- blijft zijn werk in druk. Terwijl andere grote vaderlandse historici, Geyl, Romein, hooguit antiquarische belangstelling genieten, vinden bloemlezingen zoals Wessel Krul die in 1982 en 1995 uitgaf moeiteloos hun weg naar de lezers, en de schitterende, volledig geïllustreerde herdruk die Van der Lem in 1997 van Herfsttij der Middeleeuwen uitgaf werd zelfs een bestseller. Wie onlangs een ako-boekwinkel bezocht zag daar in hoge stapels de 27e druk ervan opgetast.
Huizinga is klassiek, of we dat nu willen of niet. Hijzelf heeft van de historicus die hij het meest bewonderde, gezegd: ‘Burckhardt behoort reeds lang tot de meesters, die boven de tegenstelling van gelijk of ongelijk hebben verheven zijn; men vraagt niet meer naar hun meeningen, maar naar hun geest.’ Dat is wat de huidige belangstelling voor Huizinga hoofdzakelijk probeert te doen: kijken hoe die wonderlijke geest in elkaar zit.
Toen bekend werd dat het thema van de Boekenweek dit jaar de geschiedenis zou zijn, leek het de redactie van De Gids een goed idee om aan onze grootste historicus (tevens Gids-redacteur) een apart nummer te wijden. Deelnemers bleken niet moeilijk te vinden. Wessel Krul, die in 1990 zijn biografische artikelen over Huizinga bundelde (Historicus tegen de tijd), geeft zijn visie op Huizinga's hoogburgerlijke of aristocratische levenshouding. Het was een houding die lezers vaak irriteerde, maar die, goed beschouwd, het scharnier blijkt waarop zijn passie en politiek, zijn emotie en reserve draaiden. Zijn Groningse collega Catrien Santing, kenner bij uitstek van lichaam en ziel in historisch perspectief, belicht een wezenlijk onderdeel van die passie: Huizinga's houding tot de vrouw in het algemeen en zijn beide eigen vrouwen in het bijzonder.
Dan volgen drie historiografische essays over belangrijke thema's uit het werk van Huizinga. Dirk Kolff gaat, in het spoor van zijn eerdere studies op dit terrein, terug naar de sanskritist Huizinga en laat zien hoe diens kritiek op het boeddhisme blijvende thema's in zijn werk blootlegt. Hugo van der Velden gaat in op het fascinerende spiegelspel dat Huizinga speelde met kunst en leven: de kunst verheldert het leven, het leven verklaart de kunst. En Nicolette Mout maakt duidelijk dat Huizinga's Erasmus-beeld een andere toon krijgt als men het beziet tegen de achtergrond van zijn humanismeopvatting.
In twee meer in de diepte duikende studies geven Christophe de Voogd en Els Naaijkens een kijkje in de keuken van hun veel omvangrijker werk over Huizinga. Beiden bestuderen de receptie van Huizinga, De Voogd doet dat voor Frankrijk, Naaijkens voor Italië. De Voogd toont de logica die er voor de patriot Huizinga gelegen