dus zal zij trachten een nog mooiere te vinden (om meteen haar daarmee de oogen uit te steken); - van die kennis bewonderde ze steeds dat prachtige vuurscherm - iets in dien geest wil ze zich ook aanschaffen - of zoo'n heerlijk Smyrnaasch tapijt, dat lijkt haar zoo'n heerlijk bezit - en zoo gaat zij door, totdat ze haar huis heeft ingericht. Zoo mooi, zoo weelderig, dat gravin A. 't zich niet beter zou wenschen... en tot haar beurs er haar aan herinnert, dat hare krachten uitgeput zijn. Wat zal ze nu gelukkig zijn in hare nieuwe prachtig ingerichte woning; zooiets, daar had ze steeds van gedroomd, want haar ouderlijk huis bood niet zooveel weelde. Nu heeft ze dan ook al die fraaiigheden, waarom ze een rijke, aristocratische schoolvriendin steeds zoo benijdde. Haar man is nu wel niet een rijke baron of een van die groote hanzen - slechts een gewoon ingenieurtje, maar nu kan zij ook eens toonen, dat zij zich evengoed zoo weelderig kan inrichten, dank zij de goede zaken van Papa - en zij kan het moment haast niet afwachten, dat ze terugkomend van hare huwelijksreis (die er ook al bijbehoort als iets onmisbaars; hoe verder hoe voornamer!) zich met haren man kan installeeren in haar nestje. - En of ze benijd wordt... wat zal die gelukkig zijn! - zoo denkt men. Hoe straalt haar gezichtje als ze haren bezoekers zulk een schat van porselein en kristal en zilver kan laten zien; - niets ontbreekt haar... haar geluk schijnt volmaakt...
En 'k vraag me dan telkens af: ziet dan niemand 't ongezonde, bespottelijke van zoo'n toestand? Voelt dan niemand, dat zoo'n meisje zich vóór haar huwelijk behoorde af te vragen: welke betrekking bekleedt mijn a.s. man; tot welken stand zullen we dus behooren; en welke meubels hebben we dan noodig om netjes in dien stand te kunnen leven.
Een koningin is toch geen koningin om hare sierlijke paleizen en hare weelderige toiletten; en een vischvrouw is geen vischvrouw om hare eenvoudige, sterke kleeren en hare vischmanden? de zaak wordt eenvoudig omgedraaid - van de bijzaken maakt men de hoofdzaak tegenwoordig; terwijl men schijnt te vergeten dat weelde geen geluk aanbrengt - integendeel dat geluk juist te vinden is dààr, waar tevredenheid en zelfopoffering heerscht - of dat 'n paleis is of 'n hut.
En wat zijn nu de gevolgen van die zucht naar weelde? naar 't steeds-boven-zijn-stand-leven? Men zou zoo denken: één stand zal er zeker wèl bij varen, n.l. de winkelstand; voor hen is nu de gouden tijd aangebroken - die stand kan nu kapitaaltjes vormen. - Maar is dat zoo?? - Ja zeker, men ziet overal de zaken vergrooten; als paddestoelen rijzen de groote magazijnen uit den grond; de kleine zaken worden bazars en de kleine lieden beginnen met winkeltjes; maar wat is 't gevolg daarvan? - dat ze als sneeuw voor de zon weer verdwijnen; ‘deze failleerde na mislukte speculatie’, ‘die was weer te groot geworden’; met een droppel is niemand tevreden; 't onderste uit de kan wil men hebben en dan komt later de harde waarheid. O, die ongelukkige speculatiezucht, als 'n gevolg van de zucht naar weelde; want als A. 't heeft en kan doen, dan zal en moet B. 't ook hebben en kunnen doen. Heeft hij er geen geld voor: wat nood! - geld is overal te krijgen voor hooge interesten - een kansje is zacht te wagen; wie weet of Fortuna hem niet eens de hand reikt en dan - ja, dan zal hij echt gelukkig zijn - vrij wat gelukkiger dan nu met zijn bescheiden inkomentje. - - Eens wagen! wel dat kan ieder - gelukt het niet, nu dan is er nog niets verloren en de Hypotheekbanken maken 't je zoo gemakkelijk tegenwoordig; ze werpen 't je immers haast in de schoot.
Waarom zou ik ook niet kunnen wat mijn vriend kan - we zijn allemaal menschen! Wat ook 'n onrechtvaardigheid, dat de een laten moet, wat de andere wel doet - hebben we niet allemaal aanspraak op weelde en op geluk? (wat 'n beste klant voor H.H. socialisten!)
Och, dat we toch eens wat wijzer werden en ons niet lieten meenemen in dien verderfelijken maalstroom; - dat we eens den moed hadden tegen den stroom op te roeien en eens verstandig te worden; - dat de geschiedenis met z'n revoluties ons eens wat wijzer maken mocht!!
C.B.