Liederen en gedichten uit het Gruuthuse-handschrift. Deel 1: liederen

[p. 345]

tekstkritische noten

54

Ic quam ghegaen up enen dach.
Daer hoordic bliscap ende gheclach
Twee frissche vrauwen driven.³
Die een die riep: ‘owi, owach!’
Mi dochte dat ic nie ne sach
So wivelike wiven.
Doe sprac dat droufste vrauwelin:
‘Ich aen ghegeven herte ende zin
In trauwen,
Men acht up mi no meer no min.¹⁰
Dat doet mi, leider, dat ic bin
In rauwen.’

Doe sprac dat ander blide wijf:

Chanson. De steeds herhaalde melodie αβ αβ - ... + coda is van het litanie- of laissetype (Gennrich Grundriß 47).

3 frissche vrauwen, ‘bloeiende jonge meisjes’.

10 ‘men (d.i. hij, mijn minnaar) schenkt helemaal geen aandacht meer aan mij’.

[p. 346]

 

‘Hoe mach dijn edel jonghe lijf¹⁴

15

In rauwen dus verkeeren?

 

Om minen wille in vruechden blijf

 

Ende desen rauwe van di drijf!

 

Du does mi ooc verzeeren.¹⁸

 

Hoe moochstu nu so drouve zijn?

20

Dijn vruecht was meere dan de mijn

 

Te voren.

 

Verandert es dijn wijflic scijn.²²

 

Hebstu dijns lieves vingherlin

 

Verloren?’

25

‘Ghespele, in caent gheswighen niet.

 

Nu wilt mijn over zwaer verdriet

 

In trauwen helpen helen.

 

Doe ic lesten van u sciet,

 

Doe addi mi allein bespiet²⁹

30

Ende ic ghinc mettem spelen.³⁰

 

Ghespele, wilt beraden mi

 

So dat mijn hete behouden zi,³²

 

Bi wizen rade.

 

Ic wane, in comme hem nemmer bi.³⁴

35

Wat salic doen? owach, owi,

 

Het es te spade!’

 

 

 

Die ander sprac: ‘op minen heit,

 

Dat es mi waerlic alzo leit,

 

Ghespele, ic wil u claghen.

40

Waer es dijn zuver omme cleit?

14 lijf, ‘leven’.

18 verzeeren, ‘pijn hebben’.

22 scijn, ‘gezicht’.

29 ‘toen had hij waargenomen dat ik alleen, onbegeleid was’.

30 spelen: nl. ‘der minnen spel’, coire.

32 here, ‘eer, goede naam’.

34 in comme hem nemmer bi, ‘hij zal me nooit trouwen’.

[p. 347]

 

Nu moetstu dinen aerbeit⁴¹

 

Lange alleine draghen.

 

Waer es dijns hertzen toeverlaet?

 

In can di, leider, ghenen raet

45

Ghegeven.

 

Wint up dijn haer, dijn guldin draet!⁴⁶

 

Waer es dijn vruechdenrijch ghelaet

 

Ghebleven?’^47-48

 

 

 

Haer aer so drouvelic up want.

50

So namze bider witzer ant.⁵⁰

 

Te zamen dat si ghingen.

 

De tranen vielen daer int zant.

 

Die daer de blijtste was becant,⁵³

 

Die ghin haer anden wringhen.

55

Als ic dat sach, het deerde mich

 

Dat zi haer anden drouvelich

 

Te zamen wrongen.

 

God jonne hem beeden hemelrijch!

 

In wilde rusten zekerlijch,

60

In hadt bezonghen.^59-60

41 aerbeit, ‘moeite, zwangerschap’.

46 ‘bind je goudblonde haren in een wrong’, nl. als teken dat zij geen maagd meer is.

47-48 ‘je kunt je niet meer als een vrolijk jong meisje gedragen’; retorische vraag.

50 ‘zij nam haar blanke hand in de hare’.

53 ‘die de vrolijkste was geweest’; becant is alleen een versterking van was.

59-60 ‘ik wilde voorzeker niet rusten, ik had geen rust, voor ik het bezongen had’.