Colloquium Neerlandicum 1 (1961)

Verslag van het eerste colloquium van hoogleraren en lectoren in de neerlandistiek aan buitenlandse universiteiten

[p. 25]

Verslag van de vierde werkvergadering gehouden op dinsdagmiddag 5 september, over het thema:
De buitenlandse student-neerlandist (studiereizen, studiebeurzen, vacantiecursussen, werk- en woongelegenheid)

Uit verschillende verslagen van Nederlandse docenten aan buitenlandse universiteiten is gebleken, dat in vele gevallen bij buitenlandse studenten tekenen zijn waar te nemen van een toenemende belangstelling in de Nederlandse taal en cultuur. Deze belangstelling is, zoals uit het verslag van de eerste werkvergadering is af te leiden, van uiteenlopende aard.

Waar die belangstelling van meer dan oppervlakkige aard is, ontstaat bij menig student de behoefte eens persoonlijk met Nederland en/of België en met inwoners van die landen kennis te maken. Zulk contact kan op drieërlei manier tot stand komen: a) door studiereizen b) vacantiecursussen en c) door een tijdelijk-permanent studieverblijf in één van de genoemde landen. De specifieke problemen en behoeften van deze drie verschillende groepen van studenten zijn uiteraard verschillend van aard, hoewel zij in sommige opzichten kunnen samenvallen.^*

* Instellingen in Nederland, die zich speciaal met de buitenlandse student en zijn behoeften bezig houden, zijn:

a)

de Stichting voor Internationale Samenwerking der Nederlandse Universiteiten en Hogescholen (Netherlands Universities Foundation for International Co-operation - NUFFIC), Molenstraat 27, Den Haag.

b)

de Foreign Student Service (FSS), Oranje Nassaulaan 5, Amsterdam.

Eerstgenoemde organisatie verstrekt inlichtingen over studiemogelijkheden, instituten, bibliotheken enz. en kan bemiddeling verlenen voor het verkrijgen van huisvesting in het gebouw ‘Het Oude Hof’ voor buitenlandse studenten en docenten.
Laatstgenoemde organisatie heeft een handboekje voor buitenlandse studenten uitgegeven, getiteld ‘Studying in the Netherlands’, dat allerlei practische informaties bevat en waarin tevens een korte uiteenzetting is opgenomen van de diensten, die FSS en NUFFIC aan buitenlandse studenten kunnen bewijzen.

Ad.a) Studiereizen

Medegedeeld wordt, dat door de lectoren voor Nederlands in Duitsland sinds 1951 een drietal door het Ministerie van O.K. & W. gesubsidiëerde studiereizen naar Nederland zijn ondernomen. Zie voor bijzonderheden hieromtrent Dr. Jalinks Rapport over het Nederlands onderwijs in de Bondsrepubliek en West-Berlijn, blz. 23 (laatste stuk). Te vermelden is in dit verband, dat

[p. 26]

bovengenoemd ministerie tegenwoordig zelf over de mogelijkheden beschikt dergelijke excursies te organiseren.

Ad.b) Vacantiecursussen

Op het ogenblik bestaan in Nederland de volgende vacantiecursussen:

1.	Een jaarlijkse vacantiecursus van de gezamenlijke Nederlandse universiteiten en hogescholen, georganiseerd door NUFFIC, afwisselend in één van de universiteiten/hogescholen gehouden. De cursus duurt ongeveer 3 weken, behandelt onderwerpen van internationaal belang en wordt in het Engels gegeven.
2.	Een jaarlijkse zomercursus in de Nederlandse taal en cultuur, georganiseerd door het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, en gehouden aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, thans echter alleen voor Franssprekenden.

Het colloquium was van gevoelen, dat de onder 2 bedoelde cursus uitgebreid en toegankelijk gemaakt zou kunnen worden voor Engels- en Duitssprekenden en eventueel voor anderstaligen, naar gelang van de omstandigheden.

De kosten aan dergelijke cursussen verbonden zijn, naar de mening van verschillende docenten, voor de meeste studenten een bezwaar. Gevraagd wordt, of het niet mogelijk zou zijn, met het oog op de hoge kosten, die voor een korte periode gemaakt moeten worden, aan de deelnemers een tegemoetkoming in de vorm van reis- of studiebeurzen te verlenen. De tijdsfactor wordt uitvoerig besproken. Voor zeer veel studenten is in bepaalde perioden van het jaar deelname volkomen uitgesloten. Van verschillende zijden wordt de wenselijkheid bepleit van een zomercursus met Nederlands als voertaal, die de buitenlandse student-neerlandist de gelegenheid zou bieden practische ervaring op te doen in het verstaan van gesproken Nederlands. Zulk een cursus zou tevens kunnen dienen om buitenlandse studenten enigszins vertrouwd te maken met de Nederlandse taal, voor zij hun studie in het Nederlands aanvangen.

Ad.c) Tijdelijk-permanent studieverblijf

Bemiddeling bij het vinden van huisvesting wordt verleend door de V.V.V. (Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer), M.A.I.-bureaus (Maatschappelijk Advies en Inlichtingen), alsook door de kamerbemiddelingsbureaus van de verschillende universiteiten en hogescholen. Verschillende studenten-werkverschaffingsbureaus kunnen in bepaalde gevallen ook in dit opzicht bemiddelen. De vraag of financiële steun in de vorm van studiebeurzen mogelijk is, hangt in de meeste gevallen af van het land van herkomst van de studenten en de vraag of er een cultureel accoord tussen zijn land en Nederland en/of België bestaat. Op grond van verschillende culturele verdragen worden beurzen verleend.

[p. 27]

Men betreurt, dat er geen pamflet of brochure bestaat, waardoor de buitenlandse student-neerlandist volledig wordt ingelicht omtrent namen en leeropdrachten van de verschillende hoogleraren in de Neerlandistiek aan Nederlandse en Belgische universiteiten.

De mogelijkheid wordt vermeld, dat aan docenten vanuit sommige landen (b.v. vanuit Engeland, door bemiddeling van de Nederlandse Ambassade aldaar) financiële steun wordt verleend voor wetenschappelijk onderzoek in Nederland.

Het wordt wenselijk geacht, dat er een brochure verschijnt, die de noodzakelijke practische inlichtingen bevat omtrent de verschillende stappen, die een buitenlandse student na zijn aankomst in Nederland of België moet doen teneinde een verblijfsvergunning en eventuele verdere documenten te verkrijgen.

Bij bovenstaand verslag behoren de resoluties 14 - l6, vermeld op blz: 29-30.