De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

De Godsdienst van het Spiritisme.
door Ch. Heijmans.
II.

Dank zij de welwillende toestemming der Redactrice, is het mij vergund, nogmaals in dit blad te mogen schrijven over het geloof van het spiritisme; dit maal echter willende dieper hierin door te dringen en hierbij aan te vullen, zooveel mogelijk wat in mijn vorig artikel van N^o 52 onduidelijk of onnauwkeurig zoude vermeld zijn!

Ik spreek over het ‘Geloof’ waaruit alzoo direct af te leiden is, dat er geen bewijzen hiervoor zijn. Geloof is innerlijke overtuiging, verkregen door feiten, die men zelf persoonlijk ondervonden heeft en waaruit men door denken en gevolgtrekking een geloof opbouwt! Ik verlang daarom niet, lezers en lezeressen, dat U mij, als ik U dit alles verteld zal hebben, gelooven zult, dit zou onbillijk en ook onmogelijk zijn.

Echter hoop ik, dat U in Uw leven, ieder op zijn wijze, zooals ik in de gelegenheid was, tot een geloof zult komen uit overtuiging, uit zelfverkregen zedelijke ondervinding! Want alleen zulk een geloof is een steun voor dit leven en geeft den mensch van binnen weldadige rust!

Voor ik echter U wil mededeelen dier diepere godsdienst van mijn spiritistisch geloof, wil ik in aansluiting van mijn j.l. artikel nog het volgende zeggen:

In het begin, vóór ik bekend was met het spiritisme, hechtte ik er geen waarde aan en lachtte openlijk iedereen uit, die mij verhalen hierover deed. Op een avond echter kwam ik op heel toevallige wijze daarmee in aanraking. Ik vind het onnoodig, U namen te noemen. Mijn entrée was als volgt:

Ik had een gezelschap van vier jongelui op mijn kamer. Wij zouden whisten, doch door één of andere omstandigheid gebeurde dit niet en werd door een der aanwezigen, die medium was, zooals hij verklaarde, het voorstel gedaan, ons met het spiritisme eens te laten kennismaken!

Na onderling goedvinden werd seance door hem gehouden!

Dien eersten avond werd het mij onmiddelijk duidelijk, dat er geen bedrog in het spel (o, afschuwelijk woordspeling!) was. Ik had iemand den vorigen avond naar huis begeleid, wiens naam ik niet kende! Ik deelde dit het medium mede, en vroeg hem verlof den geest, die inmiddels verschenen was, diens naam te mogen vragen!

De geest, door middel van kloppen, spelde een vóór en achter-naam, direct achter elkaar!

Den volgenden dag, toen ik dezelfde persoon sprak, bleek na inlichting werkelijk de naam de juiste te zijn!

Dit was voor mij een bewijs, dat er iets of iemand was, die dingen wist, welke andere en ikzelf niet wisten.

Ik vergat U nog te zeggen, dat op dien

[p. 437]

avond ik als begin-medium werd aangeduid. Van dien tijd af was mijn belangstelling gewekt in het spiritisme en heb ik mij onder leiding van ditzelfde medium mij geheel tot goed medium ontwikkeld!

Er zijn heel veel feiten, die, hoegaarne ik U die ook zou willen mededeelen, dit niet màg doen, uit hoofde van belofte, door mij afgelegd! In die belofte is door mij verklaard, slechts bij uitsluiting alleen mijn gevolgtrekkingen mijn ‘geloof’ aan anderen mede te deelen, zonder de groote feiten, waardoor ik hiertoe gekomen ben, met naam en toedracht te verklaren. Slechts enkele voorvallen mag ik U mededeelen!

Wij verkregen op een avond, dat wij seance hielden een geest, welke zich eerst aankondigde door een eigenaardig gezucht, dat uit het tafeltje, waarmee wij ons bedienden, scheen op te komen. Daarna, het medium in trance zijnde, deed hij niets dan zuchten. Op onze vraag, wat met hem was en waarom hij zuchtte, zeide hij op klagende toon, niet te kunnen rusten en te dwalen, overal heen.

Op onze vraag, of hij een ziel was van een nog levend persoon, zeide hij, nog kortelings tot een aardsch lichaam behoord te hebben, doch nu klagend rondzwierf. Verder kon niet gevraagd worden, daar het medium heel spoedig daarop ontwaakte uit zijn zeer diepe trance.

Voor het merkwaardige moet ik U mededeelen, dat ik zelf dit medium was, en zeer vast geslapen heb; toen ik ontwaakte, vertelden mijn vrienden mij, wat ik gedaan en gezegd heb! Ik kon er mij, zooals altijd, niets van herinneren en voelde me even kalm en opgewekt als anders!

Menige keeren kregen wij onrustige geesten, hoewel het medium zelf heel kalm was en kort te voren een kalm gesprek had gevoerd met ons over kunst, wetenschap of iets dergelijks. Zulk een onrust moest dus zijn oorsprong hebben in den toestand van de ziel zelve.

Ik maakte daaruit de gevolgtrekking, dat er iets met dien geest moest zijn.

Met vragen aan den geest zelf baatte niets; deze antwoordde daar niet op. Maar door een.... toeval, zou ik het kunnen noemen, kreeg ik den sterken indruk, dat dit teweeg werd gebracht door het berouw hebben over iets, of het boete doen of het willen herstellen van iets niet goeds; maar: het weer in evenwicht willen komen van die ziel!

Ik mag U dit feit niet noemen, daar dit gebeurde op een zeer indrukwekkenden avond onder intiemen kring, behandelende een zeer ernstige, intieme aangelegenheid van een onzer

U zult nu wel bij U zelf zeggen: Wat heb ik daar dan aan, als U mij dat feit niet op kunt noemen? Deze vraag stelde ik ook aan een der vanzelf gekomen geesten op een onzer seances. Hij gaf het volgende ten antwoord op heel zinnebeeldige wijze; zooals meermalen bij ons geschiedde!

‘Stel, dat U beweerde, dat er een wonder was te zien, een Engel met twee groote vleugels, gekomen uit den hemel, vertoevend daar en daar. Iedereen zou er naar toe gaan, om die Engel te zien; maar deze zou niet gelooven dat het een Engel was, en denken, het is bedrog, de vleugels zijn kunstvleugels en worden machinaal bewogen! Iedereen moet zelf ondervinden!

Ik heb hierover lang nagedacht en gezien dat er werkelijk waarheid ligt opgesloten in deze woorden.

Men zou toch niet gelooven en het heilige bezoedelen door gedachte, aan bedrog of ongeloof!

Zeer merkwaardig is ook het volgende: Ik spiriteerde altijd op een vastbepaalden avond tusschen acht en elf uur. Doordat wij echter eens verhinderd waren op den vastgestelden avond te spiriteeren, verschoven wij dit op den volgenden avond. De seance verliep toen onrustig en onbeduidend.

Ik putte daaruit de les, dat er orde en regelmaat moest zijn, en spiriteerde slechts op een eens vooraf vastgestelden avond, en werden wij dan ook zelden weder gestoord!

Menigmaal werd mij gezegd, dat ik niet kalm genoeg was, en te zenuwachtig, en dat dit een beletsel was voor den geest om zich te uiten. Hieruit is de stelling te maken, dat slechts seances op kalme wijze goed en met succes kunnen verloopen.

Tot de ontkenning van een persoonlijken God ben ik daardoor gekomen, doordat ten eerste in al mijn seances, zelfs in die zeer ernstige indrukwekkende avonden, in contact met groote geesten, (ons bekend wel is waar, maar wier groote gave van scherpzinnigheid en genie ons een teeken was, dat die geesten behoorden tot die edele zielen, welke reeds zeer rein waren en in groot evenwicht waren,) nooit over een Hoogere Macht gesproken is!

Dikwijls dacht ik onder het spreken met een geest aan iets anders, dan het onderwerp

[p. 438]

betreft. Onmiddelijk hield de geest in het trance-medium op en begon te spreken over datgene, wat mijn gedachten juist bezighielden.

Op mijn vraag, hoe hij juist daarover plotseling begon te spreken, zeide hij, dat ik juist toch daaraan dacht!

Hoe weet U dat? vroeg ik manhaftig.

Ik weet alles, gaf hij ten antwoord.

Verscheidene avonden echter dat ik in mijn seances aan een Godheid en aan de wel of niet mogelijkheid van Haar bestaan dacht! Nooit echter reageerde de geest hierop.

Op een avond dacht ik opzettelijk heel scherp aan een Godheid, om te zien of de geest hierop reageerde! Plotseling hield hij op en zeide mij: U bent met Uw gedachten ergens anders; ik kan zoo niet duidelijk met U spreken!

Ik vroeg: Weet U waaraan ik dacht? Het antwoord luidde: ontkennend.

Ik denk aan God! zeide ik.

Geen antwoord volgde. Het volgend oogenblik was de geest verdwenen en het medium ontwaakt.

Dat alles, gaf mij den indruk, dat er geen persoonlijke God was. Maar òf er werkelijk geen is, kan ik U niet zeggen, daar eenig feit hierover ontbreekt! Alleen de negatieve houding der geesten heeft mij dien indruk gegeven!

Thans, na U zooveel mogelijk naar de ruimte in dit blad volgens toestemming der geachte freule, het heeft toegelaten, eenige feiten opgenoemd te hebben, wil ik U mededeelen de ‘diepere’ Godsdienst van het spiritisme, zooals ik het heb leeren kennen, en wel:

Het kleuren-leven der zielen.

Het kleuren-leven der zielen! Een vreemd woord nietwaar, en toch geloof ik, dat ik het op deze wijze het duidelijkst mijn geloof aan U uiteenzet! Hieruit zijn dan ook zeer merkwaardige gevolgtrekkingen en inzichten voor alles in dit leven te maken, zooals U zelf bemerken zult!

Ik spreek over kleuren, omdat iedere ziel, die rein, edel is, (of is geworden) een wit helder licht uitstraalt, door ons spiritisten ‘astraal lichaam’ genoemd.

Het witte licht is alzoo het idee van het verhevene; hoe helderder, hoe edeler; het einddoel, het Mysterie ook van mijn geloof, is allerwitst, allerlichtst, en heb ik daarom in mijn vorig artikel Al-Licht genoemd!

Zoodra een ziel vrij is van het aardsche lichaam, straalt hij een zeker licht uit! Dit is, alhoewel niet bewezen, toch aan te nemen door opgenomen photographieen van geesten, daarlatende nu de bespreking, of deze bedrog zijn of niet! Bewezen is het op seances door licht-manifestaties van geesten, z.g.n. materialisaties.

Elke zonde van den mensch geeft een donkere vlek in dit ziellicht: welke bij meerdere of grootere zonden, blauw of rood kunnen worden. Daar nu alle zielen oorspronkelijk wit zijn, daar zij uit het Al-Licht komen, zullen zij, na dit leven geleefd te hebben, uit bewusten dràng weer trachten wit te worden indien zij dit niet zijn! Onder wit wordt hier dus rein bedoeld!

Nu is aan ieder bekend, dat wanneer zekere kleuren in zekere verhouding bij elkaar worden vermengd, deze één gezamentlijke kleur zullen vormen n.l. wit!

Wanneer nu een ziel, na lichamelijken dood, een zeker mengsel van kleuren bezit (bedoelend zeker mengsel van eigenschappen!) zal zijn drang zich richten naar een andere ziel, die een ander mengsel van kleuren bezit, waarmee hij wit kan vormen!

Er is dus aantrekking van verschillende zielen, alzoo sympathie tot een ander!

In dit leven ontmoet een ieder van U menschen, die U sympathiek zijn, onmiddelijk na eerste kennismaking, zonder de reden hiervan op te kunnen noemen. Is het niet aannemelijk te zeggen, dat die U sympathieke ziel, kleuren bezit, die aanvullen de ziele-kleuren van de Uwe? Duidelijker uitgedrukt: Kent U niet in dit leven menschen, die eigenschappen bezitten welke andere eigenschappen in U opwekken of versterken of veredelen?

Kent gij ook niet personen, die U onmiddelijk, op het eerste gezicht, onsympathiek zijn? Zijn het niet om zoo te zeggen, kleurenspectra's, die geheel verschillend van de Uwe zijn en elkaar afstooten?

Is er in het leven niet iets, wat wij hoogst geestelijke liefde noemen, waardoor twee menschen elkaar aanvullen en gelukkig zijn? Is dit niet in het zielenrijk twee kleurschakeeringen, die, met elkaar vermengd, een wit licht uitstraalt?

Ik laat U slechts het verband zien tusschen vele dingen in dit leven en mijn geloof over het hiernamaalsche ‘kleurenleven’ der zielen.

Zult gij, als gij, na Uw leven geleefd te hebben op deze aarde, niet wit zijt, trachten dit te worden, als ge weet, dat er een

[p. 439]

Al-Licht is, waarnaar gij heen moet, als Einddoel? Om U met dit Groote Al-Licht te vermengen?

En als gij ziet, dat gij bedekt zijt met vlekken, blauwe, roode of anderszins, welke gij eerst moet ‘verminderen’ of ‘afwisschen’, vóórdat gij U kunt vereenigen met een andere kleurenziel, om daarmee wit te worden, zult gij dit dan niet zoo krachtig mogelijk trachten te doen?

Zult gij, als gij later Uw liefsten herkent, met wit-reine zielen; welke U om Uw ‘andere’ kleurschakeering, (ik spreek hier geheel zinnebeeldig) afstooten (daar wit en blauw of wit en rood elkaar afstooten, of beter uitgedrukt, zich niet met elkaar in harmonie kunnen vereenigen), zult gij dan niet trachten, wit te worden, teneinde U te kunnen vereenigen met Uw liefsten, waarnaar gij hunkert?

Ja, gij zult dan alles in het werk stellen, en alles overwinnen, wat er op Uw zieleweg kan komen, omdat gij weet, dat aan 't einde van dien weg Uw liefsten staan, waarmee gij U, in volledige harmonie kunt vereenigen!

Heeft niet ieder, die geestelijk liefheeft, de behoefte, hoog geestelijk met elkaar om te gaan, elkaars ziel bloot te leggen, alles aan elkaar toe te vertrouwen, om één te zijn, één in voelen en daden? - Spreekt men niet van zielensamengaan?

Zult gij dan niet in dit leven alles doen, om rein te blijven, Uw ziel niet te bevlekken met daden of gedachten, welke later U zooveel moeite en strijd zullen geven, alvorens U te kunnen vereenigen met Uw nevenziel?

En juist dáárom, omdat ik geloof dat de ziel zelf wit moet zijn, of zelf een zekere kleuren-verhouding moet bezitten, alvorens te kunnen gaan naar 't Al-Licht, geeft dit de plicht, om alles in innerlijke overtuiging te doen, U innerlijk te verheffen en te veredelen! omdat eigen licht U slechts helpt!

Ik sprak U in mijn vorig artikel over straf, niet door een ander opgelegd, maar door Uzelf! Is U dit nu duidelijk? Want zult gij Uzelf niet met graagte de zwaarste straf, als het moet opleggen, om weer rein te worden, helder wit, teneinde U te kunnen vereenigen met anderen?

En geeft U deze vereeniging geen groot denkbeeld van de Menschheid?

Dat ieder mensch, ieder ziel, licht bevat, de een minder, de ander intenser, maar toch licht, en voelt gij U dan niet allen gelijk, evenwaardig als andere menschen? Met dit geloof beschouwt men geen meerdere of mindere, geen Heiden of geloovige, allen zijn zielen, Menschen, met ieder licht in zich, die allen eens de groote Weg op zullen gaan naar het Al-Licht!

Zult gij daarom ook niet goed zijn tegenover anderen, daar gij weet, gelijk te zijn, allen broeders en zusters onder elkander!

Voelt gij dan als geestelijk Mensch de plicht niet in U, alles te doen, om volgens Uw gemoed, volgens Uw hart te zijn, en liefde te geven aan anderen, liefde, welke de mensch zoo noodig heeft, liefde, die verlicht en gelukkig maakt Uw nevenmensch?

O, niemand onzer is zonder fouten, maar weet, dat gijzelf ook fouten bezit; dat Uw ziel ook bevlekt is, en leg af Uw verwaandheid, Uw valschheid en Uw huichelarij.... en hebt lief!

Vereenig U in groote hechte sympathie met Uw nevenzielen, want ook later zult gij vereenigen!

Hebt lief, want ook later hunkert gij naar liefde!

En leert het spiritistisch geloof niet dat, al het goede wat er gedaan is, in stilte, onopgemerkt, schijnbaar zonder goede uitwerking, blijft bestaan voor eeuwig? omdat, wat eens licht gaf in Uw ziel (het goede gèèft licht) eeuwig Licht zal blijven geven, en vreugde en blijdschap!

Met een variatie op een welbekend gedicht eindig ik:

Liebet euch Menschen, will immer doch streben
Nach himm' lischen Lichter im irdischen Leben.