De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beant woorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus met verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nommers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Alle Brieven moeten, om in de d.a.v. week omgaand te kunnen worden beantwoord, uiterlijk Zaterdag-ochtend in mijn bezit zijn.

Redactrice.

P.S. Het spreekt van zelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers die in de corr: rubriek thuishooren.

H.H. - De vertraging, die plaats had in het voldoen aan Uw verzoek, is te wijten aan mijn op reis zijn, waardoor de uitgever mij Uw manuscript niet eerder kon toezenden.

G.B. te D. - Ik haast mij, nu ik weer thuis ben, U te danken voor Uw vriendelijk schrijven, en ik ben hartelijk blij, dat de Lelie U zoogoed bevalt, en hoofdzakelijk mijn correspondentie erin. Dat de roman: Uit Christelijke Kringen U zoo zeer boeide deed mij insgelijks veel genoegen, gelijk van zelf spreekt. 't Leven heeft me inderdaad heel wat gelegenheid gegeven tot het opdoen van menschenkennis, en daardoor tot mijn taak van romançière en redactrice van dit Blad voorbereid. Gij schrijft dat gij, als Israëliete, de inzendster van het stuk geteekend E.H. volkomen gelijk geeft (zie Lelie van 12 Juli 1911). Zooals gij ziet heeft Zioniste in ditzelfde nommer eveneens hare meening uiteengezet, terwijl het mij-persoonlijk voorkwam dat de heer Servaas van Rooijen onlangs (zie Lelie van 2 Augustus 1911), den spijker zeer op den kop sloeg met zijn opmerking, dat men ras niet moest verwarren met godsdienst. Een Israëliet blijft naar zijn geboorte en afkomst van een ander ras dan wij niet-Israëlieten; onverschillig of hij zich bekeert tot welken anderen godsdienst ook, of wel in het geheel niet meer doet aan den eigenen, hij is en blijft behooren tot een oostersch ras, en daarom vind ik voor mij dan ook die Israelieten zoo dwaas (en achter hun rug om is iedereen het met mij eens), die zich voor Christenen trachten uit te geven, door zich een naam die hun niet toekomt als ‘ter Kanaal’ of dergelijke aan te hangen, in de onnoozele meening dat zij daardoor verbergen kunnen de nooit te loochenen of weg te maken kenmerken van hun ras als zoodanig. Zulke Israëlieten maken zichzelf ten spot, en bederven het voor hun rasgenooten. Hoe geheel anders klinkt het fiere woord van een Da Costa, die ook nadat hij zich met hart en ziel had ‘bekeerd’ tot het orthodoxe bijbelgeloof met geestdrift van zichzelf getuigde:

Ik ben geen zoon der lauwe Wester-stranden.

Zooals ik reeds schreef onder aan het stuk van E.H., ik-zelve heb het voorrecht met eenige echt-Israelitische families bevriend te zijn, die er niet aan denken dien afkomst te loochenen. Dezulken dwingen eerbied en sympathie af; de geminachten, die geen laffe kruiperij te min is, om zich voor te doen als wat ze niet zijn, namelijk niet-Israelieten, zij zijn het welke de Christenen maakten tot de vijanden van het Israelitische ras, tot de bespotters en de verachten ervan. - Ik hoop dat gij aan Uw plan zult gevolg geven, en mij spoedig nog eens opnieuw zult schrijven. Uw brief deed mij recht veel genoegen.

A.B.C. - Ik zal aan Uw wensch voldoen, en U niet verraden. Daarom antwoord ik u dezen keer slechts kort, opdat gij niet wordt herkend; en ik bepaal er mij toe, om dien zelfden reden, U te zeggen hoe gelukkig het mij maakte Uw brief te lezen, en hoe dankbaar ik ben voor U. Zoo is dus alles nu geheel en al naar Uw zin gekomen, en kan ik mij niet genoeg voor U verheugen. Wees van mijn hartelijke deelneming overtuigd. Wat Uw werk aangaat, ik zal U nu spoedig weer eens een beurt geven. Een van Uw bijdragen is reeds afgedrukt, en wacht op plaatsing. Hartelijk gegroet.

Nel. - Hartelijk dank voor Uw lief schrijven. Ja, wij hebben in Nauheim een ondragelijke hitte gehad, en vonden die hier op Scheveningen eveneens, maar ons nieuwe huis is koel en luchtig. - Inderdaad zal ik steeds heel voorzichtig moeten leven. Daaraan is nu eenmaal niets te doen. Dank voor Uw welkomstgroet.

R. van E. - Dank zeer voor Uw toelichtend schrijven. Met Uw raadsman ben ik het wel eens. Ook in het versje is nog veel te kinderlijks. Nù, ik hoop nog weleens van U te hooren.

M.M. - Dat was een verassing voor mij! Maar een die mij innig veel genoegen deed voor U! Wie heeft nu gelijk gehad ten slotte? Want, dit is toch maar de beste oplossing, dunkt mij. Degene die ik steeds voor U wenschte, omdat het mij toescheen dat gij die noodig hadt. - En nu zulke verre plannen! Nu ik hoop van harte dat alles zal goed gaan. Maar, vóór dien tijd hoor ik nog wel van U, en dikwijls, hoop

[p. 112]

ik. Om U niet te verraden wil ik er niet méér bijvoegen. Gij zult mij wel begrijpen. Nogmaals innig geluk gewenscht!

Da Costa. - Uit de pseudoniemen die gij mij geeft ter keuze neem ik dit, omdat ik houd van dezen dichter. Wat Uw verzen aanbelangt, zij zijn heel aardig gezegd, en kwalijk nemen doe ik 't U volstrekt niet dat gij van een andere meening zijt dan ik in sommige opzichten, maar gij zult mij ten goede houden, waar ik anderen vrijheid laat hunne meening te verkondigen, dat ik er ook de mijne op nahoud, en een zeer uitgesprokene in sommige opzichten. - Gij hebt mij zulk een aardige en flinke levensbeschrijving van U-zelve gegeven, en dat deed mij plezier, want inderdaad is het aangenaam de correspondenten eenigszins te leeren kennen, maar in Uw geval waardeer ik Uw openhartigheid dubbel, omdat zij m.i. eenigzins opheldert, hoe het komt dat gij en ik zoo verschillend denken. Gij zegt namelijk, dat gij zeer geïsoleerd leeft, 't geen ook wèl duidelijk blijkt uit Uw verdere levensomstandigheden. Welnu, zou daarin niet de oorzaak zijn van ons zoo verschillend denken op die bepaalde punten? Gij hebt Uw Vorstenhuis zeer lief zegt gij ‘omdat gij tot hen behoort, met hen verbonden zijt, en hen kent en begrijpt.’ Ik haal Uw woorden letterlijk aan, om U te vragen eens ernstig stil te staan bij hetgeen gij daar zoo klakkeloos heenschrijft. Kunt gij dat méénen? Kent gij, begrijpt gij, die zóó ver van U af staande familie, van wie gij niets anders afweet, dan wat de couranten U opdisschen, en wat traditie U leerde? Geef Uzelven daarvan eens rekenschap. Overigens, indien gij dat alles wèl zoo méént, op nadrukkelijke gronden méént, als gij 't zegt, dan spreekt het van zelf dat daarover niet valt te redetwisten. Ik voor mij heb in dit opzicht een andere levensbeschouwing, eene die ik hier niet in een paar woorden kan weergeven, maar die daarop neerkomt, dat m.i. geschiedenis op school geleerd en geschiedenis achter de schermen gezien twee hemelsbreed verschillende dingen zijn, zoodat daaruit volgt, hoe óók de personen, welke een hoofdrol spelen in de geschiedenis anders zijn naar hun innerlijk wezen beoordeeld, dan naar dat 't welk het publiek van hen te zien krijgt.

Om nu nog even Uw versjes te bespreken, ik geef in de Holl: Lelie vrijelijk plaats aan verschillende uitingen, ook aan die van zeer vaderlandslievende menschen; zelve echter wil ik vrij blijven mijn eigen meening zoo onomwonden mogelijk te zeggen. En die is een zeer internationalistische. Dit voor Versje No. I. Wat No. II betreft, ik ontken nadrukkelijk, dat de bedoelde personen ooit door mij zijn ‘verguisd’ of ‘geminacht’, om de eenvoudige reden dat de wet reeds mij dat verbiedt. En, juist dat de wet dit verbiedt maakt ook krachteloos Uw redeneering, als zouden de bedoelde personen zich niet kunnen verweren. Integendeel, zij hebben de meest absolute macht in dat bepaalde opzicht. Hoe gij overigens een zin kunt schrijven als: ‘ver boven allen door geboorte en rang’ is mij een raadsel in deze tijden, waarin men gelukkig toch door nadenken er toe is gekomen in te zien, dat noch geboorte noch rang, maar enkel zedelijke waarde den mensch verheft. Terwijl omgekeerd juist die leelijke en zedelooze en weerzinwekkende gebreken, die zoo vaak de allerhoogsten in rang aankleven, hem of haar, hoe hoog in positie ook, vernederen tot ver beneden welk dier ook. - In versje No. III trekt gij de partij, naar aanleiding van mijn Varia van 26 Juli 1911, van koning Alfonso. Zeker gij hebt volkomen gelijk dat niemand voor zijn of haar uiterlijk verantwoordelijk is, en dat het leelijk staat daarom iemand te bespotten. Echter, indien gij mijn Varia nog eens overleest, dan zult gij zien dat ik de New York Herald en haar lezers bespot, welke koning Alfonso, alleen omdat hij is bij toeval 'n koning, zoo hoogst interessant vinden, dat zij elk zijner daden, tot de meest wreede handelingen toe, enthousiast beschrijven en lezen, waar zij, ware hij een gewone ongekroonde, grootoorige, en diklippige jongen, zich al heel weinig tot hem zouden voelen aangetrokken.

In Uw voorstelling in versje IV, alsof het feestvieren bij gelegenheid van vorstelijke bezoeken bestond in een rustig zich amuseeren van den burgerstand, herken ik Uw geïsoleerd leven, want, zoo gij ooit de herrie, den jeneverstank, en de ruwe vechtpartijen, en dronkenmanstaal bijwoondet van zulke ‘Volksfeesten’, dan zoudt gij wel weten dat het allerminst de nijvere burgerklasse is die men bij zulke gelegenheden den boventoon ziet voeren! Integendeel.

Dat het socialisme niets beteekent in de praktijk, ben ik met U eens. Ik ben géén socialist; ik ben van geen enkele richting of partij, zeg alleen eerlijk wat ik goed of slecht vind, zonder te gelooven, dat welke partij ook, het ooit zal veranderen.

Nu wil ik niet eindigen zonder U de verzekering te geven, dat ik Uw brief op hoogen prijs heb gesteld, om de oprechtheid er van, om het mij absoluut éérlijk Uw meening zeggen, en dat zelfs op zeer geestige wijze soms. Doe dat gerust altijd. Ik heb er nooit iets op tegen dat een abonné of lezer met mij van meening verschilt, en vind dat ook zeer natuurlijk, omdat verschillende levensrichtingen leiden tot verschillende overtuigingen. - Gaarne wil ik dan ook nog eens opnieuw met U van gedachtenwisselen, terwijl ik U vriendelijk dank voor Uw goede wenschen voor mijn herstel en voor Uw uitvoerigen brief.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Sluiting red: ged: