Kunsten en Wetenschappen.
Rudolf Ouanter.
Deze schrijver is een compilator van het eerste water, en toch verdient hij lof voor zijne vele werken, vooral over criminaliteit.
Er wordt zooveel gecompileerd, maar van den eenen schrijver, - zouden we haast niet zeggen van den eenen Compilator, - is het compileeren doorzichtiger dan van den ander, en is elk ‘goed gedocumenteerd’ werk, waarvan met lof gewaagd wordt, niet eveneens een soort compilatie? We willen daarom niet laag neerzien op dezen Quanter en liever dankbaar aanvaarden, wat hij ons al zoo heeft gegeven.
Misschien is het meest lezenswaardige wel zijn: ‘Weib in den Religionen der Völker unter Berücksichtigung der einzelnen Kulte’, maar voor velen zal dit boek een zedelooze gruwel zijn, omdat het de naakte waarheid zegt, en de waarheid wordt tegenwoordig in de diepste duisternis teruggedrongen. We willen zoo gaarne fatsoenlijk en netjes schijnen!
In dezelfde richting is geschreven zijn ‘Sittlichkeit und Moral im heiligen römischen Reiche deutscher Nation.’
Beide werken zijn geïllustreerd, - rijk geïllustreerd, zooals de geijkte term luidt, - en daartegen hebben juist velen bezwaar: lezen is zoo erg niet, maar zien! Foei. De discuswerper geeft zelfs aanstoot. Hoe dan niet Lidia met de zwaan!
Op crimineel gebied liggen voor ons: ‘Die Folter in der deutschen Rechtspflege sonst und jetzt’, en ‘Deutsches Zuchthaus - und Gefängniswesen.’
Onze haren rijzen daarbij ten berge, vooral door de folter-afbeddingen, maar toch is het goed nogeens in het verleden terug te leven om een les in de humaniteit te krijgen, al moge niet ontkend worden dat het misschien nuttig kon zijn om in de plaats van de strooming: ontoerekenbaarheid eene andere te brengen, welke lijfstraffen mede voerde.
Daardoor zou misschien voorkomen worden, dat onrecht recht wordt, zooals nu wel eens lijkt. Als de mensch voor geen zijner onrechtmatige daden aansprakelijk wordt gesteld, dan is 't met het recht gauw uit.
A.J. SERVAAS VAN ROOYEN.
Oud-Gemeente-archivaris.
Den Haag.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd