De Gids. Jaargang 143

[p. 520]

Martin Veltman
Zes zakensonnetten

Nippend van mijn champagne in de Boeing
van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij,
voel ik hoe in mijn bloed zelfmedelij
langzaam zijn weg vindt. Op het oog een koning

ben ik slechts bode. Ik lees een bladzij
in mijn te houden speech, doe een slaappoging,
verwacht elk ogenblik een motorstoring,
houd als de purser langskomt mijn glas bij.

Nooit ben ik eenzamer dan in Manhattan.
Waldorf Astoria bewaart het beeld:
hoe ik op bed zit in mijzelf verdeeld
- de keus lijkt callgirl versus slaaptabletten -

en dan roomservice bel. Recalcitrant
bestel ik whisky en een geestverwant.

[p. 521]

Directeur

 

Soms, beroepshalve, loop ik door de gangen

 

van bankgebouwen, industriekantoren.

 

Ik zie het talrijke personeel, behorend

 

tot mijn geachte opdrachtgevers. Rangen

 

 

 

en standen tekenen zich af. De sporen

 

van jeugdverwachting en verteerd verlangen

 

hangen achter de glazen scheidingswanden.

 

Daar zitten ze. Voor daad èn droom verloren.

 

 

 

Ontkomen, denk ik dan. De dans ontsprongen.

 

Ontsnapt aan chefterreur en loonstructuur,

 

prikklok, promotieplan en het verzuurd

 

bestaan van middelbare ouwe jongens.

 

 

 

Monter rijd ik terug naar mijn kantoor,

 

en spoel met Courvoisier mijn keelgat door.

[p. 522]

Zakenlunch

 

Het restaurant heeft kreeft op het menu.

 

En caviaar. Niet dat ik dat bestel

 

maar het toont aan hoezeer ik, ambigu,

 

van eenvoud soms naar humbug overhel.

 

 

 

Geïnviteerd door opdrachtgever L.,

 

kies ik neutraal (biefstuk met boterjus,

 

komkommersla) en bied geen tegenspel

 

vanwege de zeer matige grand cru.

 

 

 

Terwijl mijn gastheer scherp zijn eisen stelt

 

omtrent reclameboodschap, invloedssfeer,

 

bedenk ik hoe ik zwaar gecommiteerd

 

tussen commerce en vers lig uitgeteld.

 

 

 

Als hij het donker in mijn blik ontwaart,

 

wenkt hij de ober met zijn creditcard.

[p. 523]

Conflict

 

Dit is het onrustbarende van boeken

 

waaruit signalen van de schrijver stromen,

 

die voedingsbodem en warm onderkomen

 

bij een ontvankelijke lezer zoeken:

 

 

 

ze splijten mijn gemoed. Verdromen

 

kan ik mijn dagen niet met te doorvoelen

 

wat de auteurs bij hoog en laag bedoelen.

 

De telefoon belt. Klanten gaan en komen.

 

 

 

Lees ik of lees ik niet, is het probleem.

 

Doe ik het niet dan plaagt mij spijt

 

over het ongewetene. Maar bijt

 

ik toe dan bijt ik door tot het glosseem.

 

 

 

Mann, Mulisch, Proust, Camus, ik laat u groeten.

 

U loopt mij in kantoortijd voor de voeten.

[p. 524]

Praatje

 

Luisteren wil ik naar het mateloos

 

canto van merels in het schemeruur.

 

maar daar komt, met zijn hond, de overbuur

 

en breekt mijn mijmer binnen met moroos

 

 

 

gemeier over loonpeil, stadsbestuur,

 

beurskoersen, interest. Het grandioos

 

bestek van berkeboom en hageroos

 

schijnt niet te vallen in zijn brilmontuur.

 

 

 

Mij passeert vaker zulke lulligheid.

 

De mensen menen dat die zakenman

 

van duit en duivel alles weten kan.

 

En vraagbaak is. Daarom: het wordt weer tijd

 

 

 

dat ik verschijn, groot in de Remisfeer,

 

en daverend het zwijgen decreteer.

[p. 525]

Dilemma

 

Langzaam splitst het conflict zich toe: de dichter

 

ontloopt de zakenman. En omgekeerd.

 

Men groet elkaar niet eens. De één beweert

 

de ander niet te kennen. Onverrichter

 

 

 

zake is zielskontakt geagendeerd.

 

De één daagt op. De ander niet. Ligt er

 

wellicht een mooglijkheid een vredestichter

 

te vragen of hij intervenieert?

 

 

 

Verzoeningspogingen blijken gestrand.

 

Koeriers van goede wil beleggen prompt

 

weer nieuwe meetings desgevraagd. Zo komt

 

er hopelijk een compromis tot stand.

 

 

 

Misschien blijkt t.z.t. niets aan de hand.

 

Berust het schisma op een misverstand.