De Gids. Jaargang 117

[p. 117]

Gabriel Smit
Vuur en as

Nog ligt bloed op de straten,
maar wij zien het niet, wij willen
het niet zien. Met rust gelaten
willen wij worden, prettig praten,
gezellig zijn, onszelf het stomme gillen
van het zwarte bloed op de straten
besparen, zitten, zitten, niet rillen
om wat heerlijk was te bevechten
doch zwaar te dragen: vrijheid, eigen
plicht tot recht, louterend stijgen
tot wasdom, tot het beslechten
van strijd om onszelf. Want vrede
is liefde, zelf binnentreden
in een nieuwe orde van onzegbare
vrijheid, van hart tot hart even
verschillend als één, van alle leven
het eigenst en het verst. Verklaren
helpt niet, zwijgend openbaren
in daden van telkens weer ontoereikend
geduld, in heimwee naar steeds wijkend
bestel. Oorlog is leed, doch zekerheden
van woede, haat en pijn; vrede
is de onzekerheid van het geluk, dagen
van schepping en vernedering, uren
die langer dan eeuwigheden duren,
eeuwen in seconden opgeslagen.
Te groot, te groot voor ons. Laten
anderen het doen, wij blijven praten,
durven het uur der bevrijding
niet aan; wijken uit voor de wijding
tot de strijd die vrede heet, laten
het stomme bloed gillen in de straten,
durven de dag niet kennen noch het uur,
kiezen de as, verraden het vuur.⁺

+ J. Besters brandstoffenhandelaar † 16 Februari 1945