De Hollandsche Lelie. Jaargang 26

Moeder zijn.

Ik droom....

Ik verbeeld mij weder kind te zijn en te staan aan moeders schoot. Het is een innig-gelukzalig gevoel wat mij doortintelt en ik voel me stil-vroom.

Geen heerlijker tijd, dan die der jeugd en geen begenadigder kind, dan dat verzorgd werd door een moederlijke moeder.

Stil nu.... nu wil ik niet denken, maar droomen. Droomen, dat het wederom schemer is en dat wij allen aan moeders schoot staan. Hoort! zij vertelt sprookjes! Klinkt er geen muziek door haar? En is haar dierbaar zacht gezicht niet stralend?

Alles om me zie ik met bekende duidelijkheid. Hier aan 't raam moeders groote stoel. Daar achter dat lieve ouderwetsche kastje met z'n geheimzinnige laadjes en groote verborgenheden. Op den schoorsteen het klokje waarop zoo'n grappig kinderkopje. Uren heb ik stil daar naar liggen kijken. Me verbaasd dat er zulke mooie gezichtjes zijn konden. Het is alles zoo prettig, zoo behaaglijk om me.

Buiten valt de zwarte duisternis.

Dáár ben ik bang van. Ik houd niet van donker. De dagen dat 's avonds licht opgestoken is zijn me het liefst. Zoo koud, zoo troosteloos is het buiten.

Hier binnen heerscht intieme gezelligheid.

Vertel moedertje, vertel! Vertel van goede en kwade menschen. Vertel van een hemel en hel. Vertel van God en zijn engelen en van dien slechten afvallige! Vertel wat in uw lieve hoofd opkomt. Wat onbegrijpelijk

[p. 114]

is voor ons kinderverstand gaat ons voorbij..,.

Wat tot ons spreekt nemen we op, zóó dat we 't nooit weer vergeten kunnen.

Ik hóór weer uw stem.... Ik zie uw lippen bewegen... Ik zie uw heerlijk zacht gezicht.....

Moeder! moeder! ik bèn geen kind meer. Ik ben uit uw huis gegaan. Ik heb van nabij leeren kennen, dat waar gij van vertelde. Moeder! uw nààm schrei ik uit. Mijn hoofd zou ik willen verbergen in uw schoot en ik zou willen vergeten àlles, behalve dat ik kind ben weer, en sta in uw gezegende nabijheid.

En ik schrei het uit, woest en onbedaarlijk mijn verlangen naar U. Moeder! mijn moeder!

Om mij is het ook nu duister geworden. Het duister waar ik zoo bang voor ben. Dat duister, dat mij zoo'n stervensangst ingeeft. En ik steek de lamp op.

Nu word ik rustiger. Dit is mijn eigen huis. Dit is de kamer, waar mijn kleintjes en ik het meest zijn. Ook hier vind ik het gezellig!

Dáár zit mijn jongste! Ze speelt met de pop. Met lieve, teere bewegingen zingt ze een liedje en fluistert zachte woordjes. Een klein, klein moedertje!

Kijk, hoe ze haar lieveling in slaap sust en spreekt heel zacht, dat de pop niet bang moet zijn, dat mama goed zorgen (òpzorgen zegt ze) zal.

Eindelijk dan slaapt haar kind. Nu komt ze bij me en twee ernstige oogjes staren diep in de mijne.

Vertellen, maatje....

Zeide ik U niet, dat ik zooeven droomde? Dit is werkelijkheid. Dit is vleesch van mijn vleesch.... bloed van mijn bloed.

En nòg wel schreit het in me, het verlangen naar vroeger, toen ik stond aan moeders schoot.... en nòg is het me of dien naam een plechtige mooiheid uitdrukt. Maar hier zijn twee andere lipjes, die óók moeder zeggen.

En 't is me of er ook muziek doordringt.

En 't maakt m'n wilde opstandige bloed kalmer.

Nu vertel ik.

Als het uit is komt er een diepe zucht. Ze heeft het prachtig gevonden, maar is toch vermoeid. En nu neem ik haar op en draag haar naar bed en 't is bijna zonder bewustzijn dat ze nog stamelt: Wil alle slechte menschen beter maken....

Slaap wel, lieveling, droom van alle mooie dingen, maar óók van moeder.

_* * _*

Nu ben ik alleen. Maar nu wil ik niet droomen, maar denken. Ik denk er aan hoe mijn allereerste groote schok was, het lezen van ‘Hilda van Suylenburg’.

Ik was opgegroeid in een omgeving, die ons weinig deed kennen van de buitenwereld. Maar eindelijk kwam ook voor mij de tijd om te werken, om te vertoeven tusschen allen, die dagelijks hun leven moeten leven en waarvan slechts enkelen, in oogenblikken dat ze alleen zijn, zoeken naar mooie dingen, ernstige levenszaken en naar het waarachtige menschelijke.

En toen las ik ‘Hilda van Suylenburg’. Er was wel altijd een sterk rechtvaardigheidsgevoel in me geweest en al vroeg had ik mijn vragende aandacht gevestigd op tal van dingen, die mij wondervreemd waren.... Maar ik was jong, ik was vroolijk en 't leven vóór mij, (die aan den ingang daarvan stond) zoo rijk en vol en 't beloofde zooveel en verborg zooveel schatten in zijn schoot en in heel begrijpelijk egoïsme leefde ik als een onbezorgd vlindertje, dag aan dag.

Doch zoo nu en dan kreeg ook dat onbezorgd kindergemoed schokken, die uiterst pijnlijk waren en waarvan ik de blauwe plekken nog lang na kon speuren.

En vaak, moeder, heb ik U vermoeid met een vragend martelend ‘waarom’?

Er is zooveel òm je, wat verbetering vraagt dringend, dringend.... Er is zooveel boven en beneden een mensch dat veranderd moet worden en de oproerige stemmen in ons banen zich een uitweg, en willen gehoord worden zoo luid maar kan.

Wat een verontwaardiging in me tot uiting kwam, toen ik dat werk las, ik zou het U willen zeggen, doch kàn niet. De jaren, die later gekomen zijn, hebben m'n mooiste, innigste ik geduwd en gekneusd en m'n stem den helderen reinen klank ontnomen. De jaren die later gekomen zijn, hebben mij zooveel moois ontnomen, óók het geloof in de menschheid en hebben me wantrouwend gemaakt. O, 't is lang geleden in mijn verbeelding, dat wij jonge meisjes liepen, wandelden en zoo zeker waren van 't leven. 't Is lang geleden, dat we meenden de wereld te kunnen hervormen en mee konden helpen tot verbetering. Dat we overtuigd waren van ons slagen! Wat een mooie gedachten werden toen door ons geuit. Wat een prachtige

[p. 115]

denkbeelden waren in ons. En het leven dat naderde met regelmatigen stap, verschrikte ons niet. Alleen werd ons verlangen grooter om mee te loopen in zijn rijen. En ik hèb meegeloopen.... en nu heeft mijn ziel veel van zijn zekerheid verloren en meer van een arme blinde, die tast en tast om den weg te vinden en toch het spoor bijster raakt. Er is bitterheid in mijn ziel gekomen en ik heb het ‘waarom’ woester, heftiger, ook wel eens kermender uitgestooten.

Wat baatte het of ik voelde zooals ik deed?

‘Hilda van Suylenburg’ heeft in mij mijn diepste verontwaardiging gewekt. ‘Hilda van Suylenburg’ heeft me toegeroepen: strijdt mee aan der vrouwenzaak, de mooiste beweging der heele menschheid. En toch was het gegeven zoo eenzijdig.

Maar in mij is een groote dankbaarheid gebleven tegenover háár, die den toèn zoo geduchten moed had om dat boek de wereld in te sturen en die de storm van verontwaardiging van allen, die opgeschrikt werden uit hun klein wereldje met de laag bij de grondsche opvattingen van: ‘het is altijd zoo geweest en zal altijd zoo blijven,’ zóó durfde trotseeren.

Mannen werden onrustig! God bewaar je voor zoo 'n vrouw, zullen ze elkander toegeroepen hebben en ze gingen in de houding staan. Ze begrepen wel dat het niet bij één stoot blijven zou. Ze wilden tegenhouden, bespottelijk maken. Maar ze begingen een groote fout. Ze meenden iets te kunnen terughouden. Ze begrepen niet hoe het in die vrouwenziel gekookt moest hebben van edele verontwaardiging, vóór en aleer deze uitgave geschiedde. Ze vergaten dat er òm en vóór en àchter deze ééne schrijfster nog vrouwen moesten staan, die haar niet alleen begrepen en toejuichten, maar vastberaden waren om spot en minachting te dragen voor hunne heilige vraag om menschenrechten. Er werd veel over gesproken. Er werden brochures geschreven. Het was een onderwerp van den dag. En met ieder woord, dat gesproken en geschreven werd, groeide de sympathie voor onze vrouwenbeweging.

Vele mannen gingen het leven van hun moeders en zusters na en vonden veel waars in dat geschrijf. Ze hadden het voorheen wel niet meer dan billijk gevonden, dat zij de éérsten waren. Dat hun sokken door de teere zustervingertjes gestopt werden, dat die zusters hun dienende waren, maar tòch, hun eerlijkheid dwong hen tot erkenning van het eeuwenlange ònrecht tegen moeder en zusters.

Er waren mannen, die kort en brusque zeiden: Niets van dat alles in mijn huis. Bemoei jij je maar met keuken en huishouding.

Er waren vrouwen, die zuchtten onder hun afhankelijkheid. Er waren er, die geslagen door het leven, dat leven, dat ze zich zoo mooi gedacht hadden, voortsleepten als een last, met diep in zich een lust tot sterven, een verlangen naar den dood: dien grooten verlosser van pijn en kwalen en ellende.

Er waren vrouwen, die verbitterd waren, en duidelijk blijk gaven daarvan, door hun onvrouwelijk willen heerschen over hare omgeving.

Er waren nog andere vrouwen, met kleine, kleine zielen. Zij misbruikten hun macht. Tegenover het geweld van den man stelden zij list. Uiterlijk bleven zij de overheerschten. In werkelijkheid waren ze overheerschers. Zij zetten hun kleine voetjes op den nek van den man. Zij lieten hem voor zich kruipen. Zij lieten hem zich ruïneeren en dan.... dan bespotten ze hem. Zij hebben vele mooie, edele zielen vermoord door hun kleine gedoe. Zij zijn onze grootste tegenstandsters geweest.

En ouderen van dagen gingen heen. Nieuwe menschen werden geboren en onder hen waren er die zich ook schaarden onder de vrijheidsvlag der vrouw.

Langzamerhand zijn we sterker en sterker geworden. Het dagelijksche leven gaat door. Liefde en haat beheerschen de wereld. Hoogmoed en ootmoed vinden wij. Waarheid en leugen strijden om de overwinning.

Maar onze beweging is groeiende gebleven. In onze vrouwen werd hoe langer hoe meer onafhankelijkheidszin geboren. We hebben boeien afgesmeten. Vooroordeelen zijn we ontgroeid. We hebben ons vastberaden aangegord tot de overwinning.

Wanneer zal deze ons zijn?

Als ik nu terugkijk tot de dagen van toen en nu.... Als ik nu vergelijk het aantal vrouwen, die openbare ambten bekleeden. Als ik nu de vele onafhankelijke vrouwen zie, die niet alleen voorzien in eigen levensonderhoud, maar ook in ouderlijke gezinnen, dan kan ik niet anders dan dankbaar zijn, dat er zóóveel door ons verkregen is in een betrekkelijk klein aantal jaren. En ik ben ook dankbaar. En er komt minachting in

[p. 116]

me als ik denk aan die talrijke schare mannen en vrouwen, die in dommen hoogmoed dachten een beweging tegen te houden, die groeiende was òmdat ze groeien moest.

Hoog boven hun hoofden houden wij de banieren van Vrijheid. Zegevierend ontrollen wij onze vaandels en donderend klinkt onze vraag door de heele wereld, onzen eisch om algeheele gelijkstelling met den man in den staat en voor de wet.

Waar we fluisterden in 't begin, zijn we al luider en luider gaan vragen. Lang, heel lang nog, zijn we deemoedig gebleven. Al te lang hebben we den man gesmeekt om meerdere rechten, hem gevráágd betere moeders te mogen worden, gezegender vrouwen.

Onze stem was die eens ‘roepende in de woestijn’.

Kinderen in onduldbare smarten het leven geven mochten we. We mochten niet meespreken over wetten, die beslissen zouden over heel hun leven.

Moeders hebben lichamelijk geleden toen hun kinderen geboren werden. Moeders hebben soms in zulke oogenblikken den dood aangeroepen om verlossing uit dat onmenschelijk lijden. Zij hebben hun lichaamskracht geofferd voor het nageslacht. Zij hebben geestelijk jaren en jaren onduldbarer ellende ondervonden als ze moesten toezien, hoe mannen die teere kinderzielen onmeedoogend behandelden. Als ze àl hun mooie gevoel bestempelden als sentimentaliteit. Als vrouwen moesten aanzien hoe wetten haar beslist elke stem in aangelegenheden van heur kind ontzegden. Als wetten haar geklemd hielden in ijzeren band en slechts een fluisterend: ‘Hoe lang nog Heer?’ hun bleeke mond ontvlieden kon.

Er is bitter geleden onder de vrouwen. Er is hevig door hun gehaat. Zij hebben ontzaggelijk liefgehad. Er is veel door hen vergeven.

Maar nog immer klinkt het: Hoe lang nog?

Toch is het een forscher geluid geworden. Mannen zijn naast en tusschen hen gaan staan. Er is een mooie vereeniging tot stand gekomen. Er is nu hoop in de harten en meerdere vreugde in de oogen. Er is vastberadenheid in de lijnen om den mond. Fierheid in 't dragen van 't hoofd. Er is hoop op spoedige vrijheid. En waar vroeger zuchtend deze bede bleeke lippen ontgleed, daar is het nu iets ongeduldigs. Talrijke vrouwen, jong en sterk, die dagelijks hun krachten geven in hun werk voor de menschheid, verlangen met mooi ongeduld het oogenblik dat hun leven zal kronen. Als algeheele gelijkstelling zal plaats hebben. Als man en vrouw elkander in hun leven op aarde zullen aanvullen. Als mannenkracht en vrouwenzachtheid zullen ineensmelten tot prachtig geheel. Als waarachtige mooie huwelijken zullen gesloten worden. Als in man en vrouw de wetenschap zal zijn van het ernstige wat het leven van hen vragen zal en den vasten wil om, ondanks het gebrekkige der uitvoering, tòch mee te werken aan den prachtigen levenseisch.

Hoo lang nog Heer? klinkt ook in mij.

Hoe lang nog zullen er mannen zijn die, evenals Paulus, voortgaan hun verzenen tegen de prikkels te slaan en in dommen eigenwaan verhinderen zooveel mooi vrouwenleven te laten uitbloeien.

Hoe lang nog zullen zij ziende blind en hoorende doof zijn? Hoe lang nog zal in hen het egoïsme de overhand hebben en hoe lang nog zal door hen onbegrepen blijven het prachtige ik der vrouw, ontdaan van list en onwaarheid, stralend van absolute reinheid en liefde. En in mij klinkt een zacht ruischend: Kom haastiglijk.

_* * _*

In eenzame uren, wanneer veel en velerlei me door 't hoofd gaat. Wanneer oude bekende klanken hun harmonisch lieflijk geluid voor mij opklinken. Wanneer zachte stemmen tot mij spreken en ik met grooten eerbied luister, dan gebeurt het me dat ik zonde en oneer, leugen en smart en tijden van duldeloos lijden vergeet. In zulke eenzame uren kan het gebeuren, dat ik me zèlve weer onbewust denk, zoo vèrre van 't ruwe leven daarbuiten en er enkel in mijn ziel plaats is voor mooie gedachten. Ze zijn niet talrijk die eenzame uren. Te dikwijls is het onmogelijk zich zèlve zoo te vergeten, dat men zich weer waant het onwetende kind van vroeger, de moedige, onschuldige vrouw.

Maar toch.....

Toch kloppen ze soms aan. Toch dwingen ze soms tot opendoen als wij beschaamd over alles wat ons leven leelijk maakte, de ooren zoo gaarne zouden toestoppen, de oogen zoo gaarne zouden sluiten. En dan, wanneer zij ondanks onzen tegenstand toch binnenkomen en zij ons omstrikt houden door hun zachte betoovering, klinkt hun: Weet ge nog? ons zoo lieflijk in de ooren.

[p. 117]

Weet ge nog dit? Weet ge nog dat?

En ondanks onze overgave is er verwondering in ons. Hebben wij zoo gedacht? Zijn we zoo rein, zoo onbesmet geweest, vroeger? En dan, in een hartstochtelijk terugverlangen naar dien tijd, luisteren we vol wellust naar die oude, welbekende, zoo lang vervlogen klanken.

Het leven is niet altijd even gemakkelijk. Er zijn menschen wier leven gelijkt op een voortkabbelend beekje. Er zijn er wier oorsprong begint bij een heel kleine bron, doch onbarmhartig voortgejaagd worden naar hun eindpunt: de zee. Wier leven één strijd, één vallen en opstaan is en soms hun levenshulk zonder stuurman doen vergaan op de klippen achter de branding.

Er zijn vrouwen, die hun heele leven, van de wieg tot aan hun sterven, beveiligd worden voor schande en oneer. Er zijn er, die meedoogenloos de zonde tegemoet gedreven worden.

Ik heb veel en velerlei gezien. Mijn leven heeft me voortgejaagd van 't een naar 't ander. Er is veel onrust in me geweest. Vragen zijn door me gesteld, die nooit beantwoord zijn geworden en nog immer gaat het leven door met zijn werk om mijn ziel sterk te maken, zoodat ik eens zal leeren, dat niet het leven leelijk was, maar de menschen, die moesten arbeiden voor 't leven. We zuchten zoo spoedig en berusten zoo gauw. We worden zoo vreemd aangekeken in onze omgeving. Bespottelijk vindt men het om zich zoo druk te maken, om zich de moeite te geven om zich recht te verschaffen. En ook, 't is zoo veel gemakkelijker om niets te doen blijken van al wat in je ziel stormt. 't Is beter, denken we vaak, om te verbergen het mooie in ons. En uiterlijk zijn we als anderen. We dwingen ons tot een lach om een geesteloos, zouteloos gesprek. We glimlachen om een bewonderende blik, een adoratie. 't Is veel gemakkelijker om toe te geven aan het gevlei daar buiten. Om bij het neerbuigende van een mannengesprek dat geestelijk vèr, ver beneden ons staat, bewonderend te kijken. Om hun te doen denken, dat we holle vaten zijn, onbruikbaar zaagsel.

Maar dan later komt de schaamte, die ons onbarmhartig ons kleine zijn toonde en ons folterde door zijn nauwgezetheid. Er is bewondering in mannenoogen, die vernedert. Maar waar mannen zijn die dieper zien en vrouwen met krachtigen handslag inlijfden in hun vriendenkring, daar is de gedachtenkring rein, de atmospheer zuiver.

Ik zeide het U: Mijn leven is niet geruischloos voortgegleden. Er hebben zware stormen gewoed. Afgronden, die ik niet vermoedde hebben zich geopend. Winden hebben gewaaid en de regen heeft gekletterd en soms heb ik me zoo machteloos gevoeld om te strijden, om vol te houden tot het einde.

En toch....

In eenzame uren, als alle reinheid, al onze mooie gedachten van vroeger weer aankloppen, als het ons is of de oude, fiere jeugd terugkeert en we weer mee kunnen arbeiden aan den levenstaak.

Dan....

Dan ruischt er heel vaak mooie, lieflijke muziek door onze zielen....

En komt weer in ons een vasten wil.... een sterken durf....

_* * _*

En nu vraag ik me af! Kan ik moeder zijn en toch meestrijden voor onze rechten?

En het antwoord is kort en duidelijk: ja.

Omdat ik moeder ben, heb ik meerdere plichten dan de ongetrouwde vrouw. Omdat ik moeder ben en vrouw, wéét ik welke wetten zoo schandelijk slecht voor ons zijn.

O, de onmondigheid der vrouw is iets wat me bitter maakt, maar ook opstandig.

Ik kreeg laatst mijn belastingbiljet thuis. De ambtenaar, die het weer ingevuld afhaalde, gaf zijn twijfel te kennen of mijn handteekening wel geldig zou zijn. Mijn geld wel, mijn handteekening als vrouw niet.

Straks zal ik mijn meisjes uitsturen. Hoe veel lichter zou het mij zijn, indien ik de wetten beter vond. Indien ik wist dat de wet ook mijn dochters zal beschermen evenals onze zonen. Indien ik wist, dat zoo zij huwden en wrat God verhoede een ongelukkig huwelijk ingingen, dat ze niet zoo totaal afhankelijk waren van den man. Geen méérdere zou ik mijn dochters willen maken. Ik zou zóó het leven voor hen wenschen, dat ze het leven van den man aanvulden, zoolang liefde in beide was, maar rechten konden doen gelden, als ze vertrapt werden. En ik voel in me dat geen opoffering me te groot zijn zou om háár leven mooi te maken. Moeder!!

Hoe vaak wordt die heilige naam misbruikt? Hoe vaak worden vrouwren moeder, die absoluut ongeschikt zijn voor die mooie taak?

[p. 118]

Een oogenblik van wellust....

Een overschillige overgave....

Een berekende toeleg....

Een getrouwd willen zijn....

Maar onvermijdelijk is het gevolg: een kindje.

Gelooft ge toch werkelijk, dat elke vrouw moeder kàn zijn?

Voor elke betrekking: moeilijk of onbeduidend, veeleischend of machinaal, wordt voorbereiding geëischt. Maar voor moeder zijn meent elke vrouw zich geschikt. En niemand denkt zich dan ook voortreffelijker, minder te vervangen dan moeders.

Maar juist dáárom zijn er geen vrouwen, scherper tegen elkaar, meer kleingeestig, meer jaloersch, dan moeders.

Laatst zei iemand tegen me: Ik heb geen tijd om me te bemoeien met andere dingen. Ik heb genoeg met m'n kind te doen. Dat zou héél mooi zijn, als 't waar was. Want wat doet die moeder als ze haar huis overdreven poetst? Als ze àlle gezelligheid van haar kind bant, juist door haar overdreven poetszucht? Wat doet die moeder als ze haar noodige kletsvisites maakt? Wat doet die moeder, die alleen zorgt voor schoone hemdjes, kousjes, broekjes, enz.? - Ze verwaarloost de ziel van haar kind. Ze heeft geen tijd op zijn vragen te antwoorden. Ze heeft geen tijd om hem te leiden, te steunen en te helpen. Warm zullen zijn kleertjes zijn. Koud zijn hartje.

Wat doet de moeder, die meent te moeten helpen aan het heil van de menschheid? Wat doet de moeder, die 's morgens haar lezing moet klaarmaken, 's middags moet vergaderen en 's avonds kunst-imitatie-tentoonstellingen moet bezoeken? Zij verwaarloost haar kind. Zijn uiterlijk èn innerlijk. Wat zal eens haar loon zijn? Een minachting, een onverschilligheid, een vervloeking misschien.

Wanneer de vrouw, die nu haar kind verwaarloost, ómdat zij het zoo druk heeft met vergaderingen èn de vrouw die hetzelfde bedrijft, ook al houdt ze zich verre van dit alles, eens wisselen konden. Zoudt ge dan denken, dat één van beide meer voor haar kind was?

Neen!

Maar de geboren moeder, die niet alleen zorgt voor kleeding en anderszins, maar ook tracht te begrijpen het innerlijk en leiding zal willen geven aan onrijpe gedachten, aan mooie, edele denkbeelden, maar onuitvoerbaar zoo verstandiger, rijper overleg, ze niet in de juiste richting stuurde, zij zal immer en altijd moeder zijn, óók al bemoeit zij zich met dingen die buiten haar huishouden liggen. Zij zal verstandig zijn en tijd voor zichzélve gebruiken, die haar kind niet noodig heeft. Wij behoeven niet bang te zijn voor het uitsterven der echte moeders. Zoolang gij Uw dochters volle, verstandige, opofferende liefde geeft en leert te geven, zoolang zullen er vrouwen zijn, die heilig zijn òmdat ze kinderen baren.

Zoolang zal het moeder-zijn meer verheven, meer idealer, meer moeielijker zijn dan wat anders ook. Maar juist als moeders voelen in zich dat heilige vuur, dat men noemt menschenmin, maar juist als vrouwen gedreven zullen worden om óók te arbeiden vóór en áán anderen. Juist als barmhartige liefde in haar zal zijn. Juist dán zal ze waardig zijn moeder genaamd te worden. Juist dàn zal ze óm haar kinderen, door háár goedverzorgd, trachten het zijn van andere, minder-bevoorrechte, te vermooien.

Dàn zal nog steeds gezongen worden:

O, selig, wie selig, ein Kind noch zu sein.

En zal steeds de naam moeder mooier zijn dan wat òòk ter wereld en onze kinderen sterker staan voor den levensstrijd.

Mevrouw G.C. VAN DER HORST-VAN DOORN.

Utrecht, 4 Juli.