[Nummer 3/4]
Bij dit nummer
Het is niet al te overdreven om te stellen dat de natuurwetenschap de culturele activiteit is waar de twintigste eeuw later vooral om herinnerd zal worden. De Gids heeft zich altijd onderscheiden door de ruime aandacht die het besteedde aan de natuurwetenschappen. Vindt men nu ook de rol van wetenschap en techniek in onze cultuur weerspiegeld in de jaargangen van De Gids?
Dr. Barbara Allart (uu) maakte in onze opdracht een bibliografie van alle artikelen over natuurwetenschap en techniek in De Gids van 1900 tot en met 2000. De natuurwetenschappelijke bijdragen uit die honderd jaar beslaan alles bij elkaar bijna 9000 bladzijden, hetgeen overeenkomt met een kleine 8 procent van alles wat het tijdschrift in die periode heeft gepubliceerd. Het was het werk van ruim 340 auteurs die tezamen 929 artikelen en recensies hebben geproduceerd. De kampioen onder hen was de wiskundige en historicus van de natuurwetenschappen E.J. Dijksterhuis, die van 1934 tot 1959 deel uitmaakte van de redactie. Alles bij elkaar heeft hij voor De Gids 246 bijdragen geschreven.
Het is opmerkelijk om te zien hoe verschillend de twee revoluties in de twintigste-eeuwse natuurwetenschappen in De Gids zijn behandeld. De natuurkunde is tamelijk ruim aan bod gekomen. Hiermee vergeleken is de aandacht voor de biologische revolutie van uiterst bescheiden omvang. Met behulp van De Gids zal men geen volledige reconstructie kunnen maken van de hoofdlijnen van het twintigste-eeuwse natuurwetenschappelijk onderzoek. Wel stelt het tijdschrift in staat inzicht te krijgen in de rol van de natuurwetenschap in de Nederlandse samenleving en cultuur.
Uit de bibliografie selecteerden wij een kleine zestigtal bijdragen voor een bloemlezing, die zojuist bij Meulenhoff verscheen onder de titel Trots en twijfel. Kopstukken uit de Nederlandse natuurwetenschap van de twintigste eeuw. Tegelijkertijd nodigden wij enkele bèta's uit zich te laten inspireren door de bibliografie. Zij kozen hun