De Hollandsche Lelie. Jaargang 22

[p. 751]

Correspondentie van de redactie met de abonnés

De redactrice van de Holl: Lelie brengt ter kennis van de lezers van dit Blad, dat zij géén manuscripten, of brieven, haar naar aanleiding der redactie-aangelegenheden toegezonden door niet-abonnés, kan beantwoorden langs particulieren weg. De correspondentie in dit Blad dient zoowel tot de beantwoording van brieven, als tot de mededeelingen betreffende aangenomen en geweigerde bijdragen, en zij, die zelve geen abonné of abonnée zijn, kunnen dus niet verwachten langs een anderen dan den correspondentie-weg te worden beantwoord. Wanneer zij door leesgezelschapkring, of samen-lezen, of op welke wijze dan ook, gelegenheid kunnen vinden de correspondentie-rubriek te volgen, dan is de redactrice bereid hen dáárin te beantwoorden.

Op dezen regel wordt voortaan géén uitzondering meer gemaakt, en afzonderlijke nommers, correspondentie-antwoorden aan niet-abonné's behelzend, worden niet meer toegezonden.

Redactrice.

P.S. Het spreekt van zelf, dat deze regel alleen geldt voor eerstbeginnenden, èn voor briefschrijvers die in de corr: rubriek thuishooren.

A.B-K. - Ik had volstrekt geen ‘vaag idee van U als bekende’ toen ik Uw onderteekening las, maar wel overkwam mij een schuldbesef bij het zien daarvan, omdat ik mij heel goed herinner, hoe ik U jaren geleden particulier antwoord beloofde - iets wat ik toen nog wel eens deed, maar uit tijdgebrek heb moeten afschaffen, en óók omdat er iets onbillijks in was den eenen correspondent op die wijze boven den anderen te bevoorrechten. Dáárdoor dan zijt gij ook in den steek gebleven, en ik had in zoo lang niets van U gehoord, dat ik U reeds lang had geschrapt in gedachten onder mijn lezeressen, zoodat Uw vriendelijk schrijven mij een welkome verrassing was. - Gij zult hebben gezien dat ik Uw vraag plaatste. Indien de bewuste jonge dame niet bepaald aan de zee-zelve behoeft te zijn, maar de onmiddelijke nabijheid ervan voldoende is, dan zou ik U gerust durven recommandeeren het pension in de Boschjes, waar ik-zelve met mijn vriendin verleden jaar woonde, vóór wij deze woning hadden gehuurd: Villa Mignon, van Stolkweg 26, mej: van der Kloot. Deze dame verhuurt steeds zit- en slaapkamer afzonderlijk, dus ook diner enz. wordt alleen, op de eigen kamer, gebruikt; van af f 3.- per dag. (alles inbegrepen.) Maar misschien zoude zij voor een jong-meisje alleen een schikking willen maken, dat deze met haar-zelve mede-eet voor de gezelligheid. Ik kan U haar in alle opzichten recommandeeren, als een beschaafde, allerliefste, zeer-vriendelijke, zeeropgewekte dame van middelbaren leeftijd; haar villa is gelegen zeer beschut, op den mooisten stand van de Boschjes, welke zich, als het aan het strand te guur is, eigenen tot de wandelplaats voor zwakke gestellen; de afstand van daar naar het strand is niet meer dan een kwartier hoogstens. Ik ben overtuigd, dat de door U mij medegedeelde misbruiken van dat pension van het vorige jaar dáár niet zullen voorkomen. Ook zal het jonge meisje er zeker wel aansluiting vinden, want het is er altijd vol, en meestal van families, ook met kinderen veelal, die dan te zamen in den tuin zitten dikwijls, etc. Dan ken ik ook nog eene zuster van deze mej: van der Kloot, die nog dichter woont bij Scheveningen, maar in een straat meer, (vlak bij den Ouden Scheveningschen weg), en die ik ken (omdat ik er jaren geleden veertien dagen in huis was) als een eveneens allezins aan te bevelen, hoogst-inschikkelijke, zachte, stellig moederlijk voor de jonge dame zorgende vrouw. Haar pension is kleiner en rustiger; en ik vermoed, dat men bij haar allen te samen aan tafel eet tegenwoordig. Zij zou, denk ik, meer tijd hebben zich te wijden aan gezelligheid; haar prijs zal wel ongeveer 't zelfde zijn. En eindelijk zijn er nog twee zusters van der Kloot, die ik óók ken, en óók gerust durf aanbevelen, maar wier pension, eveneens in de Boschjes, vlak bij villa Mignon, misschien wat héél druk zou zijn, daar het meer een hôtelpension is. Aansluiting echter zou het jonge meisje er in overvloed vinden, en goede behandeling eveneens. Ik ben volkomen bereid, indien gij het zoudt wenschen, alle verdere inlichtingen voor U bij die dames te gaan vragen. Een familie, in den door U gewenschten zin, weet ik hier niet.

Het spijt mij, dat gij niet aan uw zoo dikwijls gekoesterd voornemen mij eens te schrijven hebt gevolg gegeven, en mij hebt verteld welke artikelen in de Lelie uw instemming hebben, en welke niet. Ik houd altijd graag voeling met mijn lezers. Dat mijn boekbeschouwing over Moeder van Anna van Gogh - Kaulbach uw sympathie wegdroeg kan ik mij begrijpen, omdat gij het reeds hebt gelezen; mij dunkt een moeder, als gij-zelve er eene zijt, moet voor zooiets zoo kunnen meevoelen. Het begin vooral, van dien dood van den vader en van dat eenzaam achterblijven met dadelijk de finantieele zorgen vóór zich, onder het verdriet dóór, was treffend van waarheid. Ik denk altijd, rijke menschen weten niet hoe goed zij het in dat opzicht hebben als hen zulke sterfgevallen treffen; zij kunnen zich ten minste den tijd gunnen voor hun smart.

Ik vind uw beschrijving van uw gelukkig huishouden zoo recht aantrekkelijk, b.v. dat zelve-naaien voor uw kinderen. En ik ben óók blij, dat gij, bij uw geluk van moeder, toch ook nog een plaatsje overhield in uw hart voor een herdershond.

Voor uw belangstelling in de Dagboekbladen dank. Ja, mijn vader verdient wat gij over hem schrijft.

Kootje. - Gij geeft geen pseudoniem op, zoodat ik ben genoodzaakt mijn toevlucht te nemen tot den titel van dat bewuste manuscript, in de hoop dat gij U-zelve zult herkennen erin. Om U mijn goeden wil te toonen beantwoord ik U terstond na de ontvangst van uw bericht dat gij opnieuw abonnee zijt geworden. Ik heb namelijk inderdaad die twee brieven van U ontvangen, waarover gij schrijft, en U beide keeren in de Lelie geantwoord erop, dat ik niet particulier correspondeeren wilde, dat gij dus, als gij wenschtet voeling met mij aan te houden, moest trachten de Lelie te lezen, omdat uw verzoeken om particuliere beantwoording U natuurlijk niet zouden helpen. Vermoedelijk zijn die correspondenties niet ouder uw oogen gekomen. Gij kunt toch zelve wel begrijpen bij eenig nadenken, dat het onbillijk zou zijn menschen, die ‘graag met mij willen correspondeeren’, maar geen lust hebben het Lelie-abonnement daarvoor te betalen, wèl particulier te beantwoorden, en de abonnes te veroordeelen tot den veel minder intiemen weg van openbare correspondentie in de Lelie. Op die manier zouden de abonnés immers achtergezet worden bij de niet-abonnés. Het doet mij genoegen dat uw verlangen U heeft gedreven uw abonnement weer te beginnen, en, zooals gij ziet, wil ik mijn antwoord nu ook niet lang uitstellen. Dat bewuste manuscript is U, denk ik, teruggezonden, of wellicht ook is het geplaatst, terwijl ik de typhus had, en de heer Servaas van Rooijen de redactie waarnam. Er staat mij daarvan zelfs iets voor. Die heele geschiedenis is zoo lang geleden, dat ik U er nu geen uitsluitsel meer op kan geven; als het niet in die typhus-dagen per vergissing is geplaatst, dan heb ik het U indertijd teruggezonden, of het is vernietigd geworden, omdat gij het niet bijtijds hebt teruggevraagd (binnen een maand), dat laatste is óók mogelijk, ja waarschijnlijk. - Gij hebt waarschijnlijk gelezen mijn artikel onlangs: Een logisch gevolg, over Vrouwenkiesrecht, waaruit gij dan zult hebben gezien dat ik, schoon zelve het recht van stemmen niet wenschend voor mij, en niet wenschelijk achtend ook dat het der vrouw worde gegeven, nogtans de tegenwoordige regeling een onrechtvaardigheid acht, alleen gehandhaafd uit vrees. - Immers, in een staat waarin men de erfopvolging in de vrouwelijke lijn toelaat, dus een vrouw geschikt acht tot regeeren, tot de allerhoogste waardigheid, is het een schreeuwende wanklank andere vrouwen uit te sluiten van politieke rechten, en haar het kiesrecht te onthouden. - Indien de toevallige geboorte op den troon een vrouw kan waardig maken tot het vervullen van de hoogste waardigheid in den staat, tot regeeren over allen, dan is het onzin alle overige bekwame, gestu-

[p. 752]

deerde, ontwikkelde, onafhankelijke, haar eigen brood verdienende vrouwen, in dien zelfden Staat, te verklaren voor onmondigen. Alleen die landen, die de vrouw uitsluiten van de erf-opvolging, kunnen in dat opzicht bogen op consequentie. Bij ons en in Engeland is de zaak van het kiesrecht voor de vrouw reeds gewonnen uit een zuiver rechtvaardigheids-oogpunt, alléén door de regeling van de troonopvolging.

Wat is er veel veranderd in uw leventje sinds ik het laatst van U hoorde! Gelukkig is het geen slechte tijding, die ik van U kreeg, maar, mij dunkt, gij zult het leeg voelen thans om U heen. - Mijn nieuwe roman: Wat nooit sterft komt dit jaar uit. - Vriendelijk gegroet.

G. - Ik laat nu die katten-questie maar rusten, want ik geloof U heel graag, dat gij 't niet helpen kunt, en dat ik U misschien wat hard beoordeelde, maar ik moest toch lachen om uw excuus dat er al veel menschen zijn geweest die uitriepen: ‘Ik had ze al lang weggedaan’, dat heeft er zoo iets van of een kind zegt: ‘Ik ben toch niet zoo heel ondeugend, want Pietje of Jantje is nog veel stouter dan ik’. - En nu genoeg hierover. Ik dank U heel hartelijk voor uw besluit.

Wat ik denk over 't verdrinken van pas-geboren diertjes? - Ik geloof, als men niet zeker weet een goed thuis te vinden voor hen, dat het beter is hen terstond te verdrinken, dan hen te laten groot worden, om ze dan de straat op te jagen. Het spreekt van zelf dat niemand onzer al de hondjes en al de katjes kan behouden, die zijn poes of zijn teefje ter wereld gelieft te brengen. Dat is weer een van de natuur-inrichtingen, waartegen wij machteloos zijn, dat zij een overproductie schept op al zulk gebied. En daarom vind ik het het beste die jongen, zoodra zij er zijn, te verdrinken, en slechts een ervan bij de moeder te laten. Voor deze zelve is het hard, maar zij zoekt gewoonlijk niet langer dan een dag, en vergeet dan, en voor de kleine diertjes is verdrinken, vóór zij tot bewustzijn kwamen, veel gelukkiger dan later een zwervend, verwaarloosd, hongerlijdend bestaan. Gij hebt ook volkomen gelijk dat de moeder-zelve door te véèl jongen lijdt. Onze Jobje, nu, omdat wij vier mannetjes hebben, bij een ander, had vijf jongen tegelijk, en de veearts waarschuwde ons, dat dit voor haar te véél was, en óók dat de eene (Maries kleine Piet) niet genoeg kreeg. Wij hielden hem juist dáárom bij ons, uit medelijden, omdat hij een misbakseltje dreigde te worden, en Gétje ook bleef bij ons; de andere drie, mooie hondjes, konden wij onder dak brengen.

Wáárom ook zou men het recht niet hebben zulke kleine levens te dooden, indien men enkel ongeluk voor henzelven vooruit kan zien.? Ik denk altijd, waar ik in zoovele gezinnen een overproductie zie, van niet-gewenschte, alleen uit lichtzinnigheid ter wereld gekomen schepseltjes, soms reeds met ziekten of erfelijkheidskwalen onder de leden, vóórbestemd tot armoede, onzedelijkheid, misdaad, ellende, hoe janmer toch, dat niemand hen durft uit de wereld helpen vóór zij er iets van af weten wat hen straks wacht. En dan de idioten, de krankzinnigen, de ongeneeslijk-zieken, de stumpertjes naar lichaam of naar geest, van de geboorte-af al!

Ik vind het heel vriendelijk, dat gij mij bloemen uit Uw, tuin wilt zenden, en ik wil die ook graag aannemen, maar gij moet nu niet meer denken dat ik boos ben; ook zonder bloemen zijn wij nu weer heelemaal verzoend met elkaar.

Renier. - Vindt gij heusch, dat gij zoo lang hebt moeten wachten op antwoord.? Uw brief was van 28 Maart. Ik zocht hem dadelijk op, en beantwoord hem thans terstond. - Dat gij onder die droeve omstandigheden, waaromtrent ik U mijn oprecht leedwezen betuig, niet eerder hebt geschreven, begreep ik heel goed. - Ik kan niet uitmaken of gij meer aanleg hebt voor tooneel-arbeid dan voor dichten, omdat ik op het eerste gebied nog niets van U zag, maar wél geloof ik te kunnen beslissen, dat gij veel meer uitmunt in Uw gedichtjes dan in Uw proza. Het laatste is middelmaatwerk, in de gedichtjes daarentegen zit belofte.

Ja, die praatjes van redacties, die iemands werk zoo heel goed vinden, en het toch niet aannemen, die kan je opbergen, bij al de vele phrasen waarvan de wereld vol is!

Een roman, bij wedstrijd uitgeschreven, moet dunkt mij wel worden Machwerk. En dan vind ik de prijzen ook niet héél aanlokkelijk. Ik zou op die manier niet kunnen werken.

Ja, gij hebt mij heel prettig op de hoogte gehouden van Uw wedervaren en Uw plannen, die mij werkelijk interesseeren. Ook Uw plannen in het particuliere leven, na dat sterfgeval, interesseeren mij; - gij schrijft daaromtrent niets.

Uit Uw tweeden brief zag ik met groote vreugde Uw succes. Ik feliciteer U van harte. Zendt mij het bericht, dan neem ik het over.

Gonda II. - Ja, als gij een stuk hebt geschreven in den trant van Heijermans, dan zult gij misschien daar, bij die Vereeniging, slagen. Misschien. Overigens hoop ik voor U, dat gij U in Uw eigen beoordeeling vergist, want ik zou het jammer vinden, indien gij tot zulk een vulgair taaltje zijt vervallen

Jo. - Ik vermoed dat een eerst in druk verschenen tooneelstuk minder kans heeft dáárna tot opvoering te worden aangenomen dan een oorspronkelijk, nog onbekend tooneelwerk. Maar, waarom niet éérst die zaak besproken met een of anderen tooneel-directeur-zelf? - Ik vermoed eveneens, dat gij veel gemakkelijker een uitgever zult vinden voor een reeds met succes opgevoerd tooneelstuk, dan voor een onbekend, niet opgevoerd drama. Vermoedelijk vindt gij in het laatste geval géèn uitgever, die dat aandurft, tenzij gij-zelf alle kosten wilt dragen. Ik zou U dat niet aanraden intusschen; daarentegen betwijfel ik zeer, of gij een honorarium zult kunnen bedingen, indien gij een uitgever vindt voor zoo iets; gij moogt blij zijn als hij het aandurft voor zijn rekening. Hartelijk gegroet. -

L.A.A. van K. - Ja-zeker, ik heb Uw stukje. - ‘Zoek’ raakt gelukkig nooit iets bij mij, wat redactieaangelegenheden aangaat. Inderdaad weerhield plaatsgebrek mij U een beurt te geven, maar die komt nu heel-spoedig.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Nagekomen Correspondentie.

Maria II. - Ik heb Uw vorigen brief met het portret; antwoord de volgende week.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

Spoed-Correspondentie.

Dirk ten Haghe. - Ik zal trachten U de bewuste nommers zoo mogelijk te bezorgen.

W.K. - Ik wil U met alle genoegen het adres van den hart-specialiteit, onder wiens behandeling ik ben in het buitenland, per briefje toezenden, omdat het geven van adressen van doktoren in een Blad als dit strijdt tegen onzen redactie-stelregel. In deze week zoo mogelijk.

Mej. E. - Als lezeres van de Lelie weet U zeer goed dat ik niet particulier antwoord; nogtans zou ik op Uw eerste schrijven verleden week U wellicht met een enkel woord hebben beantwoord particulier, indien U niet gisteren, - Zondag-avond, - de onhebbelijkheid hadt gehad mij een tweede briefje met ‘antwoord-wachten’ in huis te sturen; want U zult toch-zelve wel inzien, dat onhebbelijk hiervoor het juiste woord is, omdat ik op Zondag-avond even goed vrij wensch te zijn als een ander, en geen lust heb dan de sonnetten van zenuwzieke juffers te genieten, terwijl er op antwoord wordt gewacht. Indien gij-zelve die zenuwzieke vervaardigster van sonnetten waart, zou ik 't U kwijtschelden juist om dien toestand, maar, dat gij, de gezonde, mij op die manier vervolgt, beneemt mij allen lust voor U een uitzondering te maken, en U particulier mee te deelen, dat ik geen plaats heb voor de gedichtjes, die zenuwzieke juffrouwen ‘zoo graag gedrukt zouden zien’. Ook geloof ik, dat gij Uw beschermelinge volstrekt geen dienst doet met haar in die dichtwoede aan te moedigen. ‘Als zij tot niets kan komen’, zendt haar dan de vrije lucht in, en geef haar een flink bord eten, maar moedig haar niet aan tot ‘sonnetten’; dat is voor zulke patienten waarlijk niet zenuwversterkend; integendeel. Ik gaf het gisteren mede terug in de enveloppe-zelve, ongelezen.

Redactrice Holl. Lelie.

‘Ongecorrigeerd geplaatst.’