De Hollandsche Lelie. Jaargang 18

Varia
De Moed der Vrouw.

Het heeft mij dikwijls getroffen, dat de vrouw, die zich in het dagelijksch leven soms zoo kleingeestig en kleinzielig kan aanstellen, in bijzondere omstandigheden, of voor bijzondere feiten geplaatst, dikwijls een moed en heldhaftigheid bezit, waarin zij den man verre overtreft. - Zijn het niet in de groote revoluties de vrouwen, die veel onversaagder nog kampten in de voorste gelederen, dan de mannen? Zijn het niet in epidemieën, hoe vreeselijk of afzichtelijk ook, de vrouwen, die op haar post blijven, en het gevaar onder de oogen zien, waar de mannen zich vreesachtig afwenden, of op de vlucht slaan? - Voorbeelden van vrouwen-moed biedt zoowel de geschiedenis als het particuliere leven te over! En waardig uit zich daaronder het nobel gedrag dier Russische Grootvorstin, die, terwijl de Czaar-zelf en de andere mannen harer omgeving zich angstvallig schuilhouden, uit vrees voor een dynamiet-bom, de zelfverloochening en de onversaagdheid bezit te voet door de straten van Moskou te gaan, om het lijk te volgen van den ongelukkigen koetsier van haar man, mede-slachtoffer van den verachtelijken sluipmoord!

Ik weet wel hoe er gezegd is, dat de

[p. 596]

Grootvorstin-zelve te bemind is, dan dat men haar-persoonlijk zou willen dooden! Maar zelfs al ware dit feit voldoende gestaafd, dan nog is het geen waarborg voor hare veiligheid, omdat juist bij dit soort verraderlijke aanslagen telkens onschuldigen worden vermoord, door het verkeerd - of te-vroeg-springen der bommen, etc. - Wanneer het wáár is, dat de aanval op het leven van Grootvorst Sergius slechts een voorspel is van vreeselijke moorden, wanneer inderdaad de lucht in Moskou zwanger is van geheim-gevaar voor de Keizerlijke familie, dan spreekt het van-zelf, dat deze Duitsche prinses, door haar huwelijk Russische Grootvorstin, evenveel gevaar loopt als gansch haar Grootvorstelijke omgeving. De verachtelijke duisternis-kinderen, die in het verraderlijk donker werpen met dynamiet, hebben reeds tallooze malen getoond, hoe weinig hun de persoon-zelf geldt zoodra hun programma een moord meebrengt. Onschuldigen en schuldigen vallen dan gelijkelijk. - Bovendien, wat had de arme, buiten de politiek levende, in haar zoon reeds zoo-diep-getroffen Keizerin Elizabeth misdaan aan de anarchisten? En toch is zij-óók op de lafhartigste wijze neergestoken als een dier! -

- Neen, de verzekeringen van hen, die haar valschelijk voorpraten van: Vrede, vrede en geen gevaar, zullen deze, zoo-even zoo vreeselijk gewaarschuwde Grootvorstin wel niet kunnen gerust-stellen. Maar met een sublieme onversaagdheid, waartoe alléén de vrouw in staat is, schrijdt zij moedig door diezelfde straten, waarin haar man een verraderlijken sluipmoord ten offer viel, waar misschien aan alle zijden bommen te wachten liggen, die slechts het sein tot werpen van noode hebben om haar, en mèt haar vele andere onschuldigen, op een afgrijselijke wijze te vermoorden, erger nog te verminken, in gruwelijkheid!

Heel de Keizerlijke mannen-schare schittert door afwezigheid. De Czaar kan wel, ginds in den oorlog duizenden laten lijden en sterven òm hem, in zìjn naam, maar zelf de gevolgen dragen van zijn Keizer-zijn, - hij durft niet! En de Grootvorsten volgen dat dappere voorbeeld, en houden zich ziek, en sluiten zich op in hun Paleizen! - Een jonge, zwakke vrouw echter is alléén sterk te midden van al deze mannen-zwakheid! Zij ziet haar vorstinnen-plicht en haar vrouwen-roeping. En zij gaat moedig te voet achter de baar van hem, die gestorven is in dienst van haar man; achter het lijk van het kind uit het volk gaat de vrouw van Konings-bloede....

En gróót is zij dáárom; gróót niet om haar vorstin-zijn in-naam, maar omdat zij vorstin is naar den geest, - vorstin in moed....

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.