Het godshuis van Sint-Jan & Sint-Pauwel te Gent, bijgenaamd de Leugemeete

Oorkonden

[p. V]

Voorbericht.

Den 4 Maart 1884 besloot de Maatschappij der Vlaamsche Bibliophilen, op voorstel van den heer Ferdinand van der Haeghen, door den heer baron Johan Bethune te laten uitgeven ‘het Cartularium van het Godshuis van Sint-Jan en Sint-Pauwel, anders gezegd De Leugemeete’, waarvan het handschrift in het Archief van het bestuur der Gentsche Burgerlijke Godshuizen berust.

Twee jaar nadien, namelijk in 1886, werd door de Maatschappij de vraag meermaals besproken om, ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan der Vlaamsche Bibliophilen, een feestuitgave te laten verschijnen. Uit het verslag der zitting van 25 Februari 1887 blijkt, dat alsdan ‘met algemeene stemmen werd besloten tot het uitgeven der platen van de Leugemeete alhier, waaraan zal voorafgaan eene archeologische nota met stukken en inlichtingen over de daarin voorkomende neringen en gilden. Deze uitgave zal door den heer Baron Bethune verzorgd worden.’

Sedert dien hebben allerhande moeilijkheden het verschijnen der feestuitgave belemmerd, bij zoo ver dat ze niet alleenlijk in het jubeljaar 1889 onmogelijk kon verschijnen, maar thans nog niet vaardig is.

[p. VI]

Het namaken in kleurendruk van de aftrekken der oude muurschilderingen, welke de heer Baron Bethuned'Ydewalle met behulp der heeren Bressers en Boulanger in 1860 nam, heeft aanleiding gegeven tot menige mislukte poging en tot zware geschillen. Daar deze gekleurde platen de goedkeuring niet verwierven van een daartoe door de Vlaamsche Bibliophilen aangestelde bijzondere commissie, werd besloten den lichtdruk van de aftrekken, welke thans in het Museum van Oudheden der stad Gent bewaard worden, uit te geven.

Intusschen rees een vinnige pennestrijd op nopens de echtheid van de muurschilderingen der Leugemeete. De Vlaamsche Bibliophilen achtten het buiten hunne bevoegdheid rechtstreeks aan deze betwisting deel te nemen; daarom werd de voortzetting van het op het touw gezette werk verschoven, tot wanneer de zaak der Leugemeete met meer bedaardheid kon behandeld worden.

Het drukken van het Cartularium en andere stukken, in het Archief van de Burgerlijke Godshuizen berustende, was gedaan door den heer Baron J. Bethune, toen dezes ambtsbezigheden hem uit Gent verwijderden, en in de onmogelijkhheid stelden de aanvaarde taak tot een goed einde te brengen. Er bleef immers nog een belangrijk werk te ondernemen: het excerpeeren van al de rekeningen van het Godshuis van Sint-Jan en Sint-Pauwel; daartoe verklaarde ondergeteekende zich in 1897 bereid. De uittreksels van die rekeningen dienden, benevens andere stukken, in het Stadsarchief bewaard, met het eigenlijk Cartularium in het licht gegeven te worden.

Daar het niet mogelijk is met de geschiedkundige bronnen thans ook het plaatwerk uit te geven, zoo heeft

[p. VII]

de Maatschappij der Vlaamsche Bibliophilen besloten zonder verder uitstel het sedert lange jaren beloofde deel aan hare leden te laten geworden.

_**_*

Bovenstaande zal doen begrijpen en, wij hopen het, ook door den goedwilligen lezer doen verschoonen, hoe deze bundel geschiedkundige bronnen, door twee verschillende handen en op verschillende tijdstippen samengegaard, niet teenemaal aan de vereischten der diplomatiek beantwoordt. Men gelieve op dit werk, de leus der Vlaamsche Bibliophilen toe te passen: Na dit, een beter.

Gent, Juli 1902.

A. Van Werveke.