Den Gulden Winckel. Jaargang 1

Fragmenten

Uit: ‘Nacht-Silene’, door Marie Marx-Koning.

Een bundel Sprookjes die met illustraties van S. Moulijn in Juni zal verschijnen bij den uitgever C.A.J. van Dishoeck te Amsterdam.

DE leeuwerik had snel de luchtige veertjes langs zijn rank lijfje glad geschud.

Met kwinkelende jubel-kreetjes boorde hij nu in 't licht-drinkende blauw, prijzend: de dàg!... de dàg!... de dàg!...

't Was of de lichtende lucht mee-trilde in zijn gejubel... of duizende onzichtbare vogelmondjes zijn klein stemmetje na-schalden...

Al hooger rees hij... àl hooger... prijzend: de dàg!... de dàg!... de dàg!...

Hij boorde schitter-schetterend zijn helder stemmetje in 't blauw-zilveren zilver-blauw van den morgen-hemel, tot geheel verdween zijn klein vogelen-lijfje in de oneindige wijdte boven, die hij vulde met de kwinkelende vreugde van zijn luchtig hartje, vulde met in toontjes gevloten liefde voor den dàg!... voor de zòn!... voor het lèven!.............................. En langzamer dan hij, rees de stralende, statige zonne-Majesteit, uit zijn lichtende oogen gietend goùd in 't morgen-zilver, strooiend goùd over de zomerzee; doortintelend met goud den bleeken nevel die beneden over de aarde waasde, en waaruit aarzelend opbloeiden de huisjes, en de torens, en de vakjes bouwland, en de witte wegen, en de waters lijkende glad-glanzende linten, en de boomenkronen, rond, of als zuilen, of blij-armig hun blaadjes uitgooiend naar alle kanten, of soms ook ineengedoken, droomend gebogen boven smalle slooten...

[p. 68]

Doch vóór al 't andere had zij met haar warme liefde-lippen de bloempjes op de duinen-kruinen gekust, zoodat nu van ijverzucht weenden die in de laagte groeiden, lang, lang, klare dauwtranen. Maar eindelijk beurden ook die, geurend, hun hoofdje hoog. En de helm tegen de helling hief zich recht, als een klein, dapper leger dat een commando wacht; en de gras-lansen blonken trotsch of onzichtbare aardmannetjes er mee saluut-brachten. En torretjes begonnen hun dagtaak te graven, vlindertjes gingen vleugelend zoet voedsel zoeken in bloemen, en konijntjes sprongen vroolijkjes uit huh holen, buurpraatjes makend over 't mooie komen van een nieuwen zomerdag. En wijduit werpend haar felle licht-pijlen rees de stralen-Majesteit boven de aarde, gietend haar glorie-liefde over alles uit, met goden-blik ziende, dat alles zóó goed was, wáár ze keek.

Alleen de kleine, witte Silene weerstond Haar wil... bleef in zich gebogen denken aan den droeven nacht dien ze kende.... hoorend ver de zee die alleen wist wat zij wist, en met onbegrepen leed-geluid den luchtigen dag vóórzong: droef, droef, gaan, van donkere uren... Want nu verstònd de Silene de zee... Wijl leed achter haar was, verstond ze den ruisch-zang, den ruisch-zang van zee... die àltijd waakt... in den dag en in den nacht... die àlles weet... van den dag en van den nacht....

En de Silene hoorde, hoe de zee evenals zij den vroolijken dag wreed vond, wijl zij wist den droeven nacht....

En hoe de zee klaagde wijl ze de Zon niet was... alleen haar spiegel!... alleen haar spiegel!... En hoe de zee zei haar machteloosheid van aardegod, die geen licht kan zenden in den nacht, dan soms wat dood goud geroofd van de zon... En hoe de zee dróómde van zonne-macht... dróómde van zonne-macht.... stil-boos onder haar omslaande golven glans vangend van de zon, dien ze blij doodde, proestend in een zachten spot-lach van schuim... proestend in een néér-slaanden spot-lach van schuim op 't niet-begrijpende strand, dat vlak lag en kalm als bleekblond fluweel, tot waar de duinen rezen, die óók weten de machtelooze boosheid van zee, de door de zon gedoode boosheid van rozige zee, die klaagt, omdat ze maar een spiegel is van 't Licht....

Leliane

Uit: ‘Leliane’, door Henri Borel.

IN dit voorjaar zal bij de uitgevers P.N. van Kampen en Zoon (Amsterdam) verschijnen een nieuw boek van Henri Borel: ‘Leliane’, ‘een modern sprookje’, eerste deel van twee. Het tweede zal heeten: ‘Leliënstad’.

De auteur vertelde van den inhoud van ‘Leliane’:

‘Een jongen, die altijd in de eenzaamheid van het bosch, vèr van de menschen, is opgevoed, gaat - om de prinses Leliane te volgen, die hij, op de jacht, verdwaald vond in 't bosch, (gewond door een val van 't paard) - naar een groote stad (ongeveer Parijs, Londen of Berlijn). En nu beschrijf ik hoe de weelde en daartegenover de diepe ellende van die groote stad op hem inwerken’.

Hier volgt een fragment.

Hoe de jonge Paulus te midden van de schande en de bezoedeling staat in de groote stad:

‘O! Nu ergens iets reins te zien, iets van troost, om al die ellende even te vergeten! Even een gezicht van goedheid, een ding van kuischheid, om weer te gelooven! En ineens dacht hij om de Cathedraal. -

O! De Cathedraal, veilig hoog boven de stad van zonde en vooze schande!

HENRI BOREL

Haastig liep hij door, ijlings straat na straat uit, als een die dorst heeft en zoekt een lavende bron. Daar was de Leliën-Boulevard! Nu stijgen, stijgen, dat de duistere stad beneden verzinkt! En hij snelde naar boven, hijgend de steile helling op, in groot verlangen. Eindelijk, daar was het, eindelijk. Het reine. Het vrome. Het heilig rijzende omhoog. Roerloos rees de kalme Cathedraal op tot den blauwen maanlichthemel vol sterren.

[p. 69]

En zóó als nú in den lichten nacht had hij haar nog nooit gezien. De adem Gods omdroomde haar, en beefde geruischloos langs haar biddende bogen, en gleed onzichtbaar langs haar teêre lijnen. In het zachtjes-zilverende maanlicht was zij blank als een heilige bloem, en alles wat er van materie aan haar was, werd vergeestelijkt in dien glans. Het fijne weefsel van haar kanten figuren werd als aetherisch gespeel van sterren stralen, dat dra vergaan zou in niets bij luchtigste beving van wind.

Zóó luchtig en ijl was het kanten gedroom omhoog, dat het Paulus was, als stond de Cathedraal heel vaag te beven in nauw merkbare trilling, als een spinsel van veeren varens, van eigen lichtheid rillend in de lucht. De dunste, teederste blâren van boomen die hij gezien had, in stillen woudennacht waren niet zóó innig en broos. En hoog in die kanten pracht stonden vrome heiligen met biddende handen, en engelen met recht-gestrekt zwaard, roerloos, met wijd gespreide vleugelen.

Toen welden de lang opgekropte tranen eindelijk op in Paulus' oogen.

O! Zóó hoog zijn, zóó statig en zoo rein! Zóó biddend te mogen oprijzen boven de duistere wereld, en in uiterste, rechte strekking, zich uit te rekken naar God, in allerhoogste spanning van innigst wezen!

Hoe kalm was dit alles, hoe rustig, hoe eenvoudig, zooals een bloem rijst uit den grond, zoekend het licht! En hoe klein leek nu ineens al dat grootverschrikkelijke van zooeven!’