De Gulden Passer. Jaargang 78-79

[p. 92]

A1. Titelpagina met, boven het merk, de nauwelijks nog zichtbare inscriptie.

[p. 93]

De bibliotheek van P.P. Rubens: een reconstructie
Prosper Arents
Bewerking: Lia Baudouin, Elly Cockx-Indestege, Jacques De Bie & Marcus de Schepper
Eindredactie: Alfons K.L. Thijs

A. Boek met ex-libris van P.P. Ruben

A 1

-	Schilderboeck van Carel van Mander. [in Quarto.] (Cat. A. Rubens, p. 13, kol. 2).

Karel van Mander, Het schilder-Boeck waer in voor eerst de leerlustighe iueght den grondt der edel vry schilderconst in verscheyden deelen wort voorghedraghen. Daer nae in dry deelen t' Leuen der vermaerde doorluchtighe Schilders des ouden, en nieuwen tyds. Eyntlyck d'Wtlegginghe op den Metamorphosen Pub. Ouidij Nasonis. Oock daerbeneffens Wtbeeldinghe der figueren... Door Carel van Mander schilder.- Alkmaar: Jacob de Meester voor Passchier Westbusch te Haarlem, (1603)-1604.- 2 delen (300, 136 p.): portr.; 4^o. Gegraveerde titelpagina's voor het eerste en het tweede stuk, beide gedateerd 1604.

Het leven der oude antijcke doorluchtighe schilders, soo wel Egyptenaren, Griecken als Romeynen... Door Charel van Mander, schilder... 1603, f. [58]-90.

Het leven der moderne, oft dees-tijtsche doorluchtighe Italiaensche schilders... Het tweedde [sic] boeck, van het Leven der schilders. 1603, f. [91]-195.

Het leven der doorluchtighe Nederlandtsche, en Hooghduytsche schilders. By een vergadert en beschreven, door Carel van Mander

[p. 94]

schilder... 1604, f. [196]-[304].

Wtlegghingh op den Metamorphosis Pub. Ouidij Nasonis. Alles streckende tot voordering des vromen en eerlijken borgherlijcken wandels... Door Carel van Mander schilder. [8], 136, [2] p., [1] f.pl.

Vvtbeeldinge der figueren: waer in te sien is, hoe d'heydenen hun goden uytghebeeldt, en onderscheyden hebben... door C. van Mander, schilder. 1604, f. [123]-[138].

Aan dit exemplaar ontbreken de eerste 58 bladen van het eerste stuk en het hele tweede stuk te weten de Wtleggingh op den Metamorphosis Pub. Ouidij Nasonis waarin op genomen is de Vvtbeeldinge der figuren. Op het voordekblad is een strook geplakt met in een negentiende-eeuwse hand de volgende vermelding: ‘Collationné. Manquent les 58 premiers feuillets (qui traitent sur l'art d'apprendre à peindre). Ex. qui a appartenu à Pierre Paul Rubens, dont on lit sous le titre: Ex libris Pet. Pa^o Rubens, qui l'a annoté en beaucoups d'endroits. Le relieur l'a un peu trop rogné. J.F. Vande Velde dans son cat. (Gand, 1831, 2 vol. in 8) au n^o[...] cite l'édit. de 1604, qu'il dit être la première. Le présent ex. est bien la 1e édit. et cela de la 2e. Voir dans la vie de Van Mander par [...] s'il cite cette édit. 3 tom., 1 vol. 1603-1604. Car. goth. [...] pp. portent des annot. de sa main.’ Op het voorschutblad is een bleekgroene enveloppe gekleefd met daarin vier brieven, daterend uit 1877, van de Antwerpse stadsarchivaris P. Génard en de Brusselse bibliothecaris Henri Hymans, gericht aan de heer F. Molenschot, eigenaar van het boek. Onderwerp van de briefwisseling is de tentoonstelling gewijd aan het werk van Rubens die in dat jaar plaatsgevonden heeft in Antwerpen en waarvoor aan de heer Molenschot gevraagd werd zijn exemplaar uit te lenen. Zie: L'oeuvre de P.P. Rubens. Cat. de l'exposition organisée sous les auspices de l'Administration communale d'Anvers par l'Acad. d'archéologie de Belgique. Gravures, photographies, dessins, documents. Anvers, 1877, 179, nr. 15, 2e ed. Anvers, 1877, nr. 1225. Op de versozijde van het achterschutblad is in een achttiende-eeuwse hand geschreven ‘N^o 34 J.B. Dusart’. Het exemplaar werd in 1891 voor 110 F door bemiddeling van het antiquariaat Jos. Kockx door de Koninklijke Bibliotheek aangekocht.

Op de titelpagina staat in lichte inkt in handschrift opgetekend: ‘ex libris pet. pa. Rubens’.

Op f. 62 v, 63 r-v, 64 r-v, 65 r, 67 r, 68 v, 72 v, 73 r-v, 74 r-v, 75 r, 76 r, 79 r, 85 v, 88 v, 90 r, 94 r-v, 95 r-v, 96 r, 97 r, 100 r, 101 r, 102 v, 103 r-v, 104 r, 107 v, 108 v, 109 r, 111 v, 123 v, 195 v, 199 r, 200 r-v, 205 r, 207

[p. 95]

v, 208 r, 209 r-v, 210 r, 214 r, 215 r-v, 216 v, 221 r, 225 r, 226 r-v, 229 r, 205 r, 207 v, 208 r, 209 r-v, 210 r, 214 r, 215r-v, 216 v, 221 r, 226 r-v, 229 r, 230 r, 233 r en [304 r = Pp8r] staan aantekeningen en onderstrepingen in een zeventiende-eeuws schrift. Volgens F. Baudouin zijn die niet van Rubens.

Lit. Arents, Bib. Rubens, p. 168-169. NBW XI (1985) kol. 474. McRae 305. Simoni M-21.

Ex. Brussel, KB, II 59.343 A RP (onvolledig exemplaar, met op de titelpagina de niet aan P.P. Rubens toe te schrijven vermelding ‘ex libris pet. pa. Rubens’).

[p. 96]

A1. Folio 76 v met aantekeningen in margine.