De Hollandsche Lelie. Jaargang 23

Gedachtenwisselingen.

I. Koudheid.

Hoog Welgeboren Vrouwe.

‘Huisvrouw’ was stom geslagen (sprakeloos) over de koudheid van Hare Majesteit, bij de Juliana-Feesien te Amsterdam, toen bij het gejoebel op den Dam, Hare Maj. niet minstens driemaal over de kop dokelde.

Wel, Hoog Welgeboren Vrouwe, dat kan ik mij van Hare Lieve Majesteit heel goed begrijpen. Door mijn dagelijks bij den weg zijn, is het mij mogen gelukken, tot de wetenschap te komen, dat gedurende de acht feestdagen door de menigte is ingenomen,

10.000	Liter Jenever
150.000	Liter Bier.

Welnu, Hoog Welgeboren Vrouwe, is het dàn niet te verklaren dat Hare Lieve Majesteit, bij het gebulder van dergelijke zuipmenigte op het Romeinsche Marktplein, Haar de angst om het hart sloeg??

Stel U eens voor, Hoog Welgeboren Vrouwe, dat die menigte op dat oogenblik deliriumiek was geworden het Paleis was binnen gestoven. Wie, - wèlk handvol volgelingen - had die goeie lieve Majesteit kunnen verdedigen? Ja, dàt is maar gemakkelijk van die ‘Huisvrouw’ te zeggen: het Publiek uit de achterstraten ‘tel ik niet mee.’ Maar ze zijn er, niet waar?! Ze hebben de meerderheid. Zij zijn het die regeeren zoo'n oogenblik! En dàn te weten dat daar op dien Romeinsch Marktplein vertegenwoordigd staat:

=	Tien duizend liter Jenever
=	(Honderd badkuipen vol)
		en
=	Honderd vijftig duizend liter bier
=	(Vijftien honderd badkuipen vol).

Mien God, moet Hare schrandere Majesteit dan niet denken: ‘als de drank is in den man is de wijsheid in de kan’ - en moet Zij dan niet huiveren, voor die óvermacht, als het drankbeest zich eens van de ketting ontrukte, en Zij daar met Haar Lieve Kind, onverdedigd op dat Balcon staat??

Dat wij, in de gedachtenwisseling dikwijls van meening verschillen, vind ik - als eenling logisch, - en anders waren gedachten wisselingen ook niet mogelijk. En heel gaarne erken ik dat ik dikwijls voor tegenspraak vatbaar ben - als bedoelende slechts de gedachtenwisseling tot onderling genoegen levendig te houden, vuurwerk af te steken. En dat ik verzuimd heb bovenstaande gegevens in mijn 1^e schrijven te zeggen, dat ik de massa menigte bedoelde, niet het éliteclubje, ach dat kon die ‘Huisvrouw’ toch wel begrijpen, ook dat ik iedereen uitzonderde die ‘mensch’ was, eenige aanspraak wilde maken op beschaving en ontwikkeling, dat is iets wat van zelf spreekt. Misschien dat ik er daarom niet aan dacht. Hoog Welgeboren Vrouwe, het er bij te schrijven. En ik beloof de Quérido-‘Huisirouw’ dat ik bij volgende gelegenheden wat duidelijker zal zijn, ook omtrent mijne bedoeling uit te kraaien: dat begaafdheid, beschaving, wetenschap, alweder voor de zooveelste maal ondingen gebleken zijn als zij niet vooraf gaan door deugd -, dat de waarde van een volk niet moet worden afgemeten naar wetenschap of rijkdom, maar of hun hart 18 karaats is.

Voor een ‘beschavings’ mensch heb ik niet zóóveel achting als hij niet heeft een hart van goud.

Een menigte die 10000 liter Jenever moet drinken en 150000 liter Bier, om haar Lieve glorieuse Koningin te huldigen, ach neen - dergelijke menigte heeft geen hart van goud.

‘Een volk hoe klein ook - kan immer groot zijn’. Hare Majesteit zal hebben bedoeld: in deugd. Niet in dronkemanschap, niet in gebulder onder Hare ramen van ‘Juliaantje moet een broertje krijgen!’

[p. 796]

‘Goeie Goden!’ zal Hare Majesteit terecht hebben gedacht, ‘wat een vieze zooi’,

10.000	liter Jenever
150.000	liter Bier.

Op honderdkans-vaten gestapeld

Twintig Westertorens.

‘Is dàt Mijn Volk?’

Ik hoor het de Prinses zeggen: ‘Het stuift hier!’

Geen wonder dat Hare Majesteit deze ‘ansicht’ koud maakte. Heusch, toen Hare Majesteit aankwam aan 't station en Albert stond daar pal, met zijn High Life Tailor Made Willemstraters, en Hare Majesteits Adjudant nam een van deze kleine wichten in 't nekvel om het tot het rijtuig van Hare Majesteit op te beuren om Haar een bouquet rozen te kunnen geven, toen was Hare Majesteit niet koud, toen voelde ze 't wel dat dit echte oprechte leuke liefde was. Toen kwam Hare glorieuse Majesteit van vreugde de heldere lach op 't gelaat. Hare Majesteit is niet koud. - Wel het volk, dat zich dronken drinkt. Als het werkelijk eenige ‘warmte’ voor Hare Majesteit gevoelde had het die f 40.000 niet verbrast aan drank, maar aan Hare Majesteit gegeven ‘voor 't Broertje’. Maar dat ze 't liever ‘verzopen’, dàt maakte Hare Majesteit koud. Die Quérido-Huisvrouw zegt dat ik daarover niet mag oordeelen als ik geen Amsterdammer ben? Waarom niet? Ik ben uit het land van de Molens en Volendammermuilen. Voor Haar-Amsterdamsche het Land van de buitenste duisternis. Dat geloof ik: We houden dáár ook wel van feest ‘de beenen van de vloer,’ maar nóóit wordt het bij ons een ruwe drankzooi.

Met dank. Hoog Welgeboren Vrouwe, voor de welwillende plaatsing, dezer regelen,

Cordiali Saluti, H. VAN HOLK.

II. Naar aanleiding van ‘Mediumniteit’ van Mevrouw J. van Rees - van Nauta Lemke.

Het is met eenige aarzeling, dat ik het waag eenige woorden in 't midden te brengen naar aanleiding van het artikel ‘Mediumniteit.’

Het zou jammer zijn den indruk te verzwakken, dien Mevr. v. R. heeft willen geven van het bestaan der onzichtbare wereld van hen, die slechts zien ‘met de oogen in hun hoofd.’

Ik ben het geheel eens met Mevr. v. R., dat wij moeten leeren stil te luisteren en in te keeren tot ons zelf en dat we dan zullen hooren en verstaan de stem onzer ziel, onze intuïtie, de stem van God en dat we in dien zin allen mediamiek zijn aangelegd. Maar juist dit, dat wij allen mediamiek zijn aangelegd in dien zin, doet mij vragen: waarvoor is dan een medium noodig om ons met die onzienlijke wereld in verbinding te brengen.

Is het dan niet genoeg ons te gewennen te luisteren naar die stem, als een gevoel van onrust ons tot luisteren roept? Is het dan niet voldoende dat wij ons ontvankelijk stellen voor den directen invloed van God om zoo de zelfzucht in ons te laten overwinnen en daarvoor in de plaats te ontvangen Gods vergevende liefde, waarvan wij de dragers moeten worden?

Is het wel noodig eerst in contact te komen met ‘die wolk van getuigen’ om zoo te komen tot een leven in gemeenschap met God? Ik zou het liever omkeeren en ook hier zeggen, ‘Zoekt eerst het koninkrijk Gods en zijne gerechtigheid’ (Matth. 6:33). Eerst dàn als we ontwaakt zullen zijn tot het leven in volle gemeenschap met God, zullen we, als God 't wil, in die gemeenschap, in zijn Koninkrijk, ook hen terugvinden, die ons daarin zijn voorgegaan.

Het zoeken eerst van de wereld, waarin onze afgestorven leven om daardoor te komen tot God, tot een leven waarvan het mag heeten ‘Ik leef, maar niet meer ik leef, Christus leeft in mij’, daarin zie ik voor mij persoonlijk gevaar. Op dit gevaar, dat ook voor anderen zal bestaan, wil ik gaarne even wijzen.

Ik zou n.l. zoo licht geneigd zijn mij tevreden te stellen met het zoeken naar dat in verbinding stellen met de geesten der afgestorvenen, en ik zou mijn leven gaan richten op het terugvinden hiernamaals; ik zou gevaar loopen mijne roeping in deze zichtbare wereld met hare zichtbare plichten te gaan verwaarloozen. Ik zou slap worden voor mijn werk; ik zou het niet met hart en ziel doen; ik zou niet woekeren met den tijd door God in het tegenwoordige gegeven, dien tijd, die alleen op 't oogenblik zelf ons eigendom is, en waarin we moeten doen, wat onze hand vindt om te doen tot opbouwing van ons zelf en tot zegen van anderen.

Als ik met mijne gedachten en mijn liefde steeds liefde in de nabijheid van die geesten mijner afgestorvenen vond, zou ik vreezen de waarschuwende stem van Jezus te zullen hooren: ‘Wie Vader of Moeder liefheeft boven mij, is mijns niet waardig, en wie zoon of dochter liefheeft boven mij, is mijns niet waardig’ (Matth. 10:37). En als de dood zou komen en mij op eens zou laten zien de beteekenis van dat heengegane leven voor mijn leven, dan zou ik gevaar loopen dat leven ten koste van alles vast te willen houden ook na den dood en Jezus' bestraffende stem zou mij toe moeten roepen: ‘Volg mij en laat de dooden hunne dooden begraven’ (Matth. 8:22). En als ik mij met die afgestorvenen in gedachten vereenigd zag, dan zouden oude banden mij binden en ik zou terug gaan zien naar hetgeen ééns was en Jezus zou mij weer zeggen: ‘Niemand, die zijne hand aan den ploeg slaat en ziet naar hetgeen achter is, is bekwaam tot het koninkrijk Gods.’ (Luc. 10:62).

Ik zou in dat verkeer met die wereld der geesten, al of niet door middel van een medium, gebonden blijven aan mijne zelfzuchtige aardsche wenschen en verwachtingen en ik zou het hiernamaals gaan beschouwen, als een voortzetting van dit tijdelijke, van dit vergankelijke. Het zou alleen maar zijn een verschuiving van den tijd, over zooveel of zooveel jaren. Het zou niet worden die innerlijke verandering, dat los worden van zich zelf, die geheele overgave aan God, waarvan Jezus spreekt: ‘tenzij, dat iemand wederom geboren worde, hij kan het koninkrijk Gods niet zien.’ (Joh. 3:3).

Het hiernamaals zou voor mij het karakter

[p. 797]

verliezen van dat eeuwige leven, waarvan Jezus zegt: ‘En dit is het eeuwige leven, dat zij U kennen, den eenen waarachtigen God en Jezus Christus, dien Gij gezonden hebt’. (Joh. 17:3).

God kunnen we niet anders leeren kennen dan door Jezus en om Jezus te leeren kennen moet er tenminste iets van Jezus in ons leven te vinden zijn, iets van zijn liefde er uit blijken, moet ons leven naar God gekeerd zijn. Alleen als we, al is 't maar in beginsel, gelijk gezind zijn met een ander, kunnen we dien ander werklijk leeren kennen. Om gelijkgezind te worden met Jezus, om op den weg te komen en te blijven, die naar God voert, zal veel strijd van ons gevraagd worden, zal veel gebed noodig zijn, maar 't is een veilige weg, dien wij met Jezus gaan.

Juist dat zou ik nu niet durven zeggen van dien weg tot God, tot het eeuwige leven, door middel van 't verkeer met die wereld der geesten; en ook, al zou dat verkeer geen middel zijn, dan nog zou ik er gevaar in zien, omdat het zoo licht afleidt van het eigenlijke doel: een mensch te worden naar Gods beeld geschapen, een mensch, waarin de liefde leeft.

Ik heb met dit schrijven niets te kort willen doen aan de teere en heilige ervaringen van Mevr. v. R. Ik weet heel goed, dat God ieder van ons leidt langs den weg, die voor ieder van ons persoonlijk de beste is.

Ik sluit mij dan ook gaarne aan bij de opwekking aan 't slot van Mevr. van R.'s artikel om al onze krachten in te spannen om te komen tot het ideaal: ‘Ik leef, maar niet meer ik leef, Christus leeft in mij,’ en zoo, opgenomen in Gods liefde, een uitstraling van die liefde te kunnen worden.

A.C. FURNÉE-GOVERS.

Den Haag, 7 Juni 1910.