De Gids. Jaargang 152

[p. 886]

Gerrit Sangers
Arrangement

Fluwelen wagens rijden ondergronds. Ze zijn zacht, stralen een gloed uit. Herinnert me aan de speelgoedspoorbaan uit mijn kindertijd. Gedachten komen in, gaan weer weg als de conducteur zijn spiegelei heft. Verder gaan we, die vreselijke stenen stad lang achter ons. Vormeloos, normenloos torenen bomen uit de velden. Zinnen verlaten mijn mond, zinloos allemaal. En een stem dringt ze opnieuw terug naar de plaats vanwaar we kwamen. Leeuwarden. Een in reclameborden verpakte kerktorenspits. Sneeuw in de zomer. Brandende liftkokers. Glimlachende mensen, ogen vol haat en jaloezie. Madeloes heft haar glas rode wijn. Je zou het opgeven, zegt ze, je zou ermee ophouden. Het is nog zinlozer dan zinloos. Dagen hang je gebogen over je Olympia Traveller en je hebt niet één overtuigend woord geschreven. Je zou er beter aan doen een vak te leren. Antwoorden doe ik haar niet. Ergens in de wereld buigt mijn dubbelganger zich over zijn papier, zijn machine en hij schrijft mijn verhaal. Begrijp je niet, Marloes, dat hij mij leegrooft. Hij gaat ervandoor met mijn werk dat ik op de trein heb gezet. Treinen rijden rond, komen steeds langs. Maar hij of zij laat ze ontsporen onderweg. Niets overleeft. Zij, het moet een meisje zijn, zij is mijn dubbelganger, zij is mijn schrijfster. Al dat ik moet doen is haar vinden, met haar slapen. Mijn zaad in haar schoot brengen in ruil voor mijn naam. Wat geeft het nog als ik niet meer schrijf? Zij zal voor mij schrijven. Ik zal het lezen. Langzaam onttrekt ze al het leven uit mij en maakt er verhalen van. Als ik nog niet dood ben is zij de enige in deze wereld die de reden weet. Uit de lade neem ik een pak blanco papier. Je moet weten, Madeloes, Loes, dat ik nog steeds alles kan. Schrijven kan onmogelijk verslavend zijn. Verlangen naar jou is dat wel. Zelfs nu je daar leeft, in Zweden. Dannemora. Met die halvegare leraar van je. Ik vraag me af of ik sterker ben dan hij is. Niet fysiek. Ik leg het tegen mijn oude moeder af. Nee, kan ik zoveel kracht ontwikkelen om hem uit jouw bed te denken? Kruiswegen zal ik doen, alweer. Niet voor jou, dat is allemaal verspild, zaad op de rotsgrond. Ook jij zal wel weten dat dat een zonde is: verspilling. Je vond het zelfs nodig om een dominee te consulteren om zo je maagdeloosheid te bedekken. Hoeveel onze vaders, hoeveel psalmen zijn daarvoor nodig? Ben je nu weer maagd? Het is wel pijnlijk te bedenken dat mensen als jij de opvoeding van onze kinderen ter hand nemen. Enkel omdat je ervoor geleerd hebt. Kun je zoiets leren? Is die troep giechelende meiden die ik drie jaar geleden in jouw flat aantrof dan zomaar volwassen geworden? Al die domme bolle christelijke meiden? God moge me vergeven dat ik je ge-

[p. 887]

naaid heb, dat ik je ontmaagd heb. Hoeveel jongens die zich ongetwijfeld voordeden als mannen heb jij binnengelaten toen die deur toch openstond? Want mannen wilde je. Leiding. Iemand om je aan vast te houden. Een naam, een titel. Je laat je nu eenmaal liever neuken door een vader dan door een kind. Weet je, het kostte jaren om de nagels in mijn polsen niet meer te voelen, de handen door mijn haren. Vijfhonderd blanke vellen papier resten mij om iets van mezelf te hervinden. Het grootste deel zal uiteindelijk op de vuilnisbelt belanden. Ik zal nooit meer in het Noorden wonen, de wegen bewandelen die ik met jou bewandelde, blindelingse volgelinge van een Christus die je eerst naar je hand zette. Misschien kom je er nog weleens achter dat het ijs waar je op loopt maar een centimeter dik is. Waarom blijf je hier altijd, in mij? Ik wil niets met je te maken hebben. Je bezoekt mijn dromen in het donkerst van de nacht. Inbreekster, onderbreekster van mijn reis naar nergens. Nooit heb ik kunnen uitstaan, ervoor kunnen uitkomen dat een ander mij bezit. Dat ik maar zelden ben, hier ben. Eeuwig zoeken naar degeen die mij wil houden. Als je mij aankijkt, kijk je naar een ander. En ik zeg ja als je ja zegt, en ik zeg nee als je wilt dat ik ontken. Maar ik zal tenslotte het einde wel halen. Over andere mensen, naar Golgotha. Jij was in Israël. Had je het gevoel dat Jezus Christus met zijn scheefgezakte hoofd jou aankeek? Of voelde je helemaal niets? Maar heden ten dage breken wolken niet meer uit in duisternis, nu scheuren geen tempelgordijnen meer. Zonnegang, storm, slecht weefwerk. Tijden veranderen. Ik ben gebonden aan mijn schrijfster, ik ben immer gebonden en vastgehouden door iemand die ik alleen herken in schaduwen, vage fotografieën en stemmen. De vrouw die ik nooit zal bezitten als meisjes en vrouwen als jij me voor de voeten blijven lopen, Loes. Spoorwegen, rangeren. Rangschikken. Gedachten. Een weg naar beneden, naar de hel, naar de waanzin. Als het in godsnaam maar van jou vandaan is. Ik brand mijn handen aan het vuur van mijn sigaret, er valt as op het witte, witte papier. Als ik het eraf probeer te vegen ontstaan lelijke diepgrijze strepen.