De Gids. Jaargang 128

[p. 143]

Willem van Toorn
Gedichten

Landschap voor een dode meneer

Hier maakt de rivier een bocht.
De uitspanning wacht al jaren
vermolmend op de sloophamer,
muren gaan over in mos.

In bochten zoals je weet
spoelen ze meestal aan.
Zo ook dit gezochte lichaam:
ene H., die volgens de krant
in terneergeslagen toestand
de woning verliet, gekleed
in zijn zondagse pak (er staat
nooit bij: en even eenzaam
als wie dit bericht leest).
Een ongeluk werd gevreesd.

Nu ik op een filmpje van taal
het gebeuren voor je herhaal,
waarom dan niet nog eenmaal
(terwijl bij zijn voeten kolkjes
hem zachtjes landwaarts sturen)
de speeltuin voor hem bevolken
met wat kinderen en de deuren
van het slot doen, een ober huren?

Breng ook in het beeld aan
dames met parasols
theedrinkend op het gazon
en strohoedheren zoals
in zijn jeugd hebben bestaan.
Schilder ze desnoods op karton.

In deze prent landt hij dan.
Hij is er even stil van
op de dansende benen na
in het lustige water.
In het oevergras lijkt het dwaze
hoofd zich nog af te vragen:
is dit nu werkelijk doodgaan,
deze vrolijke thuiskomst?

Einde.

Wat hierna komt
draaien we gauw door.
Het café kruimelt weg, het decor
valt uit elkaar. Ondergronds
aasdiertjes die naderen.

Terwijl wij de zaal verlaten
bedekt het gordijn hun scharen,
vluchtende uit zijn haren
toen de agent hem vond.

Oude mensen

J'admire leur volonté de rester les mêmes au milieu du changement, de sauver leur mémoire, d'emporter dans la mort une première poupée, une dent de lait, un premier amour. - Jean-Paul Sartre, Les mots.

De lamp boven de tafel.
In een donkere klok
van licht zitten daar, laat op,
twee nog levenden samen.

Hebben zij organen
voor het weer behoren
tot vroegere lichamen
en namen, onder lagen
dorre tijd verloren?

In reukloze laden bewaarde
foto's, vergane bloemen,
biljetten van door paarden
bewogen trams, herroepen

die van dood ontdane
landschappen en de groene
zondagen, het bedaarde
wandelen onder strohoeden?

Bedtijd. Het raam verliest
hun beeld, De zwarte trap op.
Slapen, hol van vrees
naast elkaar, elk een pop.
Het donker lost al op
de naam die zij zijn geweest.