Liederen en gedichten uit het Gruuthuse-handschrift. Deel 1: liederen

[p. 271]

tekstkritische noten

19

Wel an, wel an met hertzen gay,¹
Die der minnen knechten zijn!
In deere van der minnen vray,³
God groete haer lievelijc anschijn,⁴
Willic ons zinghen een liedekijn:
‘Elc groete tsijn, ic groete tmijn!⁶
Nu wilwi trueren avelaen!’

Wel of, wel of met drouven zinne!

Strofenvorm: ballade met dansrefrein.

1 wel an met hertzen gay: een opwekking die zoveel betekent als ‘zet je vrolijkste gezicht, kop op!’; er is een tegenstelling tussen wel an van r. 1 en wel of van r. 8: ‘óp met de vreugde, wég met de droefheid!’; Stoett heeft in MW 9, 2131 ten onrechte wel of vergeleken met mnd. wol ûf, want of is hier niet ‘op’, maar ‘af’.

3 ‘ter ere van de echte (hoofse) liefde’.

4 haer lievelijc anschijn: nl. dat van de, als persoon gedachte, hoofse liefde.

6 ‘ieder groete zíjn geliefde, ik groet de mijne’.

[p. 272]

 

Die niet ne draghen reine minne,

10

Die moeten bachten danse staen!¹⁰

 

 

 

Here God, nu geift hem hemelrijch,

 

Die ghestade bliven sal

 

Met rechten trauwen minnentlijch,

 

Heift hi gheluc of ongheval.

15

Mijn lopen es sonder ghetal,¹⁵

 

Dies es mijn hertze in vruechden al.

 

Ic wille haer bliven onderdaen.

 

 

 

Wel of, wel of met drouven zinne!

 

 

 

Here God, hoet ons vor de vileine,

20

Die aergher clappen dan si zien.²⁰

 

Sine hebben niet met ons ghemeine,

 

Soe si ons jonnen, moet hem ghescien!²²

 

Met boser list si na ons spien,

 

Hoe nauwe dat wi van hem vlien.²⁴

25

Haer niden wil ons vruecht verslaen.²⁵

 

 

 

Wel of, wel of etc.

10 bachten danse staen, ‘buiten onze kring staan’; degenen die geen deel hebben aan het hoofse spel, de ‘niders’, worden buitengesloten (verg. strofe 3).

15 mijn lopen: nl. om de geliefde te dienen.
sonder ghetal, ‘eindeloos’; verg. nog Maerlant, Disp. 161: ‘Haer bidden es sonder ghetal’.

20 ‘die kwaad spreken van dingen die zij niet hebben kunnen waarnemen’.

22 soe, l. so.

24 ‘hoe wij ook ons best doen om ons aan hun blikken te onttrekken’.

25 ons vruecht verslaen, ‘onze hoofse minnevreugde bederven’.