De Hollandsche Lelie. Jaargang 23

Varia.

Dingen die ik zie.
I.

Op den ouden Scheveningschen weg, ‘de hooge weg’, vlak achter de Promenade, wordt de allerliefste villa, die daar zoovele jaren heeft gestaan in eenvoudige aantrekkelijkheid van echt buiten-huis, verbouwd in meer modernen trant. - Dezer dagen kwam ik er voorbij na een nacht van stortregen, zoodat het pad was doorweekt nog. Vlak voor het huis, dus op het wandelpad, stond een groote wagen, met baksteenen opgestapeld, waarvoor een afgemagerd verarmd paard. De wielen waren diep-ingezonken in den zwaren modder; desniettegenstaande schreeuwde de arbeider, die het voertuig bestuurde: ‘Vooruit, vooruit’, en, toen het arme dier, met den tong uit den bek, tevergeefs poogde vooruit te komen, verklaarde hij op mijn verontwaardigd protest tegen zijn handelwijze: ‘Hij kan best; hij wil niet’. Ik keek hulpeloos om naar een agent. En zie,.... daar stond er een, dood op zijn gemak, als ging hem de zaak niets aan, het tooneel te aanschouwen.

‘Kunt U daar niets aan doen?’ -

‘Och, dame, hij wil niet, dat geloof ik ook wel.’

(Als ik dat nietige kleine agentje eens zelf voor dien zwaren kar had mogen spannen, of hij dan óók zoo overtuigd zou zijn geweest van de geringe zwaarte van een wagen vol dikke baksteenen plus een dikken koetsier!)

Gelukkig kwamen er meerdere omstanders, die allen de partij van het paard trokken, en eenstemmig verklaarden, hoe alleen de tegenwoordigheid van den agent het arme dier waarschijnlijk behoedde voor zweepslagen en mishandeling; (in negatieven zin dus deed de man dan toch dienst).

[p. 315]

Een heer sprak er luide zijn ergernis over uit, dat de schare aan het verbouwen bezige arbeiders niet eenmaal beproefde de raderen uit den modder te trekken, door er planken onder te schuiven, en daardoor het paard de taak te verlichten. Met een heel timide stemmetje gaf alsnu het kleine agentje daartoe order. Maar het afgejakkerde dier kon eenvoudig niet, - bleef onbewegelijk.

En, daar ik bij den man der wet bleef aandringen op zijn tusschenkomst, liet hij zich nu ontvallen:

‘Ja, ziet u, eigenlijk mogen hier op den weg ook geen wagens met steenen staan.’

Mijn antwoord was natuurlijk:

‘Wat! Het mag niet, en U staat er naast, en U bekeurt die werklui niet eens? Hoe zit dat?’

Waarop hij zich haastte zijn onvoorzichtige woorden weer op te eten, door te zeggen, dat hij het ook eigenlijk niet zeker wist of het wel mocht of niet, dat hij dus geen ‘bevoegdheid’ had.

Nu wil ik gevraagd hebben:

1^ste. Waartoe dient een agent, die niet weet hoe ver zijn bevoegdheid gaat, en wat hij mag verbieden, en wat niet.... en die dientengevolge niets zegt, als een paard, ten aanschouwe van iedereen, wordt afgebeuld?

2^de. Is hier knoeierij in het spel, wordt hier, omdat het een rijkeluis-woning geldt, oogluikend toegestaan wat eigenlijk niet mag?

3^de Mag dan van die knoeierij een armzalig afgebeuld paard het slachtoffer worden?

- Aan de eenstemmig aangenomen afkeurende houding van alle omstanders was het te danken, dat ditmaal het beest er genadig afkwam, en de arbeiders eindigen moesten met het uit te spannen, en zelf, ten getale van ongeveer 7 of 8, den wagen uit den modder te halen. Toen dit was geschied, haastte het paard zich, met de grootste gewilligheid, met zijn zwaren vracht naar den rijweg beneden.

Al dien tijd heb ik gelet op zijn schrandere, weemoedige, zachte oogen, waarmede hij ons aankeek, en waarin voor ieder, die weet te lezen in dieren-oogen, zoo onomstootelijkduidelijk te lezen was: Ik wil wel, maar ik kan niet.

II.

Een oploop hier op Scheveningen van wel vijftig schoolkinderen! - Onze Marie let er eerst nauwelijks op, meent dat het een relletje is van een dronken man. Maar plotseling wordt haar aandacht getrokken door het kleine voorwerp, dat zich in het midden van het gejoel en geschreeuw bevindt. Zij dringt door, ziet een heel jong, zwart hondje, van een zes weken ongeveer, dat, doodsbenauwd, maar tegelijk met het aan honden eigen instinct in háár een redster voelend, tegen haar japon opspringt.

‘Van wien van jullie is dat hondje?’ - vraagt zij, hem alvast op haar armen nemend. - -

‘We hebben hem gevonden - juffrouw - we willen hem gaan verzuipen. - -’

'n Agent? - - Nergens te zien natuurlijk.

Marie helpt dus zich zelve, vlucht met het arme schepseltje bij ons in, achtervolgd door de van hun prooi beroofde, wreede kinderschare, voor wie het een uitspanning is een armzalig, klein, weerloos dier te zien sterven onder doodsbenauwdheden, door hem eerst langs de straat te jagen, dan in het water te gooien. -

Dit diertje is gered, heeft, dank zij onze Marie, bij ons een onderkomen gehad. Maar ik zou willen vragen aan de opvoeders en onderwijzers op Scheveningen: Is dit de vrucht van Uw invloed op Uw schoolieren, deze in kinderen zoo dubbel stuitende harteloosheid? -

Scheveningen is zoo bij uitstek Kuyperiaansch-calvinistisch; het wemelt hier, neven de openbare scholen, óók van bijzondere ‘met den bijbel’. Wij hebben zelfs een chrislijke de Savornin-Lohman-school, genoemd niet naar mijne onwaardigheid natuurlijk, maar naar mijn oom: Jhr: Mr. A.F. de Savornin Lohman, lid van de 2^de Kamer. - Ligt het dan niet in den geest van christelijk onderwijs in de eerste plaats, den kinderen eerbied en liefde in te boezemen voor Gods schepselen, óók die uit het dierenrijk.?

III.

Ik zit in de tram naar den Haag. Ieder weet dat ze vol zijn de Haagsche trams, en òòk, dat het Haagsche publiek ijst van zoo iets besmettends als een hondje neven zich te moeten dulden, op den schoot zijner meesteres of van zijn meester. Veel liever ziet het zoo'n arm dier (want zulke meesters en meesteressen, die dit van hun hondje vergen, zijn er vele) zich neven de tram afbeulen, er bij elke halte trachtend in te springen; gebeurt er dan van tijd tot tijd een wreed ongeluk, doordat zoo'n ongelukkig schepseltje

[p. 316]

er onder raakt en wordt vermorseld, dan gillen de dametjes, en houden de handen voor de oogen, en kunnen zoo iets akeligs volstrekt niet zien - - Het akelige door een beetje inschikkelijkheid voorkomen, dat willen ze niet.

Enfin, we weten nu eenmaal dat het Hollandsch publiek in dezen verre achterstaat in gevoel van medelijden bij dat in het buitenland, in modeplaatsen als Nice en Monte-Carlo en Montreux, waar de trams òòk overvuld zijn, - - maar de honden er wèl in mogen, onder het fijnst-gekleed-publiek in de druk bezochtste oorden.

Ik wil dan ook niet van een hondje vertellen.... Over een zuigeling wou ik 't hebben.

Want die mogen wèl in de tram. Betalen zelfs niets.

Nu dan, in mijn overvolle tram kwam een dame (iedereen is tegenwoordig ‘dame’ natuurlijk), met een zuigeling op haar arm, en drukte zich op de eenig nog overgebleven plaats. Daar zij het te druk had met alle andere dingen, behalve met haar kind, lette zij er in het minst niet op wat dit uitvoerde. Gevolg daarvan was, dat haar buurvrouw, eene in haar beste japonnetje uit-zijnde dito ‘dame’, plotseling op een hoogst onsmakelijke en niet nader te omschrijven wijze werd ondergekwijld.

De tram-conducteur maakte geen aanmerking. - -

De juffrouw, in haar vermoedelijk éénige ‘beste’ japon, moest den heelen verderen weg over, tot zij uitstapte toe, zoo goed mogelijk reinigen haar bevuild kleed. -

Om van den smakelijken aanblik voor ons overigen niet te reppen. -

Maar een hondje (al spreekt het ook voor elk denkend mensch van zelf, dat zij, die het geld en de moeite er voor over zouden hebben met hun hondje in de tram te gaan, géén verwaarloosde vuile straat-honden bij zich voeren), o foei neen, een hondje ruikt niet frisch, en haart uit, en blaft wel eens.... Dààr kunnen Haagsche reuk- en andere organen niet tegen! Dan maar liever vieze zuigelingen kosteloos boven op je geplakt, - om over de andere smakelijke menschensoorten, die een volle tram oplevert, en de daarmede gepaard-gaande luchtjes, niet eens te spreken!

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.