die op eenmaal als een helder schijnende fakkel, de inwendige partijtoestanden verlichten, zooals die zich sedert Dresden hebben ontwikkeld. Onze elementaire partijbeginselen, de vrijheid van overtuiging en de democratie, staan op het spel. Als men in deze omstandigheden zweeg, zou men verraad jegens de partij begaan.’ Ook het Volk schaarde zich in hoofdzaak aan de zijde der zes ontslagen redacteurs en meende dat hier een belangrijk demokratisch beginsel op het spel stond, hetwelk de Duitsche partij zeker zou weten te handhaven.
En wat blijkt thans. Dat de zes verongelijkten het hoofd hebben in den schoot gelegd en de S.D. pers juicht deze oplossing toe.
Voor eenige weken was het een ‘algemeene zaak der arbeiders’ aan de ontslagen redacteurs recht te doen, en hierdoor een levensbeginsel der S.D. te redden. Thans is het een ‘algemeene zaak der arbeiders’ hun den mond te snoeren.
En, o wee dengene die hierop durft wijzen, dan heet het, als daarover afkeurend wordt gesproken, dat de houding van de burgerpers genoeg bewijst dat, ‘wij op den goeden weg zijn.’
Altijd wordt het door de socialisten voorgesteld, wanneer men tegen de beginselen der S.D. is, dat men tegenstander is, omdat het belang dit mede brengt. Komt men met argumenten, dan heet het: ‘ja, gij spreekt zoo omdat uw kapitalistenbelang dit medebrengt, gij denkt burgerlijk en zijt juist door uw klassestandpunt, door een diepe kloof van ons gescheiden; dat gij zoo denkt, spreekt vanzelf, maar dat wij u niet gelooven, spreekt evenzeer van zelf.’ Zij trachten de meening ingang te doen vinden, dat iedere meening slechts een reflex is van een belang, en dat iedere tegenstander achter het masker van argumentatie slechts hun eigen belang beoogen. Zoo wordt de strijd overgebracht op een terrein, dat niet zooals vroeger, men een partij diende, of meeningen verkondigde om daardoor te werken in 't belang van 't geheel, van den staat of de maatschappij, maar overtuigd is van iets, omdat 't eigenbelang er van gediend is. Zoo komt men niet meer te staan tegenover elkaar als ridderlijke figuren, die een kamp aanvaarden, om meeningen, om rechten, om het belang van het geheele volk, doch wordt die kamp verlaagd tot het verachtelijkste wat bestaat.
Alleen, men zou dan laten willen voorkomen dat een ander, niet-socialisten streden om hunne belangen, doch dat zij en zij alleen den strijd aanbonden geleid door hoogere motieven. Jammer voor de sociaaldemokraten, dat de anarchisten hen weer in 't haar zitten om te bewijzen, dat het hun, de S.D., te doen is om de vette postjes.
Doch, hoe het er uit zal zien wanneer zij eens waarlijk een oogenblik de macht in handen konden hebben, dat kan men vernemen wanneer ze zoo af en toe eens minder goed letten op 't geen ze in geschrift verkondigen. Men weet dat zij ook zoo gaarne willen doorgaan voor de vredes apostelen - en hoe ze het een minister van Marine kwalijk namen, wanneer hij de minder vertrouwde elementen uit den dienst verwijderde, elementen, die op allerhande manieren afbreuk deden aan de dicipline. Doch men moet wel in 't oog houden de dicipline van thans, niet de dicipline die er ook noodwendig moet zijn in hun toekomststaat. Het is alweder de dicipline van anderen. Duidelijk kwam dit uit toen het Volk naar aanleiding van en in verband met de spionage in het Fransche leger en het daarover in de Fransche kamer gevoerd debat schreef:
(Slot volgt).
BIERMAN.