Buis, (F.A.). Anna Pauw.
Het was in den tijd toen burgemeester Tulp nog in Amsterdam regeerde dat Anna Pauw, kleindochter van den Raadpensionaris Pauw, na een bruiloftspartij waarop naar de zeden van dien tijd blijkbaar een stevig glas was gedronken, werd verleid. Toen zulks aan 't licht kwam heerschte er natuurlijk groote ontsteltenis onder de patricische familieleden welke er bij Anna sterk op aandrongen met haar verleider een huwelijk aan te gaan, waartegen zij zich heftig verzette omdat zij den man, die wat haar was aangedaan toch niet beteren kon, nooit wilde terugzien en daarbij heel goed voelde dat het huwelijk niet om hààr, maar om de familie zelve zou zijn.
Eenige jaren woonde zij met haar kind - haar ‘speelkind’ zooals het in die dagen genoemd werd - buiten, en kwam toen, vooral op aandringen van haar nicht - de vrouw van burgemeester Oudshoorn - te Amsterdam terug. Deze vrouw is een der weinigen die Anna durft verdedigen en aan kwaadspreeksters het ‘wie staat, zie toe dat hij niet valle’ durft toeroepen. Anna leeft geheel voor haar kind, haar groot leed verbergende achter trotschheid en afgetrokkenheid, tot ze op eens op ruwe wijze er aan herinnerd wordt dat haar jongen altijd zal te kampen hebben met den smaad, die op zijn geboorte rust. Zijn medescholieren hebben hem n.l. voor bastaard gescholden. Dit doet de moeder besluiten haar verleider alsnog tot een huwelijk te dwingen. Hoewel de geheele familie het haar ten sterkste afraadt, bang als ze zijn voor 't weer oprakelen der nu bijna vergeten geschiedenis, zet Anna door en krijgt ten slotte van de schepenbank een vonnis waarbij de vader van haar kind verplicht wordt haar te huwen. Het is alleen uit groote liefde voor haar zoon dat zij het zoover heeft gestuurd, want door dit huwelijk ziet zij zich de kans afgesneden te kunnen toebehooren aan den man dien zij werkelijk leefheeft.
Wij kunnen dit goed geschreven boek warm aanbevelen, de schrijver, die op historisch gebied goed thuis is, geeft ons een interessant kijkje op personen en toestanden van Amsterdam in zijn bloeitijd.
D.S.