De Gids. Jaargang 119

[p. 153]

Herman van den Bergh
De neger

Klank van gebroken dingen
is 't klinken van de wereld,
bitter zijn wij van hart,
bitter van brein en bloed.

Op ronde kreuple tafels
staan de geschonden glazen,
de bijna lege fles
haalt schreeuwend daglicht aan.

Hij is vanwaar gekomen,
hij is vanwaar gevallen? -
de bleekte van zijn hand
is 't scheemren van den dood.

De vreemdste aller kusten
onder de lichtste hemel
ving 't onbekend gezicht,
schiep hem tot mijn gezel.

Daarbuiten gaan motoren
naar 't einde van de dingen;
de laffe branding brult
een buitenaards akkoord.

[p. 154]

 

Voelt hij mijn doodsgedachten? -

 

zijn blik is nog onzichtbaar,

 

ik weet niet of hij ziet,

 

ik zie niet wat hij denkt.

 

 

 

- Oh negro, oh negrito -

 

zijn blote voeten stampen

 

onder de lage stoel

 

een vege slavendreun.

 

 

 

- Oh negro, oh negrito -

 

ik hoor je stem die fluistert,

 

ik zie den arm die zwaait

 

als sloeg hij een gitaar.

 

 

 

- Oh negro, oh negrito -

 

ik hoor je stem die aanzwelt,

 

die gorgelt tot een lied

 

in taal die ik versta:

 

 

 

‘Waar ginds staan op den heuvel

 

de hutten aan den hemel

 

gaan mensen in de rij,

 

gaan kindren rose en zwart:

 

 

 

daar trilt in oceaanwind

 

het plaatdak van de negers,

 

zij dragen 't olieblik

 

met water voor het maal.

 

 

 

Oh negro, oh negrito,

 

de koffie der plantage

 

wordt zwart in 't rode vuur

 

en reist den aardbol om.

[p. 155]

 

De kindren worden groter

 

en zwart in 't rode leven

 

gaan zij met zere voet

 

de reis der koffie na.

 

 

 

Zij reeknen op een vader,

 

wij zoeken naar een broeder

 

en onze kindren gaan

 

oneindig voor ons uit,

 

 

 

gaan naar de stoute kusten

 

en dansen trotse dansen

 

op 't voorplein der fabriek,

 

het steen van 't kustcafé.’ -

 

 

 

... Hij legt zijn nog gedroomde

 

speelhanden om de tafel,

 

de deur die openwaait

 

laat oude geuren in:

 

 

 

geur van verwelkte dingen

 

is 't geuren van de wereld,

 

verschraald zijn wij van hart,

 

verschraald van brein en bloed.

 

 

 

Maar de eenzaamheid gaat over:

 

zijn vormen worden kenbaar,

 

opeens staat hij nabij,

 

berooid als elk van ons.

 

 

 

Zijn oog van mens stijgt bolrond

 

boven het zwarte rotte

 

oerwoud der eeuwen uit

 

en ziet den vreemdling aan.