Den Gulden Winckel. Jaargang 3

[p. 89]

Derde Jaargang No. 6

Leopoldo Bizio.

WIE het belangrijk Maandblad Neerlandia - orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond - leest, heeft een paar maanden geleden daarin een eigenaardig bericht over Venetië en een cursus in het Nederlandsch aangetroffen. De schrijver daarvan was onze Consul te Venetië, Mr. Leopoldo Bizio, Voorzitter van den Circolo Filologico di Venezia en het bericht zelf gold de opening van den cursus met negentien leerlingen onder leiding van Dr. I.I. Viotta van Amsterdam. De heer Bizio vermeldde voorts dat het de eerste cursus in het Nederlandsch in Italië was.

Een zoodanig initiatief is lofwaardig en de beweegredenen zijn verdienstelijk. Vergis ik mij niet in het gevoelen mijner lezers, dan zullen zij, evenals ik, eene begrijpelijke nieuwsgierigheid omtrent een Italiaanschen advocaat koesteren, die te Venetië een cursus in het Nederlandsch opent. Ik heb mij met den heer Bizio in betrekking gesteld en het volgende vernomen.

De heer Bizio is Venetiaan, studeerde te Padua en promoveerde in 1863. Gelukkig met zijn rechtskundige praktijk, bracht hij zijne juridische kennis ook door artikelen in vak-tijdschriften over breeder kring. Wat hem daarenboven als studieveld aantrok was het vreemde taalgebied, waarop hij door vertaling zich bewoog. De voorkeur tot vreemde talen was door zijn reislust (zoo even keert de hr. B. uit Palestina en Syrie) in hem ontwikkeld en werd openbaar door een bundel verzen uit het Engelsch, Spaansch en Duitsch Voci lontane. Doch al naarmate de reislust uitgebreider werd, werd ook de vertaalkunst grooter en zoo de laatste gelijken tred met de eerste had gehouden, zouden minstens een dozijn bundels zijn verschenen, immers er zijn van Noordkaap tot Gibraltar niet veel bezienswaarde plekken in Europa, waarheen de heer Bizio niet is getrokken. Reeds vóór hij tot onzen Consul werd benoemd, had hij twee malen ons land bezocht en toen hij in 1890 het Consulaat aanvaardde, bezocht hij in 1891 opnieuw Nederland en ter gelegenheid van H. Ms. Kroning ten vierde male. Of nu die herhaalde uitstapjes zijne liefde tot onze Dietsche spraacke hebben bewerkt, zeker is het dat zijne vertalingen uit het Nederlandsch van de Génestet, Hélène Swarth, Pol de Mont, Frans de Cort en de Gezusters Loveling van 1891 dagteekenen en dat ook na dat tijdstip zijne belangstelling in onze taal en letteren de aandacht heeft getrokken. Immers: de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden keurde hem het lidmaatschap waard en in Italiaansche tijdschriften als de Nuove Veglie Veneziane, L'Illustrazione Italiana, en in de Illustrazione popolare vinden wij zijne vertalingen opgenomen. Ik wil er - rekening houdend met het bestek - ééne naar de Génestet en ééne naar Hélène Swarth hier uitschrijven:

Delle mie dune in sulla molle arena

Il fianco mio morbidamente posa,

[p. 90]

 

E una figlia del mar mi siede accanto

 

Fresca siccome un bottoncin di rosa.

 

 

 

Via via del cielo par la vôlta azzurra

 

Un nugoletto candido vïaggia,

 

Mentre un senso di calma e di abbandono

 

Scende di là sulla deserta spiaggia.

 

 

 

E par che dica il bianco nugoletto:

 

‘Vieni con me; remoti mari e monti

 

Varchiamo insieme, infaticabilmente

 

Altre terre cercando, altri orizzonti!

 

 

 

Se avessi l'ale, o, che non fuggiresti

 

Tu dalla terra? Entro i cieli lontani

 

Splendido è il regno delle nubi; è bello

 

Tuffarsi in grembo ai venti, agli uragani.’

 

 

 

Ma io riposo sulle molli e care

 

Dune di Olanda che mi piaccion tanto,

 

E fresca al par di un bottoncin di rosa

 

Una figlia del mar mi siede accanto.

 

 

 

Se pur teco potessi, o nugoletto,

 

Cercar più belli e splendidi paesi,

 

Troppo le ho care, e resterei pur sempre

 

Sulle morbide mie sabbie olandesi.

En van Hélène Lapidoth

Voi, pallido cortèo silenzïoso,

Ombre de'giorni miei, tornarmi presso
Vendo di notte, e soffermarvi spesso
A pie'del letto, ove sognando poso.

M'avete un dì cinta di rose. Adesso

Con mesto mi guardate occhio pensoso.
Se vi offesi, ho espïato; e invocar oso
Venga il perdono ai falli miei concesso.

Dolci e amari ricordi, al mio cor tolto

Non ne sarà dai nuovi giorni un solo. -
Son come la fanciulla, a cui si è sciolto

Il suo vezzo di perle, e ad una ad una

Le va gelosa raccogliendo al suolo,
E poi le conta, e non ne manca alcuna.

Aan ons Ministerie van Buitenlandsche Zaken zouden over het Venetiaansche Consulaat der Nederlanden nadere inlichtingen te bekomen zijn.

Waarschijnlijk zou uit de officieele rapporten blijken dat het bloei-tijdperk der handelsbetrekkingen tusschen de Republieken aan de Adriatische en de Noordzee - door Maurits en Oldenbarnevelt in staatkundigen zin bevestigd - in een twijfelachtigen toestand tijdens de Koninkrijken was verkeerd.

Des te lofwaardiger zijn de pogingen van onzen Consul, om ze te doen herleven. De historische herinneringen tusschen de Geuniëerde Gewesten en de Doge-Stad dagteekenen van 1606.

Het zal over enkele jaren drie eeuwen zijn, (Augustus 1609) dat Cornelis van der Myle met plechtstatigen praal door de Venetiaansche overheid als vertegenwoordiger der Republiek ten bezoek werd ontvangen. Ofschoon een half jaar daarna de gezant Tomaso Contarini de Staten-Generaal namens zijne Republiek kwam begroeten, werd nog vijf jaren de wederzijdsche officieele vertegenwoordiging verschoven en zien wij eerst in 1615 den eersten Nederlandschen Consul te Venetië. Sinds dien datum werden de diplomatieke betrekkingen tusschen de ‘Leeuw met het Zwaard’ en den ‘Leeuw met het Boek’ nauwer aangehaald.

De heer Bizio voelt voor historische herinneringen en is meermalen tijdens zijn lidmaatschap van den Venetiaanschen gemeenteraad in de gelegenheid geweest, die voorkeur in de practijk te toonen. Nog in 1892 was hij Voorzitter van het Bestuur der Italiaansch-Americaansche tentoonstelling, en als lid van den Conciglio dell' Ordine degli avvocati heeft hij verschillende processen voor buitenlandsche mogendheden gevoerd, tengevolge

Consulaat der Nederlanden te Venetië.

waarvan hem hooge onderscheidingen zijn toegekend.

Dat zijn eigen land hem om zijne velerlei wetenschappelijke bemoeiingen niet heeft vergeten, bewijzen de Commandeurskruizen van de Kroon van Italië en van de H.H. Mauritius en Lazarus. Met niets liever tooit hij zich evenwel dan met het Commandeurskruis van de Braziliaansche Roos, daar hij, evenals onze Generaal Netscher, Z.M. Dom Pedro, persoonlijk gekend en evenals

[p. 91]

deze eene wetenschappelijke briefwisseling met den Keizer gevoerd heeft.

Bijna 15 jaren is Mr. Leopoldo Bizio onze Consul te Venetië. Hij kent ons land, hij neemt deel aan onze taalbeweging (ook als lid van het Algemeen Nederlandsch Verbond) en hij is een bewonderaar van onze volksdeugden. Onze dynastie eindelijk heeft Mr. Bizio aan zich verplicht door de uitgaaf van de officieele bescheiden van de ziekte, den dood en de begrafenis van Z.H. Prins Willem, George, Frederik van Oranje Nassau, Generaal van het Oostenrijksche Leger in Italië, den 6 Januari 1799 te Padua overleden, wiens stoffelijk overschot in 1896 te Delft in den Koninklijken grafkelder is bijgezet.

leopoldo bizio

Door de verwaarloozing van onze taalmacht in het binnenland is de invloed naar buiten te loor gegaan. Het blijft niettemin voor het krachtig vaderlandsch gevoel een streelende gewaarwording, op het gebied onzer taal, den eerenaam van ons volksgeheel, door onze handelsvertegenwoordigers in den vreemde te zien hoog gehouden. De archieven van ons Consulaatwezen zullen daarvan allicht niet zoovele toonbeelden geven.

F.S.K.