Haerlems oudt liedt-boeck
(ca. 1640)–Anoniem Haerlems oudt liedt-boeck–
AuteursrechtvrijOp de Wijse: Van den slagh van Dueren.O Godt van Hemelrijcke
Siet doch neder in’t aerdsche dal,
| |
[pagina 6]
| |
Op u Kinderen al-ghelijcke
Die bedruckt sijn over al,
Al van Ducdalve met wreeden gheschal,
Hy vervolgt de Christenen groot en smal
Voor Haerlem buyten der stede,
Daer leyt hy met groot onvrede.
Duc d’Alve sant drie Posten getrouwe
Voor Haerlem de stede vailjant:
Of zy die stadt op-gheven wouwen
Van ’s Konincks wegen in zijnder hant,
Of wy eyssen de stadt te nzweert en te brant
Zo wy die winnen met stormender handt
En salder niemandt houden zijn leven
Wilt u in onser ghenade gheven.
Doe sprack een Borger van waerden
Wy hebben wel van sijn genade gehoort,
Al van die schamel Borgers van Naerden
Die zijn soo deerlijck vermoort,
Mans, Vrouwen, kinders, men sloeghse al doodt
Die borgers van Zutphen deden open de poort
Men woudese in ghenade ontfangen,
Maer sijn gheslaghen ende ghehangen.
De stadt wy niet op gheven,
Sprack de Overste Luytenant
Wy willense bewaren van ’s Conings wegen
En gheven ons in Godes handt
Ghy wilt den Koning verderven zijn lant
Vermoort de luyden aen elcken hant,
Met Kruyt en Loot wy u verwachten
van honger sult gy ons niet versmachten.
Doe schoten zy wel seven daghen
Op Haerelem met groot ghewelt
Cartouwen en dobbele Slanghen
Hebben zy op de mueren ghestelt
Maer die van Haerlem Schoten lustigh (in ’t Veldt)
Zy hebben soo menighen Ruyter ghevelt
En so menighen Spanjaert gheschoten,
’t Welck heeft den Cornel verdroten.
Men sagh Haerlem bestormen
Die spanjaerts vielen met macht daer an.
| |
[pagina 7]
| |
Daer lagen soo veel in ’t veldt gestorven,
Viermael zijnse gheslaghen daer van:
Want de vrouween quamen so stoutelick an
Met steenen, peckreepen, vyer ende vlam,
Wierpense de spanjaerts van de myeren,
Datse kreeten als leelijcke dieren.
Doen zy den lesten storm verlooren
Bleeffer wel acht hondert doot en gewont
De spanjaerden schudden haer ooren
Ghelijck als eenen Waeter-hondt,
Zy traden haer geweer met voeten terstont,
En riepen met tyrannighen grondt,
Dat Godt een Lutriaen was geworden,
Doe zy d’onnosel niet konden vermoorden.
Sestien Vaendels Knechten getrouwe
Zijn te Haerlem binnen gewent,
Noch twee vaendels gemonsterde Vrouwen,
Hebben soo menigen spanjaert geschent:
In ’t stormen deden zy grooten ghewelt,
Zy droeghen dat vaendelijn als een helt,
Soo lustelijck in haer handen,
Den Duc d’Alve tot zijnder schanden.
Die van Haerlem wilt hooren
Hebben twee poorten wijdt open gedaen,
Als of zijt gaven verlooren,
Dat hebben die spanjaerts verstaen,
Den Cornel riep: Loop an, loop an,
Nu staet af doot, spaert vrou noch man:
Want zy hebbent verlooren ghegheven,
En laet de Kinders in de wiege niet leven.
De spanjaerts zijn voort gheloopen
Om te vermoorden dat Christen bloedt,
Een loose brugghe was binnen de poorte
Die brack in met al dat spaens gebroedt,
Daer bleeffer wel ses honderdt doodt,
Misericordia riepen zy kleyn en groot,
Doe die achterste dat verstonden
Daer was geen kar aen haer aers gebonden.
Doe zijn die van Haerlem uyt getogen
Met een soo euvelen moet:
Zy hebben soo fellijck gheslaghen
Dat zy ginghen door haer bloedt;
| |
[pagina 8]
| |
Die spaensche Cornel die bleef daer doot,
Met veel soldaten en Capiteynen groot,
Godt heeft haer victory ghegheven,
Noch hebben zijt Gheschut nae Haerlem ghedreven.
Och wy arme Ducdalfs knechten
Sterven hier van armoede groot!
Hoe souden wy konnen ghevechten?
Hier lichter alsoo veele doodt;
’t Is al pots martel pots lijden aen elcken oore:
Heeft ons de Duyvel in Hollant gevoert?
Och! ten helpt pijpen noch trommen
Als de Hollanders beginnen te kommen.
Een borgher van Haerlem ghepresen
Heeft in Duc dalvens Legher ghevoert,
Vijftien Hollandtsche gevalschte Kesen,
Die daer af aten die bleven al doodt:
Een spanjaert vraegde hem metter spoet:
Van waer brenghdy dese Kesen goedt?
Van Amsterdam mijn goede Seignoren;
De spanjaert sprack: Wilt ons t’Amsterdam voeren.
’t Ghebeurde des avondts laten
Wilden de spanjaerts schampen daer van,
Daer quamen seven spaensche soldaten
Die dwonghen den goeden man
Dat hyse moest voeren nae Amsterdam,
Die twee hadden gouden keten an;
De voerman heeft een mijl of twee om gerede
Hy brochtse te Haerlem binnen der stede.
Doe zy te Haerlem quamen
De Vrouwen riepen al even dol,
Hier komen seven Heylighe Mannen
’t Isser effen een Galghe vol;
Die spanjaerts kreghen soo menigen sol,
Zy schudden haer eers, zy krauden bol
Des morgens sagmense hangen proncken,
De borghers den Voerman een gouden keten schoncken.
Oorlof ghy Christenen verheven,
Bid voor ons Hollanders kleyn en groot,
Dat ons Godt victory wil gheven
Teghen onse vyanden verwoet,
| |
[pagina 9]
| |
Wy willen nu strijden tot in den doodt,
Al sterven wy dan al om Godts woordt,
Soo bidden wy Christum ghepresen
Dat hy ons wil ghenaedigh wesen.
|
|