bekend New-Yorksch architect doodschoot, omdat deze volgens hem, de moordenaar, diens vrouw, een vroeger model van schilders en véélbesproken actricetje van den tienden rang, voor hun huwelijk heeft verleid, en na dien tijd op nieuw wilde lastig vallen. - Terwijl de couranten de vuile bijzonderheden van dit proces en de schaamtelooze onthullingen van het als getuige optredende vroegere model met gretigheid uitpluizen, zit de gerechtszaal vol dames, die van heinde en verre zijn gekomen om zich geen woord van al die schauwe onthullingen te laten ontgaan. Dat de president, toen hij de bijzonderheden àl te kras begon te vinden, de zaal liet ontruimen, was volgens de mededeeling van The New-York Herald voor al deze saamgestroomde dames ‘een groote teleurstelling’. -
- Ik kan best begrijpen, dat U, die een gelukkige echtgenoote en moeder zijt, (al hebt U óók Uw deel van leed nu, U zelve getuigt dat toch), uit dit oogpunt niet zoudt willen ruilen met een anderen toestand, en U niet kunt voorstellen, dat men liever man is dan vrouw. - Maar zij, die haar normale bestemming niet bereikten en zich niet gelukkig voelen, hebben misschien niet heelemaal ongelijk, als zij liever mannen zouden zijn, want vindt U óók niet, dat een man over 't algemeen een gemakkelijker leven heeft dan een vrouw, en veel minder overgevoelig is dan zij, waaruit volgt, dat hij zich in de onvermijdelijke levensteleurstellingen en levens-slagen gemakkelijker schikt dan zij. - Een man heeft dóór zijn man-zijn allerlei voorrechten, lichamelijk en maatschappelijk, die de vrouw mist; dus, als zij zich niet bevredigd voelt in haar eigen vervulde vrouwen-roeping, dan ligt het voor de hand, dat zij liever man zou willen zijn. -
Ten slotte durf ik op het intieme gedeelte van Uw brief niet veel antwoorden, maar alleen dit wil ik U zeggen, waar U vraagt: Wat zoudt U doen?: - Ik zou net zoo handelen als U. Ik vind Uw handelwijze voorbeeldig en overeenkomstig de waarachtige moederplicht, en ik voor mij geloof, dat ik nóóit mijn kind zou loslaten om zulk een reden, want juist dan was hij alles kwijt. - En nu behoudt U dóór Uw liefde en Uw goedheid een invloed op hem, die hij nu misschien zelf niet bemerkt, maar die hem zeer zeker ééns ten zegen zal zijn, als het uur komt waarin hij voelt zijn moeder noodig te hebben. -
- - Neen, zeker was het mij volstrekt niet te veel, maar integendeel een héél aangename verrassing, dat U mij nog eens schreef om mij Uw sympathie te betuigen met de corr: aan Noord. - Heusch, ik kan U niet genoeg verzekeren, dat ik het integendeel altijd prettig vind, als mijn correspondenten in zich den lust voelen iets van zich te laten hooren, al komt de eene brief ook nog zoo gauw na den anderen; en dat U dan haastig schrijft of een vlekje maakt komt er immers niets op aan. U hebt méér te doen, dat weet ik. - Te zwaar was Uw brief in 't geheel niet. Nogmaals heel veel dank, vriendelijke groeten. -
Excelsior. - Dat is een heele correspondentie van U, die vóór mij ligt. In gevolge onze afspraak beantwoord ik alleen die gedeelten uit Uw brieven, die mij daartoe geschikt voorkomen. Dat gij er mij altijd mee genoegen doet zoo vertrouwelijk te schrijven, en dus volstrekt niet mijn tijd te veel in beslag neemt, spreekt zóó van-zelf overigens, dat ik het U maar niet opnieuw zal verzekeren. Gij moet ook reeds hebben bemerkt uit mijn correspondenties met anderen, dat Uw gedachtenwisseling met mij meerderen der lezers interesseert, en ook uit dat oogpunt dus zijn nut heeft. -
Hetgeen gij mij schrijft aangaande de te zware examenstudie, niet geschikt voor vrouwenhersenen, is een bevestiging te méér van hetgeen door den leeraar van Deventer indertijd is betoogd, in het door mij aangehaalde artikel van zijn hand in de Vragen van den Dag, waarin hij constateert, dat zijn veeljarige ondervinding aan burgerscholen en gymnasium, dat vrouwen en meisjes en door lichamelijke en om andere redenen, als zij tot een zekere hoogte zijn gekomen, achterblijven bij de jongens voor hun klasse of zich overwerken met de treurigste gevolgen van haar zenuwgestel. - Uw eigen ondervinding en het antwoord van Uw leeraar bewijzen hoezeer hier de waarheid ligt. Zelve ken ik meerdere gevallen van ouderen dan gij, onderwijzeressen met veel acten, die steeds als bijzonder knap en vlug van hoofd bekend stonden, en die een voor een zenuwziek worden wegens overwerken.
In Uw volgenden brief schrijft gij o.a.: ‘Ik denk dikwijls dat vrouwen, die handig zijn in vrouwendingen, over eenigen tijd het bijzonder goed zullen hebben, omdat er haast geen concurrentie meer voor hen zal bestaan.’ - Reeds het feit-zelf, dat gij dit denkt en inziet op Uw leeftijd en bij Uw examen-leven, bewijst m.i., dat er een gelukkige helderheid van inzicht begint te ontstaan in het opkomend jonge geslacht van vrouwen. Want zoo is het inderdaad. Wij kunnen niet allen het zelfde werk doen, zonder dat er een te veel ontstaat in die eenzelfde richting. - Dat feit doet zich reeds overal voor. Overal zijn méér sollicitanten voor posterijen, onderwijs, ministeries, enz. enz., dan plaatsen beschikbaar. Dat is het consequente gevolg van de heerschende neiging alle ambten en betrekkingen open te stellen voor vrouwen. - Dezer dagen hebben in Parijs de eerste twee vrouwelijke huur-koetsiers haar intrede gedaan, en er is een echt fransche bon-sens in het naroepen van het straatpubliek, terwijl zij in triomf rondreden: ‘Zit je man ondertusschen de kousen te stoppen, en maakt hij de pot klaar.’ - Dat de volkomen verstoring van het gezin-leven, het meer en meer afnemen der huwelijken en geboorten (in Frankrijk reeds lang een ernstig vraagstuk van den dag) gelijktijdig moet volgen uit zulke toestanden spreekt van zelf, maar ik wil die questie hier ter zijde laten om U meer direct te antwoorden op Uw volzin. - Wel, als ik meisjes had gróót te brengen, zou ik ze zeer zeker het een of ander laten leeren, waardoor ze haar eigen brood konden verdienen, maar ik zou, in haar eigen welbegrepen belang, haar in vrouwelijke dingen laten onderrichten, huishouden-doen, strijken, wasschen, tea-rooms-organiseeren, japonnen of hoeden maken, het pension-wezen, al dergelijke dingen in één woord, waarin zeer zeker een toekomst ligt voor de haar brood verdienende vrouw, als zij daarvoor
is opgeleid, om het in het groot en met werkelijke kennis van zaken te doen. - Maar juist omdat de meerderheid, als zij maar eenigzins de hersenen er toe bezit, wil studeeren en examen-doen, juist daarom zijn zij, die zich op de bovengenoemde dingen noodgedrongen zien aangewezen, uitteraard zoo dikwijls beunhazen, geheel niet-behoorlijk onderlegd, en volslagen onwetend van hetgeen er nóódig is om in zoo iets te slagen, niet als brekebeen, die er maar eventjes komt, maar als eene die fortuin maakt. - Valsche schaamte zou mij geen oogenblik weerhouden in het kiezen van welk vak ook, als ik er maar den rechten aanleg toe had, want er bestaat geen standverschil heden ten dage, nu geld alles regeert. De oudste geslachten van Engeland en Frankrijk halen hun rijke schoondochters uit Amerika, waar vader het reuzen-fortuin verdiende met varkens-slachten en onnoembare vuiligheden in blikjes stoppen (Chicago-schandalen). - En ook overigens is het een bekend feit, dat de meeste hedendaagsche geldaristocraten zijn betrokken in handels-ondernemingen en winkels. In elk vak kan men zich onderscheiden; alles hangt af van de wijze waarop het wordt uitgeoefend, en ik voor mij zou het veel eervoller vinden als modiste of als tailleuse voor dames fortuin te maken door mijn goeden smaak, uitstekende coupe en zaak-kennis, dan mijn levenlang te blijven brekebeenen in een pijnlijke concurrentie als advocaat of ambtenaar met honderden en duizenden mannen, wier geheele positie nu eenmaal meebrengt, dat zij 't in hun macht hebben in de maatschappij te overvleugelen de vrouw. - Iedereen die rondom zich ziet kan dat opmerken. Overal beunhaast de gestudeerde vrouw op 'n allerongelukkigste wijze, naast tal van slagende mannen, waaronder er misschien zijn, veel minder knap dan zij. En de eenige vrouwelijke dokter van eenige vermaardheid die wij bezitten, heeft dat in hoofdzaak daaraan te danken, dat een man, een beroemd professor, haar
recommandeerde.
Ja, in het hoofdartikel Emancipatie stonden inderdaad ware opmerkingen, en wat dat andere over Karakters betreft, hetgeen gij daaromtrent schrijft is volkomen-juist. Menschen, vrouwen vooral, die zich opproppen met geleerdheid, zijn er genoeg, maar het gezonde verstand, het zich-zelf-zijn, ontbreekt bij de meesten volkomen.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
