De Gids. Jaargang 113

[p. 401]

Gerrit Achterberg
Plexus solaris

Soms heeft de weg een ruimte die ik weet
uit baarmoederverblijf en celbestaan
binnen het sperma van een vroeger man,
die mij na hem op aarde komen deed.

Iets wat ik om het leven niet versleet
neemt dan voortdurende verrukking aan.
De verte stelt bij elke zon een maan,
bij elke vrouw een man die haar vergeet.

Aan kruispunten staan handwijzers gereed.
Ik ben naar u op weg, van u vandaan.
Een wit kasteel achter een oprijlaan
kan al het vaderhuis zijn dat zo heet.

Diep door een dal, omhoog in een bergspleet:
voor op de bumper houdt de kleine vaan
koers naar het einde, iedere douaan
sluit de slagbomen achter onze rit.

[p. 402]

gerrit achterberg

Vercors

't Massief gaat van elkander naar het hart
der korreling, der onverschenen wet,
die nog geen naam of noemer heeft gezet
onder de macht die ieder meten tart.

Schrik in de benen en het bloed benard,
zie ik de wanden wijken uit het bed
van het riviertje, dat meandert met
de muren, wier geweld het dartel tart.

Verkleind tot mier in deze majesteit,
kruipt onze auto langs de richels rond.
Een nagel kan ons hier verwijderen.
De afgrond gaapt in onverschilligheid.
Alleen een kijker ziet ons vorderen
op de corniche; dan knipt een tunnelmond.

[p. 403]

gerrit achterberg

Chrysoliet

Bergwandbewoners met rotskiezelogen,
gezet in het porfier van hun gezicht,
kijken tot aan het einde van het licht,
dagreizen ver de wereld ingebogen.

Binnen hun bergen, groot en onbewogen,
doen zij hun wezen voor geen diepte dicht.
Vleugels vermoed ik in het evenwicht
waarmee zij klimmen naar het hemelhoge.

Wij houden stil en vragen naar de weg.
Onder de loupe van hun kristallen blik
staat onze auto als een raderdier.

Ik hoor heel in de verte wat ik zeg.
Ik ben een vreemdeling. Een vreugdeschrik
slaat door mij heen: hoe kwam ik ooit tot hier?

[p. 404]

gerrit achterberg

Jeanne d'Arc

Die morgen, door het land van Jeanne d'Arc,
begon de weg te golven en de wagen
kreeg lange sprongen, om ons af te vragen
wat zich nog in de nevelen verstak

bij Domrémy. Een vege zon verbrak
de vage sluiers. Achter witte ragen
verscheen de maagd van Orleans. Wij zagen
haar rijden op een paard in rood schabrak.

Kuras, maliënkolder, helm en schild
verborgen haar jonkvrouwlijkheid. De stemmen,
die zij gehoord heeft, hebben het gewild.

Luchtspiegeling, waar wij langs snellen, mild
na zoveel eeuwen ... Jonge zonnevlammen
verslinden het. De wereld ligt verstild.