Den Gulden Winckel. Jaargang 5

Snufjes

Bazin (René). Donatienne.

Donatienne leeft met haar man Jean Louarn en hare drie kinderen gelukkig op hun armoedig boerderijtje in Bretagne, totdat zij, op voorspraak van den dokter, een betrekking als min krijgt te Parijs. Hier in deze groote stad, gaat het mooie, jonge vrouwtje langzamerhand geheel ten onder; vergeet man en kinderen en evenzeer de belofte om van het door haar verdiende geld wat over te zenden opdat haar man de huur op tijd zal kunnen voldoen. Het gevolg is dat het boerderijtje voor schuld wordt verkocht en Jean Louarn met zijn drie kinderen het land doortrekt naar de Vendée, om daar werk te vinden. Diep aangrijpend is het verhaal van 's mans tocht door een groot gedeelte van Frankrijk, hoe hij ter nauwernood genoeg kan verdienen om met zijn kinderen niet van honger om te komen. Ten laatste vindt hij werk in een steengroeve. In de omgeving daarvan leeft hij een sober bestaan in gezelschap van een arme vrouw, een paria die zich bij hem heeft aangesloten. Wanneer hij een ongeluk bij het werk heeft gekregen waardoor hij voor zijn leven onbekwaam is geworden te arbeiden verlaat deze vrouw hem en het kind dat zij bij hem heeft. Gelukkig komt het geval Donatienne ter oore die weer naar den eertijds door haar verlaten man terugkeert en de zorgen voor hem en hunne kinderen op zich neemt.

Dit is een werkelijk mooi boekje dat door iedereen gelezen kan worden en zeker ook zal worden.

D.S.

Tricht (Otto van). Uit de leerschool der leugen.

Zooals het plaatje op het omslag reeds doet vermoeden, wordt met deze ‘leerschool der leugen’ het leger bedoeld. We maken in het verhaal kennis met verschillende officieren, die gelukkig niet als het type van onzen officiersstand behoeven te worden aangemerkt. Daar is b.v. een der hoofdpersonen, de luitenant Marius van Büdinger, een sociëteit-looper, speler en drinker, die altijd en bij iedereen geld tracht te leenen en er niet tegen opziet als ‘die lamme wisseljood’ op den vervaldag zijn geleend geld komt opvragen, zijn vader voor te stellen de steenen uit de halssieraden zijner blinde moeder te verkoopen en door valsche te vervangen. Dit blijkt al niet meer te kunnen omdat de vader zulks reeds vroeger gedaan heeft om zijn zoon te kunnen bijspringen. Wanneer deze ten laatste zóó in de schuld zit dat hij op het punt staat diefstal te plegen, waarvan hij door een toeval weerhouden wordt, neemt hij het voorstel van een familielid aan, waarbij deze op zich neemt de schulden van den officier te betalen mits hij den dienst verlaat en een eerlijke betrekking in Amerika wil aanvaarden. Voor het huwelijk met een freule, hem door zijn vader opgedrongen, breekt hij echter zijn woord en blijft officier.

Wanneer het de bedoeling van den schrijver is geweest door zijn werk te wijzen op misstanden in de officierswereld, moeten we zeggen dat hem dit niet is gelukt. Daarvoor is krachtiger taal en zijn pakkender voorbeelden noodig. Het geheele boek schijnt ons een slappe navolging van het nu reeds bijna vergeten werk van den luitenant Bilse en zal zeker nog eerder vergeten zijn.

D.S.

Wahlenberg (Anna). Speelbal van wind en golven.

Een speelbal, al is het niet van wind en golven, dan toch van de nukken, de naijver, de jaloerschheid, de intriges van hare vrouwelijke natuurgenooten, is Ada Sundell, de heldin van dezen roman.

Hare moeder was gestorven toen zij nog heel klein was, haar vader had haar in een gezin in de kost besteed en was toen spoorloos verdwenen. Een liefdadige, ongehuwde dame had haar bij zich genomen als hare pleegdochter; toen evenwel deze beschermster overleed zonder haar een cent na te laten, bleef zij hulpeloos achter. Achtereenvolgens was zij in vijf of zes betrekkingen geweest, als hulp voor de vrouw des huizes of om kleine kinderen te onderwijzen, maar nergens had zij lang kunnen blijven. Hier werden de kinderen te groot, daar werd mevrouw jaloersch, het liep haar overal tegen. Toen kwam zij bij een paar alleen wonende dames, waar zij aanvankelijk wel voldeed maar het ongeluk had dat een daar veel aan huis komende neef een goed oogje op haar sloeg. Gevolg: uit de betrekking ontslagen. Door tusschenkomst van een nichtje der dames, waarmede Ada vriendschap had gesloten, krijgt zij plaatsing als gouvernante over een paar jongere zusjes dier vriendin en heeft in dat huisgezin een vrij gezellig leventje. Wanneer echter de vader van haar vriendin, een weduwnaar, haar na eenigen tijd voorstelt zijn vrouw te worden, vergaat de vriendschap tusschen de beide meisjes in vijandschap en is Ada verplicht de betrekking, het huis en de omgeving te verlaten.

Wanneer zij later verloofd raakt, wordt door dames waar zij vroeger in huis is geweest zulk een roman over haar verteld, dat de verloving verbroken wordt.

Deze roman is een der beste van de Zweedsche literatuur van den laatsten tijd. De schrijfster weet met de lotgevallen en gevoelens der heldin den lezer te treffen en te boeien. Het boek is goed vertaald.

D.S.