Kort commentaar
Boekenfeest - Boekenellende
Met veel feestelijkheid is zojuist weer de boekenweek gevierd: de uitgevers hebben gezorgd dat de boekhandel op tijd van de nieuwste boeken voorzien was, de groen-witte vlaggen hebben gewapperd op de voorjaarswind, de schrijvers hebben zich een avondje-uit gegund en zich daarna in allerlei verkoopscampagnes in laten schakelen, het publiek heeft zich handtekeningen en premies cadeau laten doen - en er zijn vele en mooie woorden gesproken.
Wat het publiek niet heeft gemerkt is dat de uitgevers in deze zelfde periode van ‘cultuur-optimisme’, met de handen in het haar hebben gezeten wanneer zij tussen de bedrijven door aan hun eerstvolgende aanbieding dachten. Het papier daarvoor is sinds het bij de groothandel besteld werd, reeds drie of vier keer in prijs verhoogd en langzamerhand nagenoeg onbetaalbaar geworden - onbetaalbaar voor het publiek namelijk, dat t.z.t. de vervaardigde boeken dan toch maar zal moeten kopen, maar daartoe op de duur stellig niet meer instaat zal zijn.
Is daaraan dan niets anders te doen dan foeteren op de papiergroothandel die de prijzen en de papiervoorziening - allicht - niet in de hand weet te houden? Het komt ons voor dat eerder dan de papierhandel het lezend en boeken-kopend publiek zelf onderhanden genomen zal moeten worden. Er is geen land ter wereld waar het publiek van het boek zulk een krankzinnige luxe verlangt als het doodarme Nederland. Een ingenaaid boek en een boek op houthoudend papier worden hier - tenzij ze nagenoeg cadeau worden gedaan - eenvoudig niet aangekeken. Van de meest onbenullige teksten worden opgedofte bonbondozen gemaakt, het moet alles groot, hagelwit en tegen de eeuwen bestand zijn wil de boekverkoper er niet mee blijven zitten. Van het uiterlijk - hetgeen lang niet altijd wil zeggen: de aesthetische uitvoering - hangt in 1001 gevallen het succes van een uitgave af.
Verandert die mentaliteit, is de lezer geneigd, zich tevreden te stellen met het goede boek in eenvoudige, desnoods armzalige uitvoering, dan zal het nog dikwijls zijn boekenfeest kunnen vieren. Maar anders is het boekenfeest van dit jaar waarschijnlijk wel het laatste geweest.
J.R.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd