De Hollandsche Lelie. Jaargang 23

‘Onder de Rendieren.’
uit het Noorsch van Matti Aikio.
(Vervolg van No. 15.)

De gerechtsdienaar en de ‘aktor’ (procureur) fluisterden samen, terwijl de advocaat als gewoonlijk zat te gapen en in zich zelf te brommen. De agent van politie, die met een air aan de deur stond alsof hij de eenige politie-agent in heel Noorwegen was, kreeg order om Lasse te halen.

De deur van de arrestantenkamer werd geopend. Toen het licht van de lamp in Lasse's oogen viel, kwamen er plotseling twee lichte

[p. 254]

plekken in zijn anders zoo doffe pupillen te zien. Zijn blik zocht onwillekeurig dien van Biettar Oula. Deze had plotseling zijn groote, sterke oogen opgeslagen en scheen op eenmaal de laatste aarzelingen van zijn zwakken dienaar te hebben weg gezweept.

Lasse kwam naar voren en legde zijn treurig magere handen op de rechtbank. Hij stond op éen been en schommelde het bovenlijf zachtjes heen en weer. De dikke, vooruitspringende lippen schenen niet bij zijn gezicht te hooren, 't was alsof zij per ongeluk op zijn gezicht te recht waren gekomen. De onderlip hing dan ook hulpeloos naar beneden, alsof die er zich heelemaal niet thuis gevoelde. De schrale, dunne baardharen deden denken aan uitgehongerde rendieren op een bevroren vlakte. Er was iets aandoenlijk treurigs over zijn hulpeloos uiterlijk. Hij voelde zich nu echter bijna gelukkig over het feit dat Biettar Oula zijn laatste aarzelingen had doen verdwijnen.

Jussa was een eerbiedig bewonderaar van Biettar Oula. Maar wat had hij een medelijden met Lasse. Hij had bij vele andere menschen diezelfde uitdrukking van hulpelooze wanhoop opgemerkt. Een uitdrukking die hun bijbleef zelfs in voorspoed, alsof zij het lot met een vragenden blik aankeken en niet goed gelooven konden dat het 't goed met hen meende. Een gloed van weemoed voer hem plotseling door de leden en hij bad God uit het diepst van zijn gemoed Lasse toch bij te staan.

- Ja, Lasse moest bekennen dat hij toch de dief was. Bij die bekentenis slaakte hij een zucht van verlichting.

De uitspraak liet niet op zich wachten: zeven maanden.

Elle's borst ging zoo hevig op en neer dat haar neusvleugels er van trilden - 't was of zij een lang ingehouden liefde-zucht slaakte. De hemel weet wat er gebeurd zou zijn als de rechter haar de antwoorden had willen afpersen, die Biettar Oula haar 's morgens voorgezegd had, maar die onder den invloed van de verschillende indrukken haar één voor één ontgaan waren. Biettar Oula had haar met hel en vagevuur gedreigd, en had haar ook allerlei heerlijkheden beloofd en haar lieve woordjes ingefluisterd. Haar ziel was wel in opstand gekomen tegen zooveel leugen en bedrog, maar 't had allemaal niets gegeven.

Zoowel Biettar Oula als Elle behoefde gelukkig geen eed af te leggen, daar hun getuigenissen op het laatste oogenblik nu juist niet heel zeker waren geweest.

Het koude zweet was Biettar Oula dien dag al menigmaal uitgebroken als hij dacht aan den valschen eed, dien hij misschien zou moeten afleggen en dien hij vol schrik en afschuw in de lucht om zich heen voelde zweven. Maar zijn spieren en pezen waren sterk en zijn zenuwen niet minder. Zij hadden den strijd met de kronkelende, slangen-sterke schrikbeelden in zijn ziel weten vol te houden zonder hen te verraden. Met dezelfde kracht remde hij nu zijn onstuimige, bijna niet in te houden vreugde.

Maar had hij zijn hand omhoog durven steken indien het noodig geweest was? Dat was zoo zeker nog niet. Eerst vandaag, toen Lasse moeilijkheden was begonnen te maken, had hij bedacht dat hij misschien een eed zou moeten afleggen. Maar hij had het maar niet aan Elle gezegd, die dan zeker alles bedorven zou hebben.

Het publiek stroomde de zaal uit en was teleurgesteld dat het heele geval er op uitgeloopen was dat die ellendige Lasse toch de dief bleek te zijn. Het pikante was van de zaak af. Maar er waren ook lui, die wel vermoeden hoe de zaak in elkaar zat. Dat waren de rendierdieven, die hun vaste woonplaats hadden en niet als de andere Lappen van den eenen kant naar den andere zwierven. Kennis van zaken is een goed iets.

De jongens, die ook van allerlei hadden hooren fluisteren, waren ook maar half tevreden met den afloop. Zij hadden vol spanning het oogenblik afgewacht dat Biettar Oula - stel je voor Biettar Oula - gearresteerd zou worden. Het liefst hadden ze een allervreeselijkst drama bijgewoond, bijvoorbeeld dat Biettar Oula een valschen eed had afgelegd en bezoek had gekregen van den duivel zelf met al zijn trawanten, - dat zou nog eens een dingetje geweest zijn. Dat was iets geweest om te vertellen in 't schemerdonker bij het open haardvuur als de schaduwen zoo bovennatuurlijk groot worden en zoo'n geschiedenis je allemaal aan het griezelen maakt!

Het publiek ging het plein over naar den winkel, die aan den oever van de rivier gelegen was. Onhoorbaar slopen de Lappen op hun zachte Finmarkensche schoenen voort. Daardoor viel het den agent van politie des te gemakkelijker de aandacht op zich te vestigen, toen hij zich met een air van gewicht een weg baande door de menigte. Hij

[p. 255]

liep nl. op glimmend gepoetste vetleeren laarzen, en de sneeuw kraakte bij iederen stap onder zijn voeten.

De kou was snijdend scherp. Dikke, teervette rookmassa's stegen uit de schoorsteenpijpen omhoog, en vermengden zich kronkelend met de volmaakt stille lucht.

Hoewel het reeds donker was, hoorde men nog bijlslagen op de houtheuvels. De ruwe, bevroren berkenstammen werden met luide slagen geveld en gekloofd. Hier en daar onderscheidde men ook het dof gerinkel van een arreslee in de dichte, koude lucht.

Een lage, dichte nevel lag over de rivier, die zich om de driehoekige, vlakke landpunt heenkronkelde. De boschruggen aan beide kanten leunden gemakkelijk tegen de ronde, lage, naakte rotsen aan.

De menigte uit de gerechtszaal was voor den winkel blijven staan. Ze bleven er wat praten, terwijl ze al rillend den eenen voet tegen den andere wreven.

Langzamerhand gingen ze één voor één den winkel binnen, waar een paar rendierlappen al een borrel stonden te drinken aan de toonbank.

‘Ik heb duizend rendieren’, pochte Nikko Nille, vroeger een geschikte kerel, maar thans een dronkaard en pocher, éen van Biettar Oula's hevigste vijanden, omdat hij indertijd met veel kans op slagen Elle 't hof had gemaakt, de groote, mooie, dikke Elle. Hij was aan het opsnijden. Hij had zeshonderd rendieren en om die te krijgen was hij genoodzaakt geweest een oude, manke weduwe naar 't trouwaltaar te leiden. Zoodra de wittebroodsweken voorbij waren was hij Elle het hof begonnen te maken. Maar daar het een wissel bleek te zijn, die nog lang op zich zou laten wachten, - de oude zou nog niet zoo gauw opstappen, - vond Elle het per slot maar wel zoo voordeelig een soliden man te trouwen dien zij kende, al was hij vroeger dan ook het gevaarlijkste dier uit de streek.

‘Ik heb de heele spaarbank van Hammerfest in mijn zak,’ pochte Nikko Nille.

Er liep een zwarte vloeistof over zijn onderlip en er droop grijs schuim uit zijn mondhoeken.

.... ‘Ik zou de heele kudde van Biettar Oula kunnen koopen. Maar ik zou zulke rendieren niet willen hebben, die....’ Een onwillekeurige vrees weerhield hem zijn opinie uit te spreken. Hij begon geimproviseerde schimpliedjes te zingen op de wijze van Biettar Oula's lied. ‘Biettar Oula slacht gedurende den winternacht.’

Mannen en vrouwen, die een zaligen roes te pakken hadden, vielen in, omhelsden elkaar en schommelden op de maat heen en weer. De vochtige, knolvormige gezichten, die uit de bonten pelsjassen staken, glommen als roodkoper in het flikkerende lamplicht, dat vaag violetkleurig de vochtige, van brandewijn doortrokken lucht trachtte te doorboren. De zweetdroppels die over hun wangen liepen, zagen vuil en zwart. De winkel zelf was in den zelfden trant. Op de planken lagen kleedingstoffen, halsdoeken en sjaals in de schelste kleuren door elkaar. Het was een bont mengelmoes van rood, blauw, geel en groen. In een glazen kastje op de toonbank prijkten koperen ringen, söljer en andere fraaiigheden van allerlei slag. De laatst aangekomenen drongen naar voren en vermengden zich onder de anderen en deden, met meer of minder succes, hun best zich dronken voor te doen, zoodat de kruik of het glas ook bij hen ophield.

‘Arme stakkert, arme stakkert. Elle, E - elle, Elle, E - elle.’

Maar er ging een schok door de saamgedrongen menigte toen plotseling Biettar Oula de deur opende en zich met zijn ellebogen een weg door de menigte baande. Kleine Andi had zich aan zijn vaders lange zwaard vastgeklampt. Het reusachtige sabelmes en de met zilver beslagen schede was een wapen dat de kleine jongen innig aanbad.

Biettar Oula wierp een vetten, groeten rendierbout op de toonbank. ‘Daar zullen we cognac voor drinken.’ Hij was grooter en deftiger dan de andere Lappen; hij dronk altijd den duursten brandewijn en de winkelier behandelde hem altijd met de grootste onderscheiding. De kruik werd neergezet. Hij nam er een flinke teug uit en gaf de kruik toen aan Elle, die er maar even haar lippen aanzette - en een beetje grinnikte, zooals veel vrouwen doen. Zij droogde met een punt van haar halsdoek haar zinnelijke lippen af, die bloedrood zagen en een goede gezondheid verrieden.

Biettar Oula zeide langen tijd geen woord, maar dronk des te meer. Zijn zwarte, scherpe oogen waren langzamerhand gaan schitteren en richtten zich nu aandachtig op een groepje dat zich gevormd had om een man, die nog al spraakzaam scheen te zijn en die men nu dronken trachtte te maken.

(Wordt vervolgd).