aug. weer iets zenden. Ja, doe dat vooral: mij melden hoe het gaat met.... Gij weet wat ik bedoel. - - Hartelijk dank voor Uw lieve woorden.

Liberté. - Drukproef is U reeds opgezonden. Hetgeen ik U schreef over Uw schetsje meen ik volkomen. Ik heb er rijpelijk over nagedacht, en gaf U mijn éérlijke meening. - Ja, de duitsche kroonprins is m.i. een geváár voor zijn volk, en daardoor tevens voor de wereld meteen. Vriendelijk gegroet.

C.V. - Ik dank U vriendelijk voor de toezending van een en ander, ik houd mij steeds gaarne aanbevolen.

Nora. - Ik vreesde 't wel, toen ik niets van U vernam dat de arme zwervelingen niet terecht zijn gekomen. En ik behoef U wel niet te zeggen hoe innig ik voor U kan meevoelen. Ons eigen poesje is maar een zwervelingetje dat wij nog slechts zoo kort in ons bezit hebben, en toch zaten wij onlangs reeds zoo in den angst, toen zij een paar uurtjes zoek was. Gelukkig bleek ze zich in 't huis-zelve, in een verborgen schuurtje, op oud papier, te hebben neergevleid, want zij is zóó angstig om van hier te gaan, dat haar verdwijnen ons daardoor dubbel verwonderde. - Ik vind

[p. 784]

het heerlijk dat gij nu besloten hebt een hondje te nemen, èn voor U-zelve, en ook voor den ongelukkige onder de viervoeters die aldus een goed thuis bij U zal vinden. Want, nietwaar, gij zult wel trachten een kleine verlatene tot U te nemen, en U niet aan een ‘rashond’ houden. Die vinden namelijk nog wel een onderdak; het zijn juist de zwervelingen en de misdeelden, welke goede menschen zoo broodnoodig hebben, en, welke het hun danken met zoo oneindige trouw en liefde. Dat heb ik nog onlangs weer bijgewoond bij een der liefste en meest-opofferende dierenvriendinnen die ik ken, en die een ongelukkig klein hondje, - onder velen - had opgenomen dezer dagen. Gij hadt moeten zien hoe het schuwe dier van niemand iets wilde weten dan van haar, maar zich integendeel - zoodra zij hem opnam - teeder tegen haar aanvleide en haar dankbaar-verliefd aanzag met zijn trouwe, zachte honden-oogen. - Een hond die geplaagd wordt, wordt valsch gemáákt, en het is daarom een schande dat de politie te B. dat plagen van dien hond toelaat. Als ik die lammelingen van jongens te zien kreeg, dan zou ik ze wel aandurven, dat verzeker ik U. - 't Gaat mij als Uw man, ik-ook maak me driftig als een dier wordt mishandeld door een mensch; een dier is namelijk in diens macht, is als zoodanig min of meer weerloos, is daarenboven onbeschermd door de wet, en daarom getuigt het per-se van een min karakter wanneer menschen dieren plagen en mishandelen. - Mijn gezondheid is op dit oogenblik een ware reclame hierin Nauheim voor professor Schott, zóó veel beter verdraag ik de kuur onder zijn behandeling en zijn methode dan vroeger onder die van dien arts bij wien ik ten slotte verleden jaar zoo doodziek werd. Ik kan nu oneindig veel meer dan ooit vroeger gedurende de kuur, en geniet daardoor veel méér; het is daarom een niet genoeg te waardeeren zegen dat ik bij professor Schott ben overgegaan. Het weer is hier op dit oogenblik prachtig. Wanneer hebt gij mij Uw tooneelstuk gezonden? Geef mij s.v.p. den datum op. Wilt gij? Hartelijk gegroet.

Zuster d. S. - Ik hoop dat gij U-zelve herkent, daar gij geen pseudoniem opgeeft. Uw naam herinner ik mij zeer goed, Uw persoon niet; misschien waart gij toen nog een kind? In elk geval deed het mij buitengewoon veel plezier, zulk een lief en sympathiek schrijven van U te mogen ontvangen, en ik wil U dan ook toonen hoezeer ik dat op prijs stel door U omgaand te antwoorden. Stellig heeft Uw kat dat flinke tusschenbeide komen van haar afgezien van Uw honden, want onze honden doen namelijk datzelfde ook zoo hartelijk; als men b.v. huilt, of ook als een vreemde, b.v. een dokter, ons maar aanraakt. Vooral Benjamin vliegt dan al schreeuwend tusschen den vreemde en ons in. - Het is mij altijd zoo véél waard van lezers en Lelievrienden te hooren dat zij met mijne dierenliefde sympathiseeren, dat geeft steeds zulk een dubbelen band. Overigens echter ben ik heel blij met de rest van Uw oordeel over mijn de waarheid durven zeggen, en over de ‘slavenzielen’. In weinige woorden zegt gij in Uw brief genoeg om mij te doen voelen, dat gij mij begrijpt, en daarom hoop ik stellig, dat gij mij eens opnieuw zult schrijven, vooral waar gij reeds zoolang lezeres zijt, en waar Uw naam en Uw geboorteland ook nog eenigszins een aparten band vormen tusschen U en mij. Vriendelijk dank nogmaals.

Molly. - Ik heb U reeds een briefkaart gezonden, - om op het zakelijke gedeelte van Uw brief te antwoorden, welke kaart, hoop ik, in Uw bezit zal zijn gekomen? Zooals ik U reeds schreef daarop, ik ben een beetje schuldbewust, en zal aan Uw wensch omgaand voldoen na toezending. Ik moest lachen om Uw noodkreet. Als gij eens wist hoè moeilijk het is soms iedereen (niet alleen de inzenders, maar óók de lezers-zelf), tevreden te stellen in zake het plaatsen van sommige bijdragen Het spijt mij zoo, dat gij Uw lieveling hebt verloren, maar het moet Uw troost maar zijn dat gij haar lang hebt behouden, en dat zij op een natuurlijke wijze is heengegaan, waar zoo velen harer rasgenooten worden vermoord, en gestolen, of ook wegraken. Nietwaar, het is zoo aandoenlijk die uitdrukking van afscheid in de oogen van een stervend dier; het is als een laatste alles-zeggende uiting van hun dank, en liefde, en trouw. Neen, dien bewusten predikant ken ik niet. Ik nam immers enkel over in de Lelie wat door zijn eigen hand is gedrukt. Zooals ik reeds schreef aan een anderen correspondent in ditzelfde nommer, ook ik ben niet alles eens met Joh. Schipperus, in zake zijn artikel over de auto-bandieten. -

Ja, mijn artikel ‘Vrede’ is mij zoo recht in een dankbare stemming hier in Nauheim uit de pen gevloeid, want het is ongeloofelijk dat ik hier zoo gezond en flink rondloop, nadat ik van 1 Aug. tot half October, verleden jaar, zoo zwaar ziek heb gelegen; en, gelijk ik niet genoeg kan zeggen, in dien professor Schott toen niet te rechtertijd had ingegrepen, dan ware ik er nu allang niet meer, want ik viel van de eene levensgevaarlijke hartzwakte in de andere.

Ja, mijn roman: ‘Ik zeg de Waarheid’ wordt met bijzondere belangstelling gelezen. Dat ondervind ik gedurig.

Ik kan mij begrijpen, dat Uw Londensche reis U steeds een heerlijke herinnering is en blijft; Londen is zulk een interessante stad, zoo overweldigend, en daarbij is alles er gelijktijdig zoo ordelijk en zoo veilig. Parijs is voor mij veel amusanter, maar ik heb er nooit het veilige gevoel dat Londen mij geeft. Hartelijke groeten, ook aan Uw man.

Een abonné (Vévide) zendt mij een courantenuitknipsel over een hond, dat ik wegens de te groote lengte niet kan overnemen. Vriendelijk dank echter. Ik houd mij steeds aanbevolen.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.