De Hollandsche Lelie. Jaargang 23

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nommers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Redactrice.

P.S. Het spreekt van zelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers die in de corr: rubriek thuishooren.

Vada. - Zijt gij abonnée? Zoo ja, dan neem ik Uw gedichtje aan; zoo neen, dan zend ik het U liever terug wegens de vele voorradige copie.

Johnnie. - Hartelijk dank voor Uw brief, waarvan ik het alleen maar betreur, dat gij er zoo lang mee hebt gewacht mij zoo vriendelijk en uitvoerig te schrijven. - Overigens, als gij zoo ineens bij impulsie tot zoo iets komt, en als ik daarenboven vrijwel de eerste ben aan wien gij U zoo intiem uit, dan begrijp ik Uw zoo lang wachten heel goed, en waardeer Uw vertrouwen des te meer.

[p. 591]

Lieve Johnnie, nu begin ik met te zeggen, dat ik U niet véél durf antwoorden, uit vrees U te zullen verraden want het is een teer en voor U-zelve gevaarlijk onderwerp dat wij gaan aanroeren. Maar weest er van overtuigd, dat ik zooveel van het leven heb gezien, en zoo heel anders heb leeren denken en oordeelen vooral dan de meeste vrouwen van mijn stand, en die ongehuwd zijn vooral, dat ik U volkomen navoel en begrijp. Als gij misschien van mij hebt gelezen Gelukswegen en Wat nooit sterft, zult gij wel weten wat ik hiermede bedoel. - Ik geloof dat een lot, als het Uwe vroeger is geweest, wel het ergste is (en het minst wordt begrepen door andere vrouwen) wat een alleen-staand-knap-jong-meisje kan overkomen. Ik herhaal, ik begrijp het allemaal zoo heel goed, daarom zullen Uw verdere brieven mij héél welkom zijn, en gij kunt op mijn stilzwijgendheid rekenen.

Mevr. van M. - G, te V. - Hartelijk dank voor: Uw lieve kaart aan mij, en voor Uw instemming met het stuk ‘Met vuur gespeeld’ van mevr. van Rees - van Nauta Lemke, waarvan ik de schrijfster kennis gaf.

Jonge Weduwe. - Ik ontving Uw laatste artikel, maar vóór den nieuwen jaargang is het onmogelijk het te plaatsen, wegens de talrijke copie. Dank voor Uw briefkaarten uit, Nice. Op Uw vertrouwelijken brief wil ik liever particulier antwoorden als gij terug zijt.

P.L. - Ik dank U hartelijk voor Uw welkomstgroet bij mijn terugkomst in Holland. - Het spijt mij zoo van U-zelve geen betere berichten nog te hooren. - Vooral heb ik zulk een diep medelijden met U, omdat gij Uw tegenwoordige omstandigheden aan een knoeierij te danken hebt; (gij begrijpt mij, ik durf daarop niet verder ingaan). - Het bewuste artikel, dat gij in de Lelie hebt geplaatst, is door mij aan den uitgever opgegeven voor honorarium Als gij het dus niet hebt ontvangen, dan zal ik er bij hem wel eens naar informeeren. - Ja, het lijkt ook mij niet gemakkelijk altijd onderwerpen te vinden in Uw omstandigheden, maar aan den anderen kant zijn de plaatselijke belangen er toch stééds. - Neen, dat geloof ik-voor-mij niet, dat de openbare school er onder zal geraken op den duur; daarvoor vind ik de tegenpartij lang niet dóórtastend genoeg. Die schippert liever. - Dank voor Uw belangstelling in mijn honden. Wij hebben hier op Scheveningen er ook nog altijd een kleine kattenmenagerie bij, die wij buitenshuis voorzien van nachtligging en voedsel. Het is bepaald gezellig de arme dieren zich te zien koesteren daarin. Het spijt mij dat ik U zoo weinig uitvoerig, daardoor zoo weinig troostrijk kan schrijven. Ik ben echter bang U te verraden, en daarom zeg ik zoo weinig. Laat het mij maar eens gauw hooren als het U beter gaat. - Hartelijk gegroet.

Bernarda. - Nu zal ik Uw vroegeren brief beantwoorden. Zendt gerust nog eens iets anders in ter beoordeeling. Ik begrijp namelijk zoo heel goed, dat gij dit hadt gevoeld; daarom ook, denk ik, was juist de stijl zoo levendig en goed. Maar, gelijk ik reeds vroeger zeide, het was geen verhaal, geen novelle, geen schets, daardoor niet iets dat voor een gewoon lezers-publiek als zoodanig geschikt was. Ik geloof daarom, als gij Uw gedachten en ondervindingen weet te kleeden in een meer uitgewerkten vorm, als een voor een ander niet-ingewijd nogtans boeiend geheel, dat gij zeker iets wel-geschikts kunt maken.

Weet gij, hetgeen gij mij in dezen vroegeren brief schrijft omtrent Uw stemming (en wat mij zoo innig veel genoegen doet) past nu eigenlijk maar half meer bij wat gij in Uw lateren meldt van die plotselinge emotie. Ik hoop nu maar dat die U niet blijvend heeft geschokt, al was zij op zichzelve heerlijk voor U. - Over de boeken die gij hebt gelezen ben ik het in hoofdzaak met U eens; ik vind echter dat Princesse de Science te veel een tendenz-boek is; je kunt zoo dadelijk voelen en tasten waarheen de schrijfster wil, (ik ben het met haar eens overigens). -

Er wordt zooveel over en van mij geschreven, dat het niet is na te gaan wat gij precies bedoelt. Intusschen dank ik U voor Uw goede meening over mijn romans, dat gij ze Uw dochters, als zij er den leeftijd toe hebben, in handen wenscht te geven. Ook ben ik blij dat de Lelie U zoo blijft interesseeren, maar vindt gij dat nu werkelijk zoo vreemd in Regina, dat zij, zooals gij het noemt, ‘reclame’ maakt voor haar godsdienst? Ik vind juist altijd, het is zoo heel-natuurlijk, dat zij, die zich in een geloof héél gelukkig voelen, anderen dat geluk willen doen deelen. Dit is niet alleen met R.K. het geval, maar met anderen, die zich in een of ander geloof gelukkig leerden voelen, evenzoo, - en dat is toch ook immers heel logisch, dat zij hunne naasten willen brengen tot dienzelfden vrede, dien zij vonden; ten minste zoo voel ik het. - Iets anders is het gedwongen naar de kerk gaan waarover gij schrijft; die tegenzin ben ik met U eens, maar dat komt omdat de predikant dan ook immers niet uit drang spreekt, maar omdat hij elken Zondag nu eenmaal moet ‘preeken’. Ik-ook had dat als kind reeds, dat gevoel: ik ben er niets door onder den indruk; ik voèl dat die man maar wat zegt omdat het zijn baantje nu eenmaal is. - Maar wanneer heel-geloovige menschen, - van wat voor richting ook - U spontaan komen vertellen van hun geloof en hun geluk daarin, dan hindert mij dat nooit, vind ik het veeleer een lieve hartelijke bedoeling van hen. - Hartelijk dank voor Uw lief schrijven.

Norma. - Uw tweeden Moeder-brief ontving ik. Maar het zal nog wel een poosje duren vóór ik hem plaats, van wege de vele copie. - Hartelijk hoop ik, dat het andere plannetje gelukt. (Gij begrijpt mij?)

Gij zult reeds gezien hebben, in antwoord op Uw vraag, dat de overstroomingen in Parijs mede de aanleiding waren tot onze spoedige thuiskomst. Er gingen soms dagen voorbij, waarin ik de post niet kreeg, en, zooals gij weet, moest ik zelfs eenmaal de Lelie laten verschijnen, zonder corr. en roman, omdat de drukproeven niet waren aangekomen. Dat ging natuurlijk op den duur niet. Bovendien was ik ook ten hoogste ontevreden over de buiten-mij-om gehuurde woning, waarbij ik het slachtoffer ben geworden van een domkop, (zoo niet erger). - Wat of de verstands-menschen, die vinden dat men aan een kind alles moet uitleggen, wel aan

[p. 592]

Uw ‘boy’ zouden hebben geantwoord op zijn vragen, - dacht ik bij de lezing van Uw beschrijving van hem. Vriendelijk gegroet.

Han. - Ik wil U alvast melden, alvorens ik Uw brieven beantwoord, dat ik Uw roman met veel genoegen las, en hem over het algemeen veelbelovend vind. Ik zal hem dezer dagen U eens terugzenden. Uw stijl is soms nog wat conventioneel, en Uw karakterteekening ook, maar het geheel geeft een boeienden en levendigen indruk.

Loute. - Ook niet-abonnés, die de correspondentie echter volgen in een leesgezelschap, wil ik gaarne beantwoorden. Uw bijdrage echter kan ik wegens plaatsgebrek onmogelijk aannemen. Er ligt te veel copie van dien aard. - Ja, de een praat gemakkelijker, de ander daarentegen zegt schriftelijk vlugger zijn meening. Ik behoor tot de laatste categorie van menschen. Uw kleine ‘setter’ zou ik wel graag zien; voor hondenvrienden heb ik dadelijk een ruim hart. - Het spijt mij, dat gij U aan de deelneming in de gedachtenwisseling niet kunt geven, maar ik begrijp dat gij daarvoor de Lelie te laat leest. - Dank voor wat gij schrijft over mijne gezondheid; inderdaad deed Nauheim mij ontzettend veel goed voor mijn hart; ik kan zeggen dat ik sinds verleden winter een ander mensch ben, - al moet ik natuurlijk voorzichtig blijven leven - en ik zou wel iedereen willen waarschuwen toch bijtijds naar een kundigen specialiteit te gaan. Echter, volhouden, óók als men de kuur achter den rug heeft, is wèl vereischte. Dat geldt trouwens voor elke kuur, die waarachtig iets betéékent, maar de meeste menschen missen daartoe ongelukkig de wilskracht. - Natuurlijk vind ik het een groote satisfactie, wanneer ik hoor dat de Lelie zoo graag wordt gelezen, en dat mijne ideeën instemming vinden. Inderdaad, ik denk er nooit vooraf over, wat deze of die er wel van zal zeggen, in blad of courant, of waar ook, als ik mijne meening eerlijk zeg. Ik zeg haar, omdat ik, nu ik eenmaal dezen loopbaan moest kiezen, eerlijk en oprecht wil blijven, en de gevolgen neem ik steeds onverschillig voor ‘men’ voor mijne rekening, omdat ik het zoo nu eenmaal voel als mijn plicht. - Gij haalt de woorden aan van Spinoza: ‘Weldoen en blij zijn’. Wel, ik geloof dat een waarlijk gelukkige stemming je van zelve leert blij te zijn. Tenminste ik durf beweren, dat weinig menschen in hun huiselijk leven zoo vroolijk zijn als ik, en dat komt omdat ik voor mij zelve heel-gelukkig ben.

Wanneer gij dat alles, wat gij van Uw jeugd vertelt, wilt verwerken tot een hoofdartikel voor de Lelie, dan zou dat zeer geschikt kunnen zijn -tot plaatsing, want ik vind het zulk een opvoedkundig idee Uwer moeder, U dat alles zelve te laten leeren, opdat gij het aan de meid zoudt kunnen voordoen. En daarom is het zoo goed wanneer zulke voorbeelden getuigen in de Lelie uit eigen ervaring hóé vrouwen-opvoeding behoort te zijn. - Ik beloof U ook dat ik, indien gij abonné wordt. Uw schetsje wil gaan lezen, om te zien of ik het kan plaatsen, maar op dit oogenblik mag ik niet-abonnés geen hoop geven voor zulk soort belletriewerk. Daarom bewaar ik het tot ik hoor of gij Uw plan hebt uitgevoerd. - Hartelijk dank voor Uw brief.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.