De Gids. Jaargang 159

[p. 737]

Leo Vroman
Vier psalmen

Psalm

Groei voort in Uw veelaardigheid, Systeem,
groei voort, steeds onbekendere Wildernis
uit bergtochten die ik niet meer onderneem
waar ik in droom dat wat er was, nog is.

Als mijn lichaam door mijn hoofd zal zijn vervangen,
en dan door daarvan de herinnering
en hoe de aarde geurde van verlangen
en van het ongebeurde dat verging
zal ik door lagen lichtgetinte wazen
bewogen door bewegenden bewegen,
mij over Uw vermaande zon, verdwenen regen
verbazen in het vervagen van verbazen
dat ik nog wouden, weide van U denken kan,
hoe ik het poezels van Uw pluimgras voelde
en meende dat ik wist wat U bedoelde.
Daarom nog eventjes. En dan:

geniet als ik van mijn afwezigheid
en ril met mij van heimwee naar die tijd.

[p. 738]

Een psalm voor gewonden

Systeem! Waart gij een mens geweest
Wiens Hoofd niet veel bevat
van doodslag die hij dagelijks leest
en was U niet meer dan de meest
de meest, hoe zeg ik dat,

Systeem, was jij een mens geweest,
thuis in een bebloede straat
dan wist Gij, in je hart bevreesd,
dat het U niet om plant en beest
maar om Uw kinderen gaat.

Bezoek als mens dit allemaal:
dat arsenaal, die generaal,
en dan dit kinderhospitaal.

Loop naar een jongetje en vraag:
‘Ventje, waar zijn je benen?’
‘Ja die zijn min of meer verdwenen.
Daarom wil ik niet graag
dat iemand mij zo ziet.

Ik had een zuster indertijd.
Die is haar hele lichaam kwijt
en beter kan het niet.’

Gij met zijn beentjes op Uw bord:
ons ongeneselijk tekort
weet ik, heet mensenhaat.
Als daar iets van genezen wordt
wees dan een mens en praat,
zeg mij hoe deze wereldsport
en hoe het grootse resultaat,
die uitslag eeuwig opgeschort,
kapotte kinderen baat.

[p. 739]

Een psalm voor de volgende nacht

Systeem, de weelde van Uw nacht
zo zwaar als pas gebruikt fluweel
dat ik beschamend met U deel
schijnt mij nu toe alsof Gij wacht.

Want was ik nachtelijker gekleurd
vanuit een duistere moederschoot
zal ik U dan niet vóór de dood
die donker binnen mij gebeurt?

Herbruin mij als Uw zwarte slaaf
stijf van herinneringen
een die geen slaag of dom gedraaf
geen vloek meer door laat dringen.

Dan lig ik klaar met stramme handen
stervend alsof ik echt besta
en zwart, zwart op wat oogwit na
en jong gebroken tanden.

Of was het dat steenhard licht misschien
waarheen ik schreeuwend werd geboren,
waardoor ik U niet meer kon horen
en Uw gestalte niet meer zien?

Keer ik straks terug voorbij dat punt
en schuw opnieuw het groots gebrek
dat mij dit leven heeft gegund
zoen dat, met lippen als Gij kunt,
of als een warme zonneplek
haar donkere handen op mijn wit
weg vel zo lief als die
zowel als dit.

[p. 740]

Een psalm voor ons landschap

Systeem, er is in mij geen gen
dat Ik is maar dat ik niet ben,
en geen waarin ik mij herken.

De banden van waterstof atomen
waar mijn bewerken uit moet komen
voel ik niet werken in mijn dromen.

Hoe kan ik in mijn waakse nachten
dan ooit een plaatsbare gedachte
laat staan een stem van U verwachten?

Met al Uw geur, licht en geluid
begrijpt geen mens wat Gij beduidt,
Gij die Zich zo Onmenselijk uit.